(QBĐT) - Ngày 30-10, tại phiên thảo luận trực tuyến, đại biểu Nguyễn Minh Tâm, Tỉnh ủy viên, Phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tỉnh đã thảo luận về dự kiến quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2021-2025).  

Đồng tình và thống nhất về sự cần thiết ban hành Nghị quyết của Quốc hội về Quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2021-2025), đại biểu Nguyễn Minh Tâm khẳng định, nghị quyết được thông qua sẽ tạo điều kiện cho các địa phương thực hiện tốt các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội, quốc phòng-an ninh.

Nhất trí với nội dung tờ trình của Chính phủ và báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế (UBKT) về dự kiến quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2021-2025), đại biểu Nguyễn Minh Tâm cũng đánh giá cao vai trò của Bộ Tài nguyên và Môi trường trong việc tham mưu cho Chính phủ chuẩn bị các tài liệu liên quan. Tờ trình Chính phủ đã nêu và đánh giá cụ thể về cơ sở chính trị, căn cứ pháp lý, cơ sở thực tiễn, quan điểm, mục tiêu, tầm nhìn đến năm 2050..., đặc biệt, đã đưa ra các giải pháp thực hiện về chính sách, khoa học công nghệ, nguồn lực, việc ứng phó với biến đổi khí hậu, phục hồi quỹ đất bị suy thoái...

Tán thành ý kiến thẩm tra của UBKT, để nghị quyết tăng tính thực tiễn, khả thi, đại biểu Nguyễn Minh Tâm kiến nghị các nội dung:

Thứ nhất, xây dựng quy hoạch đất, các chỉ tiêu quy hoạch đất Quốc gia, báo cáo thẩm tra của UBKT đã chỉ rõ công việc thực hiện các chỉ tiêu quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất mới chỉ đề cập thông tin dưới dạng thống kê, chưa phân tích các chất lượng của quy hoạch, đề nghị cơ quan tham mưu có giải trình cụ thể về các diện tích quy hoạch, cụ thể: có sự so sánh với quy hoạch thời kỳ, đồng thời, có giải trình, so sánh, cơ sở để xây dựng cơ cấu sử dụng đất nhằm bảo đảm tính minh bạch trong công tác quy hoạch.  

Thứ hai, tại điểm c, khoản 2 Điều 2 Dự thảo Nghị quyết, phần định hướng tầm nhìn đến 2050 của vùng Bắc Trung bộ và duyên hải miền Trung có đề cập định hướng quy hoạch về không gian sử dụng đất vùng Bắc Trung bộ và duyên hải miền Trung là nâng cao hiệu quả phát triển các khu kinh tế, khu công nghiệp; phát triển nhanh, đồng bộ năng lượng sạch, năng lượng tái tạo; quy hoạch phát triển hệ thống giao thông, đô thị ven biển… phát huy hiệu quả các hành lang kinh tế Bắc-Nam, phát triển rừng đầu nguồn, các khu bảo tồn thiên nhiên quốc gia…

Đại biểu Nguyễn Minh Tâm cũng khẳng định sự cần thiết của việc Chính phủ xem xét, bố trí đủ chỉ tiêu để chuyển đổi từ đất nông nghiệp (như đất trồng lúa, đất trồng cây hàng năm, đất trồng cây lâu năm, đất lâm nghiệp không phải là đất rừng sản xuất là rừng tự nhiên) sang đất phi nông nghiệp để thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương theo như định hướng quy hoạch vùng Bắc Trung bộ và duyên hải miền Trung. Tuy nhiên, quy hoạch này chưa xem xét, đánh giá vị trí, địa lý hành chính của vùng để có cái nhìn tổng thể trong quy hoạch đối với vùng. Đặc biệt, các tỉnh Bắc Trung bộ (đều có đường biên giới) nhưng tại dự thảo chưa đề cập đến quy hoạch này, do đó, để đạt được các mục tiêu về phát triển các khu kinh tế xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh, đại biểu đề nghị Chính phủ xem xét, cân nhắc.

Đại biểu Nguyễn Minh Tâm cũng tán thành với quan điểm nên hướng quy hoạch đất công nghiệp đô thị ra khu vực biên giới, vùng kém phát triển, thay vì tập trung ở vùng lõi vì điều này không chỉ giúp cho việc giảm bớt áp lực phát triển, đô thị hóa quá mức ở vùng lõi, mà còn là cơ sở để giải quyết việc làm, tạo động lực thúc đẩy các vùng kém phát triển, sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên. Điều này cũng tạo ra các đối trọng phát triển đối với các nước bạn ở khu vực biên giới, bảo vệ phên dậu quốc gia…

Thứ ba, về giải pháp tổ chức thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, báo cáo đã đưa ra 6 nhóm giải pháp chính. Đối với nhóm giải pháp về nguồn lực, đại biểu đề nghị cần phải cụ thể hóa về giải pháp huy động vốn đầu tư, thu hút đầu tư, như: Huy động tổng hợp các nguồn vốn đầu tư phát triển từ ngân sách Trung ương và địa phương; thực hiện cơ chế công tư kết hợp (PPP) dưới nhiều hình thức; huy động nguồn vốn đầu tư từ doanh nghiệp, đón các “làn sóng” chuyển dịch đầu tư thời kỳ hậu Covid-19; nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tài chính, tín dụng; cải thiện môi trường kinh doanh thông qua cải cách chính quyền minh bạch, linh hoạt và chủ động hơn.

Nhấn mạnh sự phân bổ nguồn lực đất đai đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc phục vụ các mục tiêu phát triển kinh tế, Quy hoạch tổng thể quốc gia là cơ sở để lập quy hoạch sử dụng đất quốc gia, đại biểu cũng chỉ ra một số vấn đề, như: hiện nay, Quy hoạch tổng thể quốc gia chưa được phê duyệt, các địa phương chưa lập xong quy hoạch của địa phương, quy hoạch của một số ngành chưa rõ. Một số quy hoạch như quy hoạch nông thôn, quy hoạch hạ tầng… thường xuyên thay đổi không đồng bộ quy hoạch đất quốc gia dẫn đến sử dụng nguồn lực đất không hiệu quả...

Đại biểu đề nghị trong quá trình triển khai quy hoạch sử dụng đất phải có sự liên thông các căn cứ pháp luật về sử dụng đất đai để việc triển khai có sự thuận lợi. Các bộ ngành liên quan cần cập nhật đầy đủ nhu cầu của các ngành, địa phương, để tránh việc không thống nhất về nhu cầu sử dụng đất của các địa phương, việc dự báo sử dụng đất chưa sát với nhu cầu làm cho việc phân bổ chỉ tiêu ảnh hưởng đến việc phát triển tiềm năng, lợi thế của từng địa phương, từng vùng trong phát triển kinh tế.

Về quy hoạch đất, đất rừng trồng, đại biểu đề nghị có sự điều chỉnh phù hợp bởi thực tế cho thấy, các đợt lũ lụt thời gian qua chủ yếu xảy ra ở những khu vực rừng trồng… Do đó, cần có quy hoạch sử dụng đất phù hợp, hạn chế mở rộng rừng trồng kéo theo hệ lụy, giảm khả năng thích ứng biến đổi khí hậu như hiện nay...

Bên cạnh đó, trong mục tiêu, kế hoạch sử dụng đất đặt ra việc lấn biển trong giai đoạn tới, đại biểu đề nghị Chính phủ cần nghiên cứu kỹ, nhất là đánh giá ảnh hưởng của quá trình biến đổi khí hậu do lấn biển, nếu có thì chỉ nên cho phép lấn biển đối với công trình quốc phòng và phát triển kinh tế đặc biệt.

                                                                                                               Ngọc Mai (lược ghi)