(QBĐT) - Sáng nay, 31/5, tiếp tục chương trình làm việc của kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, đại biểu Nguyễn Minh Tâm, Phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh đã tham gia thảo luận tại hội trường.

Thảo luận về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội (KT-XH) và ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2022, tình hình thực hiện kế hoạch phát triển KT-XH và NSNN những tháng đầu năm 2023, đại biểu Nguyễn Minh Tâm cơ bản nhất trí với Báo cáo của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế.

Ý kiến đặc biệt đánh giá cao báo cáo giải trình của Bộ Kế hoạch và Đầu tư sau phiên thảo luận tại tổ với những dự báo, nhận định và giải pháp cụ thể trong thời gian tới để giải quyết những vướng mắc liên quan đến kinh tế, các vấn đề xã hội, các chỉ tiêu kế hoạch phát triển KT-XH năm 2023... Theo đại biểu, trong bối cảnh đứt gãy chuỗi cung ứng, tình hình thế giới có nhiều diễn biến phức tạp, việc giữ vững được các cân đối lớn, cán cân thương mại hàng hóa ước xuất siêu 7,56 tỉ USD trong 4 tháng đầu năm cho thấy những nỗ lực lớn của cả hệ thống chính trị.

Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Minh Tâm cũng chỉ rõ sụt giảm về tăng trưởng kinh tế quý 1 và những áp lực để duy trì được mức tăng trưởng 6,5%; việc triển khai các gói kích cầu chật vật, số tiền cho vay vùng dân tộc thiểu số và miền núi, gói hỗ trợ lãi suất cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh, phát triển kết cấu hạ tầng… chiếm tỷ lệ rất thấp và giải ngân còn rất chậm; giải ngân hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động chỉ đạt gần 60%… Đại biểu cũng chỉ ra nguyên nhân của tình trạng này là do đang trong thời điểm giao thoa sửa đổi nhiều dự án luật quan trọng, khi chưa có hành lang pháp lí rõ ràng để “bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm” thì việc “co cụm, sợ trách nhiệm” diễn ra khá phổ biến, làm chậm trễ tiến độ giải ngân.

Theo đại biểu, thời gian qua, Quốc hội, Chính phủ ban hành nhiều văn bản để tạo cơ chế pháp lí cho triển khai các chính sách lớn nhằm khôi phục kinh tế. Vì thế, những vướng mắc về cơ chế vĩ mô đã được giải quyết phần nào. Thế nhưng, nếu không giải quyết dứt điểm “điểm nghẽn” trong vấn đề “sợ trách nhiệm”, lo ngại rằng dù có đầy đủ hệ thống quy định thì vẫn không thể thúc đẩy tăng trưởng. Tình trạng địa phương gửi công văn xin hướng dẫn, chỉ đạo từ bộ, ngành không phải là hiếm gặp do luật, các văn bản dưới luật còn chồng chéo. Nhiều địa phương cùng hỏi một nội dung, khiến cho việc trả lời cũng chiếm không ít thời gian của bộ phận chuyên môn từ các bộ, ngành.

Từ thực trạng trên, đại biểu Nguyễn Minh Tâm đặt câu hỏi nên chăng thành lập tổ công tác liên ngành để tập hợp các đầu mối nhằm tháo gỡ những vướng mắc của địa phương; ban hành bộ quy tắc, quy chuẩn xử lý những vấn đề phổ biến gặp phải trong quá trình giải ngân vốn đầu tư công, triển khai các nhiệm vụ liên quan và phổ biến rộng rãi để các địa phương có thể tra cứu, áp dụng ngay quy trình chuẩn.

Cũng như nhiều tỉnh, hiện nay Quảng Bình có dự án BOT với 2 tuyến đường quan trọng, là trục giao thông huyết mạch, đòi hỏi phải được đấu nối, liên hoàn với hệ thống giao thông… Song do chưa thỏa thuận được phương án đấu nối giữa Bộ Giao thông vận tải, UBND tỉnh với chủ đầu tư nên nhiều công trình giao thông trọng điểm đến nay vẫn đang trong trạng thái ngưng đọng. Theo đại biểu, nếu giữa các bên liên quan thống nhất phương án giải quyết và áp dụng chung cho cả nước thì các “điểm nghẽn” sẽ được tháo gỡ nhanh chóng, góp phần giải quyết bài toán “sợ trách nhiệm, ngại xử lý” đang diễn ra phổ biến hiện nay.

Về quy trình phê duyệt và ban hành Quy hoạch các địa phương thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050, đối với 9/63 tỉnh hoàn thành việc lập và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch (trong đó có Quảng Bình), theo Luật Quy hoạch, sau khi được phê duyệt, công bố quy hoạch lại tiếp tục phải thực hiện việc lập kế hoạch triển khai quy hoạch, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và ban hành. Đại biểu Nguyễn Minh Tâm đề nghị Quốc hội xem xét quy định phân cấp thẩm quyền phê duyệt Kế hoạch thực hiện cho cấp tỉnh để tạo điều kiện rút ngắn quy trình, thủ tục, nhằm hiện thực hóa quy hoạch nhanh chóng hơn…

Trước những diễn biến phức tạp của tình hình thế giới, khu vực và biển Đông hiện nay, đại biểu Nguyễn Minh Tâm đề nghị Quốc hội, Chính phủ cân nhắc ưu tiên nguồn lực đầu tư cho lĩnh vực quốc phòng-an ninh (QP-AN). Có chính sách hỗ trợ phương tiện, trang thiết bị, mức hỗ trợ phù hợp thực tiễn cho hoạt động của lực lượng hải đội dân quân, đặc công nước, các lực lượng dân quân tự vệ biển phù hợp…

Nhấn mạnh trong điều kiện kinh tế của nước ta vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức, các chính sách đầu tư cho quốc phòng hiện nay đã là nỗ lực lớn. Tuy nhiên theo đại biểu, qua thực tế khảo sát tại một số đơn vị cho thấy việc duy trì hoạt động của các hải đội dân quân còn nhiều khó khăn, cơ sở vật chất, trang thiết bị chưa đáp ứng yêu cầu. Các mức hỗ trợ khó đảm bảo sự thu hút, gắn bó và khuyến khích lực lượng này yên tâm cống hiến khi họ chính là lực lượng lao động chính trong gia đình. Vì vậy, đại biểu đề nghị Quốc hội, Chính phủ quan tâm, có cơ chế chính sách phù hợp nhằm xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.  

Ngọc Mai (lược ghi)