Đơn cử như món cháo bánh canh Quảng Bình cũng có nhiều điểm khác biệt so với cháo bánh canh ở các địa phương khác. Dọc dải đất miền Trung nắng gió, món ăn cháo bánh canh trở nên rất quen thuộc với cháo bánh canh Nam Phổ, cháo bánh canh Đà Nẵng, cháo bánh canh Huế…

 

Vậy nhưng, cháo bánh canh Quảng Bình cũng đã có những nét riêng, khó trộn lẫn và thậm chí ở mỗi địa phương, món ăn này cũng có đã có sự thay đổi biến tấu. Chẳng hạn cháo bánh canh Ba Đồn có cách nấu sử dụng cá biển, cháo bánh canh khu vực TP. Đồng Hới, Quảng Ninh, Lệ Thủy lại quen thuộc hơn với cá lóc, cá thu, cá thát lát, hàu… Và cũng có những quán bán cháo bánh canh trở thành thương hiệu, như: Cháo canh mệ Luốc ở phường Đồng Sơn, cháo canh Sương Hồng (TP. Đồng Hới)…

 

Bột sử dụng cho món cháo bánh canh cũng đa dạng không kém với bột lọc, bột gạo, bột mì, bột gạo đỏ… Bột có thể cán bằng máy, bằng tay hoặc bột xắt… Dù với cách chế biến nào, cháo bánh canh Quảng Bình vẫn mang đậm hương vị quê hương, sự mặn mòi, đậm vị và sự hòa trộn khéo léo của nhiều gia vị thiên nhiên. Cháo bánh canh còn ăn kèm với ram (nem) rán giòn như tôn thêm hương vị, đa dạng thêm vị giác. Có lẽ vì thế mà khách du lịch đến nơi đây, không thể bỏ qua món ăn này.

Hay như món bánh bột lọc Quảng Bình cũng có những nét khác biệt so với bánh bột lọc của xứ Huế quen thuộc. Bánh bột lọc đa dạng cách thức chế biến, từ gói bằng lá chuối cho đến, “trần” (để nguyên bánh luộc trong nước) hoặc chiên.

Với những cách thức chế biến khác nhau, bột làm bánh cũng được người Quảng Bình “sáng tạo” với cách “cháo” bột, nhồi bột khô… Nhân bánh chủ yếu là tôm, thịt và mộc nhĩ, gần đây măng được thêm vào phần nhân và rất được các bạn trẻ yêu thích.

Bánh lọc Quảng Bình đậm đà, là món quà dân dã được yêu thích của du khách thập phương bởi rất dễ bảo quản, mang đi đường xa. Nên cũng không hề lạ lẫm khi bánh bột lọc theo chân du khách đến tận nhiều quốc gia trên thế giới.

Ngoài những món ăn trên, mỗi vùng miền của Quảng Bình cũng có nền ẩm thực đa dạng, phong phú, tạo sắc màu độc đáo. TP. Đồng Hới có bánh khoái, bánh bèo truyền thống; Minh Hóa có món “bồi” và ốc đực đặc trưng; Quảng Ninh có cháo hàu Quán Hàu; TX. Ba Đồn có bánh xèo Quảng Hòa, chắt chắt, sá sùng sông Gianh; các vùng biển có lẩu cá khoai, mực khô, cá nghéo, đẻn biển…

 

Đó là những món ăn mà hầu như chỉ cần nhắc tên là nhớ ngay đến Quảng Bình, tuy vậy, hiện nay, chúng ta vẫn chưa có món ăn nào được định vị thương hiệu, được bảo hộ chỉ dẫn địa lý để quảng bá rộng rãi hơn nữa ẩm thực địa phương; đồng thời, tạo dấu ấn riêng trên bản đồ ẩm thực Việt Nam.

 

Đây cũng là một giải pháp để phát triển du lịch đầy tiềm năng, thúc đẩy lượng khách đến với Quảng Bình thông qua các “food tour”. Bên cạnh đó, thực tế cho thấy nếu không được định vị thương hiệu, trong bối cảnh hội nhập như hiện nay, món ăn đặc sản Quảng Bình sẽ rất dễ bị tranh chấp thương hiệu, từ đó, dẫn đến những hệ quả đáng tiếc khác.

 

Nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Văn Tăng cho biết, ẩm thực Quảng Bình độc đáo bởi mỗi vùng miền, địa phương lại có những món ăn mang nét riêng, không hòa lẫn, thể hiện cái tinh túy của đất và người. Do đó, để chọn lựa một món ăn đặc trưng của Quảng Bình là điều không hề dễ dàng, đòi hỏi sự nghiên cứu, tìm hiểu công phu.

 

Tuy nhiên, có hai món ăn có thể đáp ứng đầy đủ các tiêu chí đại diện cho ẩm thực Quảng Bình là cháo hàu Quán Hàu và bánh khoái Đồng Hới. Đây đều là những món ăn đã có từ lâu đời, đại diện cho ẩm thực đặc trưng của từng địa phương, được du khách gần xa biết đến. Đặc biệt, hai món ăn này đều gắn với địa danh cụ thể nên sẽ dễ dàng hơn trong việc quảng bá, giới thiệu rộng rãi cũng như xây dựng, định vị thương hiệu.

 

Cùng quan điểm trên, nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Đặng Thị Kim Liên chia sẻ, trong số nhiều món ăn đặc sắc, đại diện cho các vùng đất khác nhau của Quảng Bình, việc lựa chọn món ăn nào mang tính đại chúng cao đòi hỏi nhiều thời gian, tâm sức. Về cơ bản, hai món ăn bánh bột lọc và bánh khoái Đồng Hới có lẽ mang lại nhiều thế mạnh hơn cả, vừa hấp dẫn, mang tính đặc trưng của Quảng Bình, vừa rất phù hợp cho thúc đẩy, phát triển du lịch.

 

Mới đây, một bài báo đăng trên Báo Hà Tĩnh điện tử về chia sẻ kinh nghiệm khai thác sản phẩm du lịch ở các tỉnh bạn đã rất ấn tượng với món ăn bánh bột lọc Quảng Bình: “Không ở đâu xa, tại Quảng Bình, quán “bánh bèo Mệ Xuân” từ lâu đã là một địa chỉ được các lái xe ta-xi, xe điện, lễ tân khách sạn giới thiệu với du khách và hầu như đoàn khách nào cũng tìm đến thưởng thức, mua bánh bột lọc, bánh nậm về làm quà”.

 

Rõ ràng, ẩm thực Quảng Bình nếu được định vị thương hiệu, khai thác đúng hướng sẽ phát huy hiệu quả, là “điểm tựa” vững chắc cho du lịch phát triển, thay vì chỉ quảng bá qua “truyền miệng” như hiện nay. Cùng với đó là cả một chiến dịch quảng bá “food tour” bài bản, làm “dày thêm” sản phẩm du lịch Quảng Bình, nhất là ở TP. Đồng Hới.