Tàu cá xa bờ... gom rác thải

15:26 | Thứ Sáu, 24/12/2021

(QBĐT) - Bà Trần Thị Thanh Huyền, Chủ tịch Công đoàn ngành Nông nghiệp-Phát triển nông thôn (NN-PTNT) Quảng Bình cho biết: “Chúng tôi xây dựng đề án và tổ chức triển khai các hoạt động thực hiện phong trào "Đoàn viên, người lao động ngành NN-PTNT thu gom rác thải và chống rác thải nhựa". Bước đầu, triển khai ở các đội tàu biển và đã có được hiệu ứng rất tốt”.

Từ thực trạng đáng lo ngại…

Quảng Bình hiện có hơn 1.500 tàu khai thác xa bờ, mỗi chuyến biển ngư dân phải chuẩn bị rất nhiều nhu yếu phẩm cần thiết để phục vụ cho việc khai thác dài ngày trên biển. Vì vậy, lượng rác thải trên các tàu rất nhiều và theo thói quen, ngư dân thường xả trực tiếp xuống biển. Đây là một trong những nguyên nhân làm hủy hoại hệ sinh thái thủy sinh và làm ô nhiễm môi trường biển.

Đội tàu đánh bắt xa bờ xã Cảnh Dương với túi đựng rác thải ở phía sau đuôi tàu.

Theo nhiều ngư dân cho hay, trung bình mỗi chuyến đi biển, lượng rác thải trên mỗi con tàu (có từ 7-10 ngư dân) là từ 4-6kg. Ông Nguyễn Tiến, ngư dân xã Cảnh Dương (Quảng Trạch) cho rằng: “Mỗi năm, chúng tôi có khoảng 17 chuyến đi biển, lượng rác thải xuống biển của mỗi con tàu trên 100kg. Tính tổng đội tàu toàn tỉnh thì con số rác thải trên cả trăm tấn chứ không phải ít đâu. Cứ cộng dồn năm này qua năm khác thì con số đó rất lớn’’.

Đó chỉ là số liệu ước tính của đội tàu đánh bắt xa bờ. Hiện, ở Quảng Bình có khoảng 5.000 tàu, thuyền có công suất nhỏ, đánh bắt ở vùng lộng, ven bờ. Số tàu này mỗi năm cũng thải ra biển số lượng rác thải không hề nhỏ.

Giảm rác thải nhựa đổ xuống biển là vấn đề lớn đang được đặt ra. Sở NN-PTNT cùng Công đoàn ngành tích cực tuyên truyền, vận động ngư dân tham gia mô hình “Thu gom rác thải, rác thải nhựa trên tàu cá xa bờ”. Chương trình này nhằm hạn chế tối đa tình trạng ngư dân xả rác thải trực tiếp ra biển, góp phần bảo vệ môi trường và nguồn lợi thủy sản.

Đến hiệu ứng tích cực cho môi trường biển

Chi cục Thủy sản (Sở NN-PTNT) là đơn vị tiên phong trong việc tổ chức, vận động ngư dân trên tàu cá thu gom rác thải đúng nơi quy định. Theo ông Lê Ngọc Linh, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản, đơn vị đã chỉ đạo các phòng, trạm, Trung tâm Đăng kiểm tàu cá phối hợp đồng loạt triển khai nhiệm vụ.

Thông qua việc đăng ký, đăng kiểm tàu cá, thẩm định và cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm tàu cá, chi cục đã tuyên truyền, vận động ngư dân tham gia thực hiện mô hình thu gom rác thải trên tàu cá, không chỉ góp phần bảo vệ môi trường mà còn có thể tái chế, giúp giảm một phần chi phí chuyến đi biển của ngư dân.

Chi cục Thủy sản cũng đã chỉ đạo các đơn vị chuyên ngành thủy sản tuyên truyền, vận động chủ tàu cá nên sử dụng các dụng cụ, bao bì, thùng, hộp… có thể tái sử dụng nhiều lần, không sử dụng những sản phẩm sử dụng một lần; trong quá trình sản xuất không được vứt bỏ các loại ngư lưới cụ cũ, bị hỏng trực tiếp xuống biển. Tại các khu neo đậu sông Gianh, Nhật Lệ, Roòn..., ngư dân trong và ngoài tỉnh đưa tàu vào neo đậu tránh trú bão cũng đã được tuyên truyền, nhắc nhở không xả, vứt rác xuống lòng âu thuyền.

Khen thưởng những ngư dân tiêu biểu thực hiện mô hình “Thu gom rác thải, rác thải nhựa trên tàu cá xa bờ”. — Khen thưởng những ngư dân tiêu biểu thực hiện mô hình “Thu gom rác thải, rác thải nhựa trên tàu cá xa bờ. (*Ảnh chụp trước thời điểm dịch Covid-19 bùng phát)*

Xã biển Cảnh Dương (Quảng Trạch) được chọn làm đơn vị triển khai điểm mô hình “Thu gom rác thải, rác thải nhựa trên tàu cá xa bờ”. Ông Nguyễn Ngọc Tiếp, Chủ tịch Hội Nông dân xã Cảnh Dương cho hay: "Ngư dân rất phấn khởi và nhiệt tình tham gia. Khi chưa phát động, ngư dân có thể quên và làm theo thói quen. Nhưng khi phát động đã tạo cho mọi người ý thức tự giác cao và thực hiện rất nghiêm túc".

Chi cục Thủy sản và Hội Nông dân xã Cảnh Dương phối hợp tuyên truyền, vận động ngư dân tham gia mô hình “Thu gom rác thải, rác thải nhựa trên tàu cá xa bờ”. Những ngư dân tiêu biểu là tổ trưởng các tổ đoàn kết, tổ hợp tác sản xuất trên biển, tổ biển xa là người có uy tín trong cộng đồng ngư dân được chọn làm nòng cốt để triển khai mô hình. Ngư dân được hướng dẫn làm túi thu gom, đựng rác thải với vật liệu tận dụng lưới đánh cá hỏng. Việc tận dụng lưới đánh cá hỏng để làm túi sẽ không làm phát sinh chi phí cho ngư dân. Kích thước mỗi túi dài khoảng 1m và rộng 0,5m.

Mỗi tàu sẽ trang bị 2 túi, gồm 1 túi đựng rác thải có thể tái chế, sử dụng lại và 1 túi đựng rác thải không thể tái chế. Các túi đựng rác được đặt ở phía sau đuôi tàu để không làm ảnh hưởng đến hoạt động và thao tác khi đánh bắt hải sản trên tàu của ngư dân. Chính quyền địa phương cũng đã hỗ trợ tích cực trong việc bố trí nhân lực, trang thiết bị thu gom rác thải. Điểm tập kết rác thải phù hợp theo quy định tại các vị trí có tàu cá neo đậu, thuận tiện cho ngư dân để rác thải sau khi tàu cá về nghỉ trăng, cập bến.

Theo bà Trần Thị Thanh Huyền, Chủ tịch Công đoàn ngành NN-PTNT thì bước đầu mô hình đã góp phần nâng cao nhận thức của ngư dân về việc bảo vệ môi trường khi tham gia đánh bắt trên biển, qua đó, hạn chế tối đa việc xả rác thải trực tiếp ra biển. Từ mô hình “Thu gom rác thải, rác thải nhựa trên tàu cá xa bờ” ban đầu ở xã Cảnh Dương, Công đoàn ngành NN-PTNT đã nhân rộng ra các địa phương khác.Từ đầu năm 2021 đến nay, đã có trên 500 tàu cá của các xã Đức Trạch, Hải Trạch (Bố Trạch), Quảng Văn, Quảng Phúc, (TX. Ba Đồn) tham gia mô hình.

Ngư dân Nguyễn Văn Ban (xã Quảng Văn) cho hay: “Mỗi chuyến ra khơi, anh em trên tàu luôn có ý thức mỗi ngày gom rác thải vào túi nhỏ. Đến cuối ngày thì cho vào túi lưới đựng rác ở đuôi tàu. Sau chuyến biển thì mang túi rác lên bờ đưa đến chỗ tập trung để có phương tiện vận chuyển đi xử lý đúng nơi quy định. Từ ngày tham gia mô hình, mọi người đều có ý thức hẳn lên. Thỉnh thoảng, khi không bận tay, anh em thấy rác trôi nổi trên biển cũng vớt lên cho vào túi đựng rác tàu mình"...

Hạnh Châu