Theo báo cáo của Sở Du lịch, năm 2020, toàn ngành Du lịch có khoảng 5.000 lao động trực tiếp và 12.000 lao động gián tiếp. Trong giai đoạn 2016-2020, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn đã đào tạo, phối hợp tập huấn cho hơn 6.000 lao động cho ngành Du lịch với các nghề chủ yếu là kỹ thuật chế biến món ăn, lễ tân, nghiệp vụ nhà hàng, kỹ thuật buồng, bàn, bar, quản trị khách sạn. Thời điểm đó, đã có hơn 80% học viên đã qua đào tạo được làm việc tại các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh.

 

Tuy nhiên, dịch Covid-19 bùng phát mạnh vào năm 2021 đã “đóng băng” hầu như toàn bộ ngành du lịch. Các cơ sở du lịch buộc phải đóng cửa. Nhiều nhà hàng, khách sạn, cơ sở lưu trú buộc phải cắt giảm nhân viên, giảm các chế độ lương, thưởng. Không có việc làm, thu nhập không bảo đảm, một số lượng lớn đội ngũ nhân lực du lịch buộc lòng phải nghỉ việc, loay hoay tìm kiếm việc làm khác.

 

Chị Hồ Thị Hà Sa, hướng dẫn viên tự do nhớ lại: “Trước khi dịch bùng phát, tôi hầu như không có ngày nào ở nhà bởi lịch dẫn tour dày đặc. Đến lúc nghỉ dịch suốt một thời gian dài, có lúc tôi bị stress nặng. Để tăng thêm thu nhập, vừa để giải quyết vấn đề tâm lý, tôi mở cửa hàng buôn bán nước hoa rồi bán hàng online nhưng vẫn nuôi hy vọng, một ngày không xa, du lịch sẽ vui trở lại để bản thân được tiếp tục công việc mình yêu thích”.

Từ những ngày đầu năm 2022, du lịch Quảng Bình đã có nhiều tín hiệu tích cực khi lượng khách đổ về các điểm du lịch ngày một đông vui. Một số tour khám phá hang động đã “kín lịch” cho đến cuối năm 2022. Trong những dịp đặc biệt, công suất phòng của một số cơ sở lưu trú đạt từ 80-90%.

Những thông tin tích cực ấy chính là “bình oxy” quý giá để kích hoạt lại ngành Du lịch sau những ngày ảm đạm và sẵn sàng tăng tốc trên chặng đường dài phía trước. Đặc biệt, ngày 15/3 vừa qua, Chính phủ đã đồng ý chủ trương mở cửa du lịch quốc tế, đưa ngành du lịch trở lại trạng thái “bình thường mới”. Trước khi sẵn sàng tái khởi động, các đơn vị kinh doanh du lịch phải đối diện với nhiều khó khăn trong tìm kiếm, lấp đầy “khoảng trống” nhân lực du lịch.

Theo số liệu từ Trung tâm Giới thiệu việc làm tỉnh, từ đầu năm đến nay, có 8 doanh nghiệp kinh doanh du lịch lớn trên địa bàn thông qua sàn giao dịch việc làm để tìm kiếm gần 530 vị trí việc làm trong ngành Du lịch. Trong đó, chủ yếu là các vị trí bếp, buồng phòng, lễ tân... Thông qua các kênh, mạng xã hội, các doanh nghiệp du lịch cũng tăng tốc tìm kiếm nhân sự, tập trung đào tạo để kịp đón mùa du lịch mới.

 

 

Theo ông Cao Xuân Tiến, Giám đốc Khách sạn Mường Thanh Nhật Lệ, kiêm quản lý khách sạn Mường Thanh khu vực Quảng Bình, hai năm cầm chừng do dịch bệnh cũng chính là quãng thời gian quan trọng để các doanh nghiệp du lịch “xốc” lại đội ngũ, tập trung đào tạo nguồn nhân lực. Hai năm qua, đơn vị cũng thường xuyên tổ chức các khóa tập huấn kỹ năng cho nhân viên tại khách sạn. Đồng thời, ngay sau khi mở cửa ngành du lịch, Khách sạn Mường Thanh cũng đã phối hợp với Trường cao đẳng kỹ thuật Công-Nông nghiệp Quảng Bình tổ chức 4 lớp đào tạo nghề trong ngành du lịch, gồm: Pha chế đồ uống; quản trị khách sạn; tiếng Anh giao tiếp trong du lịch và khách sạn; vi tính văn phòng. Đối tượng học viên là người lao động đang làm việc tại khách sạn có nhu cầu đào tạo để nâng cao kỹ năng nghề hoặc chuyển đổi nghề. Với thời gian đào tạo là 3 tháng, các khóa học đã thu hút 122 học viên tham gia.

 

Ông Mai Đức Trung, Trưởng phòng Tuyển sinh và hợp tác doanh nghiệp, Trường cao đẳng Kỹ thuật Công-Nông nghiệp Quảng Bình cho biết: “Thực hiện chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch Covid-19 theo Quyết định số 23 của Thủ tướng Chính phủ, đồng thời chuẩn bị cho mùa du lịch mới, chúng tôi đang triển khai nhiều chương trình đào tạo nghề cho lực lượng lao động ngành du lịch. Sắp tới, chúng tôi cũng sẽ tổ chức các lớp đào tạo nguồn nhân lực phục vụ du lịch cho TP. Đồng Hới. Đối tượng chủ yếu là người dân tại địa phương, trong đó, tập trung vào đào tạo tiếng Anh du lịch và pha chế đồ uống”.   Đi vào hoạt động từ năm 2019, tuy nhiên, sau 2 năm dịch bệnh, gần 50% người lao động tại Sea Star resort buộc phải nghỉ việc. Đến đầu năm 2022, để chuẩn bị cho mùa du lịch mới, khu nghỉ dưỡng này đã đẩy mạnh công tác tuyển dụng, đào tạo lại nhân sự. Thông qua mạng xã hội, sàn giao dịch việc làm, Sea Star resort đang tuyển dụng rất nhiều vị trí việc làm, đồng thời, đón các nhóm sinh viên thực tập của Trường cao đẳng Du lịch Huế để gỡ dần “bài toán” thiếu nhân lực. “Sắp tới, bên cạnh việc gửi nhân viên tham gia các khóa đào tạo ngắn hạn tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh, chúng tôi cũng triển khai công tác đào tạo tại chỗ cho nhân viên mới”, anh Nguyễn Phúc Duy, trưởng bộ phận lễ tân Sea Star resort cho biết.

 

Ngay sau khi có quyết định mở cửa du lịch quốc tế, Sở Du lịch đã triển khai một loạt hoạt động nhằm nâng cao kiến thức chuyên môn, bảo đảm chất lượng hoạt động du lịch, hướng tới sự chuyên nghiệp, đáp ứng các yêu cầu của khách du lịch cho đội ngũ nhân lực. Sở đã tổ chức khóa cập nhật kiến thức cho 30 hướng dẫn viên (HDV) du lịch nội địa và HDV du lịch quốc tế do Sở Du lịch cấp thẻ.

 

Theo ông Đặng Đông Hà, Phó Giám đốc Sở Du lịch, để hỗ trợ cho đội ngũ người làm du lịch sau hai năm dịch bệnh, đồng thời, chuẩn bị cho các kế hoạch đón khách sắp tới, cùng với khóa cập nhật kiến thức cho đội ngũ HDV, Sở Du lịch cũng sẽ tổ chức các khóa tập huấn về kỹ năng phục vụ buồng, bar, đào tạo kỹ năng vận tải khách du lịch… “Bên cạnh cung cấp các kiến thức, kỹ năng cần thiết cho đội ngũ anh em làm du lịch, đây cũng là cơ hội để chúng tôi được lắng nghe, ghi nhận những thắc mắc, trăn trở và cả những đề xuất của anh em làm du lịch sau hai năm nghỉ dịch để có những kế hoạch thực tế, hiệu quả hơn”, Phó Giám đốc Sở Du lịch khẳng định.

 

Đã từ lâu, bài toán nhân sự luôn “làm khó” ngành Du lịch Quảng Bình. Một thực tế mà ngành du lịch đang đối diện là đội ngũ nhân lực du lịch còn thiếu lực lượng có chuyên môn, tay nghề cao. Tỷ lệ lao động được đào tạo chuyên ngành du lịch còn quá thấp và cơ cấu bất hợp lý, chưa kể, năng lực tiếng Anh còn khá hạn chế. Sau 2 năm bị “đóng băng” do dịch bệnh, việc lấp đầy các “khoảng trống” về nhân sự càng trở nên khó khăn hơn bao giờ hết. Và cũng hơn bao giờ hết, muốn giải được “bài toán” này cần sự phối hợp chặt chẽ của cả 3 “nhà”: Nhà quản lý, nhà trường và nhà doanh nghiệp.