Tiêu chí hỏa táng làm khó... nông thôn mới!
(QBĐT) - Hiện nay, để một xã được công nhận về đích nông thôn mới (NTM) nâng cao, kiểu mẫu thì ngoài các tiêu chí cứng, địa phương đó phải có tỷ lệ 5% trở lên sử dụng hình thức hỏa táng. Đây là một trong những nội dung tiêu chí khó thực hiện bởi lâu nay hình thức chôn cất được người dân các địa phương thực hiện từ đời này sang đời khác. Để thay đổi thói quen này cần có thời gian và nếu không có sự điều chỉnh phù hợp thì các địa phương dù có cố gắng thế nào cũng khó chạm đích NTM nâng cao, kiểu mẫu.
Khó thực hiện
Theo Bộ tiêu chí NTM nâng cao tỉnh giai đoạn 2021-2025 mới ban hành, xã đạt chuẩn NTM nâng cao phải đáp ứng tiêu chí 17.10 với tỷ lệ sử dụng hình thức hỏa táng bằng hoặc nhiều hơn 5%. Tuy nhiên, do truyền thống chôn cất thay vì hỏa táng đã hình thành từ lâu đời nên hiện nay việc thay đổi tập tục thói quen của người dân là rất khó. Điều này đã ảnh hưởng rất lớn đến việc đánh giá công nhận NTM nâng cao và lộ trình xây dựng NTM của các địa phương.
Cuối năm 2022, xã Quảng Hải (TX. Ba Đồn) là địa phương đầu tiên, duy nhất (trong số 19 xã nằm trong danh sách phấn đấu) nộp hồ sơ đề nghị công nhận xã NTM nâng cao. Trước đó, dựa trên báo cáo các kết quả đạt được của xã Quảng Hải, UBND TX. Ba Đồn đã tiến hành thẩm tra kết quả xây dựng NTM nâng cao và đã công nhận xã đạt chuẩn 19/19 tiêu chí. Tuy nhiên, theo thẩm định của các sở, ngành cấp tỉnh kết luận, xã Quảng Hải chỉ đạt 67/75 nội dung tiêu chí trong 19 tiêu chí NTM nâng cao, đạt 88%. Còn 8 nội dung tiêu chí chưa đạt chuẩn, đặc biệt, trong đó có tỷ lệ sử dụng hình thức hỏa táng.
Chủ tịch UBND xã Quảng Hải Cao Xuân Ngọc cho biết: Trong tiêu chí 17 về môi trường, có nội dung tiêu chí hỏa táng. Đây là một nội dung tiêu chí khó thực hiện. Hiện nay trên địa bàn xã, người dân đều chọn hình thức chôn cất theo tập tục truyền thống. Việc thay đổi thói quen phải cần thời gian, không thể thay đổi một sớm một chiều. Trong khi nhiều nội dung tiêu chí đang làm khó quá trình phấn đấu xây dựng NTM nâng cao của các địa phương, như: Nước sạch tập trung, sản phẩm OCOP, hồ sơ giải quyết trực tuyến..., thì nội dung hỏa táng được xem là tiêu chí cứng rất khó thực hiện đối với nhiều xã.
Chủ tịch UBND xã Hải Ninh (Quảng Ninh) Phạm Văn Liệu cho biết: Hải Ninh là xã được huyện chọn để xây dựng xã NTM nâng cao. Thời gian qua, chính quyền và bà con nhân dân đã có nhiều nỗ lực để thực hiện các tiêu chí. Tuy nhiên, theo Bộ tiêu chí NTM nâng cao của tỉnh giai đoạn 2021-2025, nội dung tiêu chí hỏa táng đạt 5% hoặc cao hơn thì mới được xét công nhận NTM nâng cao. Để phấn đấu thực hiện được nội dung tiêu chí trong giai đoạn này là rất khó bởi để thay đổi hình thức chôn cất sang hỏa táng của một số bộ phận người dân thì cần có thời gian tuyên truyền mới thay đổi nhận thức của họ.
Cần hướng gỡ khó
Có thể nói, chủ trương mỗi xã bảo đảm tỷ lệ sử dụng hình thức hỏa táng bằng hoặc nhiều hơn 5% là hoàn toàn đúng đắn, góp phần bảo vệ môi trường, kiểm soát ô nhiễm, tiết kiệm đất đai và hướng tới phát triển bền vững, giảm chi phí xã hội, chủ động ứng phó khi xảy ra các dịch bệnh nguy hiểm, từng bước đưa việc hỏa táng trở thành hình thức phổ biến theo hướng văn minh, hiện đại. Thế nhưng để thực hiện được nội dung tiêu chí này, ngoài sự nỗ lực thì các địa phương cần sự hỗ trợ, hướng dẫn của các cấp, ngành liên quan.
Phó chi Cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn Nguyễn Quốc Tuấn cho biết: Thời gian qua, mục tiêu số xã đạt chuẩn NTM nâng cao, kiểu mẫu trên địa bàn tỉnh không đạt kế hoạch đặt ra. Nguyên nhân là do hầu hết các xã chưa đáp ứng Bộ tiêu chí NTM nâng cao giai đoạn 2021-2025, trong đó có nội dung tiêu chí tỷ lệ sử dụng hình thức hỏa táng. Đây là một tiêu chí cứng của Trung ương. Tuy nhiên, để thực hiện được nội dung tiêu chí này là tương đối khó vì hiện nay trên địa bàn tỉnh, địa táng là hình thức an táng phổ biến nhất theo tập quán từ xa xưa của cha ông để lại và đã ăn sâu vào nếp nghĩ của mọi người.
Người dân chọn hình thức địa táng vì ngoài yếu tố tâm linh, phong tục tập quán là chủ yếu thì yếu tố kinh tế cũng chiếm vị trí quan trọng. Trong điều kiện đất đai trên địa bàn sử dụng cho mục đích địa táng chưa đến mức áp lực lớn. Mặt khác, hiện nay tỉnh chưa có cơ sở hỏa táng nên việc thực hiện nội dung tiêu chí hỏa táng nhằm hoàn thành mục tiêu chương trình NTM là rất khó khăn, cần phải có thời gian thích hợp để tuyên truyền vận động và chuẩn bị các điều kiện cần thiết để thực hiện.
Cũng theo Phó chi Cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn Nguyễn Quốc Tuấn: Trước những khó khăn về nội dung tiêu chí hỏa táng mà các địa phương đang gặp phải trong lộ trình xây dựng NTM nâng cao, vừa qua, UBND tỉnh đã có văn bản đề nghị Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh Bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM và Bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM nâng cao của tỉnh giai đoạn 2021-2025 cho phù hợp với thực tế của địa phương; yêu cầu các huyện, thị xã, thành phố tổ chức tuyên truyền, vận động người dân sử dụng hình thức hỏa táng trong việc tang, góp phần bảo vệ môi trường, kiểm soát ô nhiễm, tiết kiệm đất đai, từng bước đưa việc sử dụng hình thức hỏa táng trở thành hình thức táng phổ biến theo hướng văn minh, hiện đại. Đặc biệt, UBND tỉnh cũng lên kế hoạch xây dựng các cơ sở hỏa táng phù hợp. |
Đ.Nguyệt
Ý kiến của bạn (Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu.)
.