(QBĐT) - Từ lâu lắm rồi, trên cuộc hành trình thiên di ra phía Bắc, tộc người Ma Coong đã chọn địa bàn xã Thượng Trạch (Bố Trạch) làm điểm dừng chân cuối cùng để dựng nhà, lập bản, cùng nhau dựng xây cuộc sống mới. Trải qua bao gian khổ, với sự quan tâm đầu tư của các cấp, các ngành, đặc biệt là sự sát cánh của cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Cà Roòng, Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh, người Ma Coong đã biết định canh, định cư, trồng cây lúa nước để nở trên môi nụ cười no ấm...
Niềm vui mùa vàng trên núi
Tròn 2 thập kỷ trôi qua, cứ một năm hai vụ, cánh đồng lúa nước có diện tích 2ha với năng suất đạt từ 35-40 tạ/ha mỗi vụ đã và đang giúp cho 34 hộ dân ở bản Chăm Pu, xã Thượng Trạch quên đi cái đói của mùa giáp hạt của những năm tiết trời không thuận. Người dân nơi đây đã gọi cánh đồng lúa này là “nơi gửi niềm tin no ấm”.
Từ Đồn Biên phòng Cà Roòng, xuôi theo tỉnh lộ 569 khoảng hơn 10km rồi rẽ vào con đường mới mở chừng gần 5km là đến bản Chăm Pu. Bản nằm cạnh con suối Chăm Pu nhưng cánh đồng lúa cùng tên lại lấy nguồn nước từ một dòng suối nhỏ bắt nguồn trên đỉnh ngọn núi Leẹc. Vụ đông-xuân năm 2022, năng suất có thấp hơn mọi năm do thời tiết không thuận, cây lúa bị sâu bệnh. Vậy nhưng người dân bản Chăm Pu vẫn rất vui mừng trong những ngày thu hoạch.
Ông Đinh Bột, 65 tuổi, Trưởng bản Chăm Pu chia sẻ: “Từ khi có cánh đồng lúa nước, người Ma Coong ở bản Chăm Pu đã có cơm để ăn, kể cả khi lúa trên nương bị mất mùa. Từ khi rễ cây lúa nước bám vào đất núi của bản Chăm Pu thì người Ma Coong đã biết làm ruộng nước thay cho phát nương rẫy. Cây lúa nước cho nhiều gạo thì những cánh rừng ở phía ngọn núi Leẹc sẽ không bị đốt nữa”.
Gia đình chị Y Sử trồng 3 sào ruộng nước tại cánh đồng Chăm Pu. Vụ mùa này thu hoạch được 17 bao (mỗi bao 40kg) nên gia đình chị không phải lo cái ăn như ngày chưa có ruộng nước. Trước đây, cũng như những gia đình trong bản, chị Y Sử trồng lúa bằng việc phát rừng, trỉa hạt theo phương thức truyền thống, năng suất trông chờ vào thời tiết nên năm được, năm mất. Hạt giống lấy từ lúa đã canh tác những vụ trước để lại, không có sự chọn lọc nên thường bị sâu bệnh phá hoại, lúa sản xuất ra không đủ ăn cho đến vụ sau.
Tuy nhiên, từ khi có được 3 sào ruộng nước, gia đình chị Y Sử được Hội Nông dân xã và cán bộ Đồn Biên phòng Cà Roòng vận động, hướng dẫn cách làm đất, ủ giống, gieo hạt... nên 3 sào ruộng nước của gia đình chị năng suất đạt cao.
Cán bộ Đồn Biên phòng Cà Roòng luôn sát cánh cùng bà con dân bản Chăm Pu để phát triển ruộng lúa nước.
Dẫn chúng tôi đi thăm những thửa ruộng của gia đình, anh Đinh Vũ, chủ nhân của hơn 2 sào ruộng lúa tại cánh đồng Chăm Pu vui mừng chia sẻ: “Lúc đầu nghe cán bộ biên phòng và Hội Nông dân xã tuyên truyền về việc làm ruộng lúa nước, gia đình mình và nhiều người khác trong bản không muốn làm theo vì lâu nay phát nương, trỉa hạt quen rồi, sợ làm ruộng nước không quen. Sau khi cán bộ biên phòng và Hội Nông dân đến tận nhà, đưa theo giống lúa, hướng dẫn chi tiết cách làm đất, ủ giống, bón phân cho lúa..., gia đình mình làm theo và giờ thì không còn phải lo nhiều về cái ăn như trước nữa”.
Hành trình đưa cây lúa nước lên non
Việc định canh, định cư, xây dựng bản mới của người Ma Coong ở bản Chăm Pu là một quá trình đầy gian khó bởi thói quen du canh, du cư đã ăn sâu vào tiềm thức “rừng rộng, đất rộng nên ưng bụng chỗ mô thì dựng nhà mà ở thôi”. Rồi cứ thế, họ đi khắp mọi cánh rừng như con nai, con hoẵng.
Song chính sự kiên trì của cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Cà Roòng đã "níu" chân họ, cùng lập bản mới bên con suối Chăm Pu. Từ đây, cuộc sống của người Ma Coong nơi bản nhỏ đã bước sang một trang mới và họ lại càng vui hơn khi Ban Dân tộc tỉnh cùng Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh đầu tư cho bản một cánh đồng lúa nước rộng 2ha nằm dưới chân ngọn núi Leẹc.
Năm 2002, công trình khởi công và vụ hè-thu năm 2003, bản Chăm Pu được mùa lớn nên niềm tin về một phương thức sản xuất mới càng bám rễ sâu hơn trong suy nghĩ của bà con dân bản. Thế nhưng thời điểm đó, do người dân không quen làm lúa nước, trình độ tiếp thu kỹ thuật hạn chế nên liên tiếp những vụ sau, lúa cho năng suất thấp, dân bản lại trở về với phương thức phá rừng làm rẫy.
Thêm một lần nữa, cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Cà Roòng lại trở thành những “kỹ sư nông nghiệp” để giữ lại cánh đồng Chăm Pu cho tới ngày hôm nay. Với phương châm bám dân, bám thời vụ, cụ thể, sát thực tế, vừa làm, vừa hướng dẫn, chuyển giao phương thức sản xuất mới, cơ giới hóa, khoa học, các cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Cà Roòng đã kiên trì cùng bà con dân bản, để rồi cánh đồng Chăm Pu đã trở lại màu xanh nơi miền biên ải vùng cao gian khó.
Từ năm 2006 đến nay, mỗi năm 2 vụ, cánh đồng Chăm Pu luôn cho năng suất từ 35-40 tạ/ha. Niềm vui lớn nhất là người dân bản Chăm Pu là đã tiếp cận được khoa học kỹ thuật tiên tiến, hoàn toàn làm chủ các khâu sản xuất, sử dụng máy móc vào canh tác nên năng suất lúa luôn được giữ vững.
Trung tá Võ Đình Thuần, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Cà Roòng cho biết: “Làm và giữ được cánh đồng lúa nước cho người Ma Coong ở bản Chăm Pu là công sức của nhiều thế hệ cán bộ, chiến sĩ đơn vị từ gần 20 năm nay. Gian nan, vất vả là điều hiện hữu song niềm vui cũng nhiều. Việc thường xuyên bám dân, bám ruộng để duy trì cây lúa nước cho bà con không chỉ là trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ đơn vị mà còn là tình cảm, nghĩa quân-dân nơi biên cương Tổ quốc, vì sự bình yên và phát triển bền vững nơi phên dậu đất nước”.
(QBĐT) - Trong ký ức của nhiều thế hệ, hình ảnh những đồi sim, hoa nở tím hồng đã gắn bó với biết bao kỷ niệm tuổi thơ. Cứ mỗi dịp hè về, lũ trẻ con lại hẹn hò nhau lên đồi hái sim, thưởng thức những quả sim chín đen mọng, ngọt lành mang hương vị của núi rừng. Những cánh rừng sim tuổi thơ ấy giờ không còn là rừng hoa dại để ngắm chơi, cây sim đang giúp người dân mang lại nguồn thu nhập mới, đầy triển vọng.
(QBĐT) - Gần nửa thế kỷ trôi qua từ ngày chiến thắng 30/4/2975, nhưng với tôi, một cựu chiến binh của Trung đoàn 101, Sư đoàn 325 (Quân đoàn 2) không bao giờ quên ký ức hào hùng của trận đánh trước cửa ngõ Sài Gòn năm xưa.
(QBĐT) - Những ngày tháng tư lịch sử 47 năm về trước như một cuốn phim tài liệu đặc biệt đang lần lượt quay trong tâm trí hàng triệu người con dân Việt, nhất là những người đã trực tiếp tham gia hoặc chứng kiến giai đoạn lịch sử có một không hai đó... Và ngày 30/4, tiếng reo vui "Sài Gòn giải phóng rồi!" vỡ òa khắp 3 miền đất nước!
