Với tầm nhìn chiến lược đối với thế hệ trẻ trong sự nghiệp cách mạng, ngày 15/7/1950, giữa lúc cuộc kháng chiến chống Pháp của dân tộc ta bước vào giai đoạn quyết liệt, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Ban Bí thư Trung ương Đảng quyết định thành lập lực lượng TNXP Việt Nam với tên gọi Đội TNXP công tác Trung ương và giao cho Trung ương Đoàn Thanh niên Cứu quốc chỉ đạo hoạt động. Quyết định lịch sử ấy đã khai sinh ra Đội TNXP công tác Trung ương đầu tiên tại núi Hồng, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên.

 

Cuốn Lịch sử TNXP Quảng Bình (1965-2015) ghi lại: Từ một đội, mô hình TNXP dần được nhân rộng. Tháng 10/1950, Đội TNXP công tác Trung ương thứ hai được thành lập, tham gia các chiến dịch: Trung Du, Hoàng Hoa Thám, Hòa Bình, Tây Bắc, Thượng Lào… Thành công của 2 Đội TNXP công tác Trung ương là cơ sở thực tiễn để Trung ương Đoàn ra thông báo cho các địa phương tùy điều kiện mà thành lập các đội TNXP công tác để phục vụ kháng chiến.

Đế quốc Mỹ leo thang đánh phá miền Bắc, cùng với cả nước, hàng vạn thanh niên nam nữ Quảng Bình đáp lời kêu gọi của Đảng và Bác Hồ, hăng hái tham gia lực lượng TNXP. Kể từ ngày đầu thành lập (5/6/1965), với nhiệm vụ chiến đấu và phục vụ chiến đấu, học tập, lao động sản xuất, cùng với thanh niên cả nước, TNXP Quảng Bình đã có mặt trên mọi chiến trường, bám trụ tại các cung đường huyết mạch, trọng điểm ác liệt, vận chuyển hàng vạn tấn hàng hóa, vũ khí, đạn dược… góp phần cùng TNXP cả nước viết nên bản hùng ca trên những nẻo đường kháng chiến.

 

Với quyết tâm sắt đá “tim có thể ngừng đập, nhưng đường không thể tắc, sống bám cầu bám đường, chết kiên cường dũng cảm”, lực lượng TNXP Quảng Bình đã kiên định, phát huy truyền thống của quê hương “Hai giỏi”, vừa anh dũng chiến đấu, vừa bạt núi mở đường, thông tuyến cho hàng chục nghìn chuyến xe qua, giữ vững thông suốt huyết mạch giao thông, nối liền hậu phương với tiền tuyến.

 

Chỉ riêng trong 10 năm kháng chiến chống Mỹ, Quảng Bình đã điều động trên 20 nghìn TNXP tham gia chiến đấu và phục vụ chiến đấu, khắc phục hậu quả chiến tranh; hơn 6.000 TNXP tình nguyện Quảng Bình được điều động phục vụ Mặt trận B5-Lào và khôi phục, xây dựng kinh tế ở địa phương; hơn 1.000 TNXP Quảng Bình được điều động chiến đấu ở Mặt trận Lào, khoảng 930 TNXP được bổ sung cho chiến trường Trị Thiên-Huế... 

 

Hòa bình lập lại, với tinh thần “sẵn sàng đi bất cứ đâu, làm bất cứ việc gì khi Tổ quốc cần”, lực lượng TNXP Quảng Bình đã hăng hái tham gia hàn gắn viết thương chiến tranh, phát triển kinh tế, kiến thiết những công trình đáp ứng yêu cầu xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc. Cùng với công trình trọng điểm đại thủy nông phía Nam sông Thạch Hãn, lực lượng TNXP Quảng Bình đã tích cực, tiên phong với tinh thần “ba xung kích”, tập trung sức trẻ cho những công trình thủy lợi: Khe Nâm, Đồng Ran, Đá Mài, Vực Tròn, tả Kiến Giang, Cẩm Ly…

 

 

Năm tháng trôi qua, trở về với cuộc sống đời thường, các cựu TNXP Quảng Bình có chung một mái nhà: Hội Cựu TNXP Quảng Bình, để cùng nhau ôn lại những kỷ niệm của một thời khói lửa oanh liệt, chia sẻ những cách làm hay, hiệu quả, động viên nhau trong cuộc sống. Cựu TNXP Quảng Bình luôn phát huy truyền thống cách mạng, tiên phong, gương mẫu trong các phong trào, các hoạt động tại địa phương; tuyên truyền, vận động nhân dân, con cháu thực hiện tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, góp sức vào công cuộc phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh.

Ông Đặng Phúc Duệ, Chủ tịch Hội Cựu TNXP Quảng Bình cho biết: Thực hiện lời Bác dạy “thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua”, các cấp Hội Cựu TNXP trong toàn tỉnh đã vận động hội viên gương mẫu tham gia các phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, chú trọng thực hiện phong trào “Cựu TNXP giúp nhau làm kinh tế giỏi-Vì nghĩa tình đồng đội”; duy trì và phát huy tối đa hiệu quả hình thức gây quỹ "Nghĩa tình đồng đội” với tổng số quỹ hội lên đến trên 28 tỷ đồng nhằm giúp đỡ, hỗ trợ nhau sản xuất, kinh doanh, phát triển kinh tế.

Từ nguồn vốn này, nhiều hội viên đã thoát nghèo vươn lên ổn định cuộc sống, tạo việc làm cho hàng nghìn con em cựu TNXP, nhất là con em thuộc diện chính sách, con em các hội viên có hoàn cảnh khó khăn. Từ trong phong trào đã xuất hiện ngày càng nhiều điển hình cựu TNXP làm kinh tế giỏi. Tiêu biểu như: Cựu TNXP Trần Văn Minh (xã Kim Hóa, Tuyên Hóa) với mô hình “Bưởi Phúc Trạch trên đất Quảng Bình” đem lại thu nhập hàng trăm triệu đồng/năm...

Cùng với sự phát triển của Hội Cựu TNXP, năm 2008, Tổng đội TNXP xây dựng kinh tế tỉnh Quảng Bình được thành lập. Với niềm tin “có sức người sỏi đá cũng thành cơm” và tinh thần “đâu khó có thanh niên”, cán bộ, đội viên tổng đội đã ngày đêm lao động miệt mài trên các triền đồi, đánh thức tiềm năng đất đai, khai thác các dự án phát triển kinh tế-xã hội, hỗ trợ sản xuất, đào tạo nghề gắn với tạo việc làm cho thanh niên.

Phát huy truyền thống đoàn kết, dũng cảm, kiên cường, sáng tạo, trong thời gian tới, lực lượng TNXP Quảng Bình tiếp tục nỗ lực đoàn kết, thực hiện hiệu quả phong trào “Cựu TNXP nêu gương sáng làm theo lời dạy và tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” và phong trào “Cựu TNXP giúp nhau làm kinh tế giỏi để thoát nghèo”-“Vì nghĩa tình đồng đội”; xây dựng tổ chức hội vững mạnh; chú trọng giáo dục bồi đắp truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ, đặc biệt là giáo dục về phẩm chất của TNXP trong thời kỳ giải phóng dân tộc để đoàn viên, thanh niên thấm nhuần sâu sắc tư tưởng về “Trường học lớn TNXP” của Bác Hồ, từ đó vận dụng sáng tạo vào tình hình mới, xây dựng lý tưởng sống lành mạnh.

“Hội Cựu TNXP sẽ tiếp tục đẩy mạnh thực hiện công tác vì nghĩa tình đồng đội; làm nhân chứng lịch sử trong giải quyết các chế độ, chính sách đối với cựu TNXP; tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền trong sạch vững mạnh, mãi mãi xứng đáng với truyền thống anh hùng của TNXP Quảng Bình”, ông Đặng Phúc Duệ, Chủ tịch Hội Cựu TNXP Quảng Bình cho biết thêm.

TH.H