Trồng rau bằng khí canh: Mô hình hay và hiệu quả

06:55 | Thứ Sáu, 20/10/2023

(QBĐT) - Để bảo đảm sức khỏe, nhiều gia đình ngày càng thận trọng hơn trong việc lựa chọn các loại thực phẩm cho bữa ăn hàng ngày. Nhận thấy nhu cầu rau sạch, an toàn của người tiêu dùng ngày càng tăng, anh Phạm Ngọc Trọng, ở xã Thuận Đức (TP. Đồng Hới) đã thử nghiệm trồng rau theo phương pháp khí canh trên trụ đứng.

Những năm gần đây, trên địa bàn tỉnh xuất hiện nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, giúp nông dân tiết kiệm thời gian, chi phí sản xuất và mang lại thu nhập cao hơn so với sản xuất theo phương thức truyền thống. Trong đó, trồng rau bằng phương pháp khí canh là mô hình khá mới mẻ trên địa bàn tỉnh, không sử dụng đất hay nước làm giá thể cho rễ cây mà để rễ tự phát triển trong không khí ẩm của ống trụ đứng. Phương pháp này có ưu điểm sạch, an toàn, tiết kiệm không gian trồng và cho năng suất cao.

Anh Phạm Ngọc Trọng cho biết: Mô hình trồng rau khí canh trụ đứng hoạt động dựa trên nguyên tắc cơ bản là phun một màn sương giàu dinh dưỡng trực tiếp lên rễ, giúp cây sinh trưởng và phát triển trong điều kiện tốt nhất. Mỗi trụ gồm có 42-45 hốc trồng, mỗi hốc có thể trồng từ 1-3 cây rau tùy loại.

Với phương pháp này, người trồng sẽ tiết kiệm được diện tích, rất thích hợp với người dân thành phố không có đất để trồng rau sạch như hiện nay. Mỗi gia đình chỉ cần từ 4-6m² khoảng sân vườn hay góc hành lang, sân thượng để trồng rau, vừa mang lại nguồn thực phẩm sạch cho cả gia đình, vừa tiết kiệm chi phí.

Rau cải cay sinh trưởng và phát triển tốt trong trụ đứng khí canh.

Khi trồng rau bằng phương pháp khí canh, chất dinh dưỡng sẽ được máy phun sương quanh bộ rễ, lượng nước dư sẽ chảy về bồn chứa bên dưới và tiếp tục tuần hoàn sử dụng. Bên cạnh đó, chất dinh dưỡng được bơm tưới theo chế độ cài đặt và dễ dàng điều chỉnh tùy theo độ lớn của cây. Dinh dưỡng được cây trồng hấp thu dễ dàng, giúp cây tăng trưởng nhanh, giảm chi phí sản xuất cho người sử dụng.

Với phương pháp này, rau sẽ được kiểm soát chất dinh dưỡng ngay từ đầu, không cần sử dụng đất nên hạn chế được sâu bệnh phát sinh, không lo tồn dư hóa chất hay kim loại nặng, không bị nhiễm các loài sinh vật và vi sinh trong đất nên rau hoàn toàn sạch. Ngoài ra, người trồng có thể kết hợp nhiều loại cây trồng khác nhau trong 1 mô hình để đáp ứng nhu cầu sử dụng đa dạng của gia đình.

Hiện, mô hình của anh Trọng mới trồng thử nghiệm trên 50 trụ đứng, mỗi trụ cho khoảng 10kg rau/lần trồng, mỗi năm có thể trồng từ 10-12 lứa rau. Các loại rau trồng ở đây, như: Xà lách, cải cay, cải ụ, rau dền, mồng tơi, củ cải… bước đầu sinh trưởng và phát triển tốt, rau ăn ngon, giòn và ngọt.

Cũng theo anh Phạm Ngọc Trọng, hầu hết các loại rau ăn lá, ăn quả, ăn củ đều có thể trồng theo phương pháp khí canh, cho năng suất ổn định, bảo đảm chất lượng dinh dưỡng. Thay vì hệ thống rễ của rau lấy dinh dưỡng từ đất như phương pháp truyền thống hay từ nước như phương pháp thủy canh thì trồng rau khí canh lấy dinh dưỡng từ hệ thống phun sương.

Rau được xếp vào các lỗ nhỏ khoan trên ống nhựa, rễ nằm trong lòng ống, thân cây hướng ra ngoài đón ánh sáng để quang hợp. Hệ thống phun sương định kỳ phun dung dịch gồm nước và dinh dưỡng vào trong ống để rễ hút trực tiếp.

Bà Lê Thị Hường, Chủ tịch Hội Nông dân xã Thuận Đức cho biết: “Mô hình sản xuất rau khí canh của anh Trọng là mô hình đầu tiên tại địa phương, bước đầu đem lại hiệu quả. Từ mô hình này, xã kỳ vọng sẽ mở ra hướng đi mới trong sản xuất nông nghiệp với giá trị kinh tế cao".

Từ hiệu quả của vườn rau khí canh, hiện anh Trọng đang tiếp tục mở rộng diện tích, tăng thêm máy trồng rau, phát triển thị trường tiêu thụ sản phẩm. Không chỉ say mê tìm tòi, anh Trọng còn sẵn sàng chia sẻ quy trình, kinh nghiệm trồng rau khí canh cho nhiều người với mong muốn mang đến cho người nông dân những lựa chọn mới trong canh tác nông nghiệp, nhất là người dân sinh sống trên địa bàn thành phố, khu dân cư đông đúc thiếu đất trồng rau.

Tuy nhiên, để mở rộng và phát triển mô hình, rất cần ngành Nông nghiệp vào cuộc, đánh giá hiệu quả và khả năng nhân rộng mô hình và hỗ trợ bà con về mặt kỹ thuật, cung cấp dung dịch phân bón an toàn để tránh việc bà con mua trôi nổi trên thị trường, thiếu kiểm định và kiểm soát nguồn gốc, ảnh hưởng đến chất lượng nguồn rau.

Thanh Hoa