(QBĐT) - Đồng chí Trần Sự, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình, trung tá, nguyên Bí thư Đảng ủy, Chỉ huy trưởng Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh từ trần là một tổn thất vô cùng to lớn đối với Quảng Bình nói chung và lực lượng vũ trang tỉnh nói riêng. Ngoài sự đóng góp công sức, trí tuệ cho sự phát triển tỉnh nhà ở cương vị lãnh đạo, đồng chí Trần Sự còn là một nhà quân sự có tài thao lược, một vị chỉ huy có nhiều đóng góp cực kỳ quan trọng trong quá trình hình thành, phát triển lực lượng vũ trang tỉnh nhà.

Chưa đầy 17 tuổi (năm 1945), đồng chí Trần Sự đã tự nguyện tham gia Mặt trận Việt Minh bí mật, vào tự vệ cảm tử cướp chính quyền tại địa phương. Về sau, từ 1946-1973, trong suốt quá trình tham gia lực lượng bộ đội địa phương tỉnh, dù ở bất kỳ cương vị công tác nào, từ cán bộ trung đội, đại đội hay Huyện đội trưởng, Thị đội trưởng, Tỉnh đội trưởng, đồng chí Trần Sự cũng tỏ rõ là người cán bộ quân sự dũng cảm, nhạy bén, quyết đoán, tài tình trong chỉ huy và luôn hoàn thành tốt các trọng trách mà quân đội giao phó.

Lịch sử lực lượng vũ trang nhân dân tỉnh Quảng Bình giai đoạn 1945-1974 đã dành rất nhiều trang ghi lại quá trình chiến đấu và những đóng góp của đồng chí cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất Tổ quốc.

Trong phạm vi bài viết này, tôi chỉ xin đề cập đến 2 trong nhiều những sự kiện có dấu ấn khá đặc biệt về trung tá Trần Sự, đó là trận tập kích chợ Chè trong kháng chiến chống Pháp và chủ trương thành lập Đại đội pháo binh Ngư Thủy trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.

Đầu năm 1949, Huyện ủy Lệ Thủy chủ trương đưa bộ đội địa phương và du kích thường trực huyện về vùng địch hậu hoạt động vũ trang tuyên truyền, hỗ trợ nhân dân phá tề, đẩy mạnh phong trào du kích chiến nhằm kéo lực lượng địch từ các vùng gần chiến khu về đối phó, tạo điều kiện mở rộng căn cứ địa kháng chiến.

Sau khi nghiên cứu kỹ tình hình, ta quyết định mở trận tập kích chợ Chè với sự tham gia của các đồng chí: Lương Hữu Sắt, Trần Sự và các đồng chí Niềm, Phước, Kiểm, thuộc đại đội 1, bộ đội địa phương huyện Lệ Thủy.

>> Tin buồn: Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQVN tỉnh và gia đình thương tiếc báo tin

>> Chủ tịch Trần Sự-người có tầm nhìn chiến lược

Vận dụng chiến thuật “vận động chiến”, bằng phương pháp cải trang, táo bạo tập kích bất ngờ vào bọn ngụy binh giữa ban ngày ở chợ Chè (thuộc xã Sào Nam, nay là xã Hồng Thủy), chỉ trong 15 phút cận chiến không tốn một viên đạn, ta đã hoàn toàn làm chủ chiến trường, bắt sống 5 tên địch, thu vũ khí, tuyên truyền nhanh trước nhân dân và rút lui an toàn.

Có thể khẳng định, đây là một trong những trận thắng tiêu biểu, đạt hiệu suất chiến đấu cao và có ý nghĩa chính trị to lớn. Trận đánh đã thể hiện tinh thần chiến đấu dũng cảm, mưu trí, khôn khéo của đồng chí Trần Sự.

Trước trận đấu, đồng chí giả làm mật thám, bình tĩnh đánh lừa tên lính gác cổng chợ bằng cách hô to “coi chừng Việt Minh về đó”, buộc địch phải lãng tránh để quân ta dễ dàng áp sát mục tiêu đánh giáp lá cà với địch. Sau trận đánh, đồng chí đã bình tĩnh hô vang “đồng bào chú ý, chúng tôi là bộ đội Việt Minh về đây đánh giặc, đề nghị đồng bào giải tán kẻo địch tới khủng bố”. Lời tuyên truyền của đồng chí đã góp phần ổn định tình hình, giúp nhân dân ta tránh được những tổn thất không đáng có.

Năm 1967, cuộc kháng chiến chống Mỹ vào giai đoạn ác liệt. Quán triệt quan điểm chiến tranh nhân dân, động viên mọi thành phần tham gia chiến đấu chống Mỹ, cứu nước và đưa nam giới ra chiến trường, đồng chí Trần Sự lúc bấy giờ là Tỉnh đội trưởng đã xin ý kiến cấp trên và có quyết định táo bạo thành lập Đại đội pháo binh Ngư Thủy. Sở dĩ, gọi là táo bạo bởi lúc ấy, theo như đồng chí kể lại, sau nhiều lần thuyết phục, được phê chuẩn rồi nhưng cấp trên vẫn coi đây là một quyết định “văn nghệ”.

Không ngờ, cái quyết định “văn nghệ” ấy lại trở thành quả đấm thép với hải quân Mỹ bởi trong vòng 100 ngày kể từ khi Đại đội nữ pháo binh Ngư Thủy bước vào trận chiến đấu đầu tiên, đơn vị đã bắn cháy, bắn chìm 3 tàu khu trục của hải quân Mỹ, góp phần bảo vệ vùng biển thân yêu của Tổ quốc.

Chiến công vang dội của Đại đội nữ pháo binh Ngư Thủy không chỉ khẳng định phụ nữ có đủ năng lực làm chủ khoa học kỹ thuật, sử dụng binh khí hiện đại để chiến đấu, chiến thắng mà còn đánh dấu bước phát triển mới của Quảng Bình về nghệ thuật chỉ đạo chiến tranh nhân dân, trong đó có vai trò cực kỳ quan trọng của đồng chí Trần Sự.

91 tuổi đời, 70 năm tuổi Đảng, gần 30 năm tuổi quân, khó có thể thống kê hết sự đóng góp quan trọng của trung tá Trần Sự cho những chiến công và sự lớn mạnh của LLVT tỉnh nhà nói riêng, cho quân đội nói chung.

Ghi nhận đóng góp của đồng chí, Đảng, Nhà nước đã tặng thưởng đồng chí nhiều phần thưởng cao quý: Huy chương Quân công hạng Nhì, hạng Ba; Huân chương Chiến sỹ vẻ vang hạng Nhất, Nhì, Ba; Huân chương Chống Mỹ, cứu nước hạng Nhất, Huân chương Lao động hạng Nhất cùng nhiều phần thưởng cao quý khác.

Trung tá Trần Sự, nguyên Chỉ huy trưởng Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh mất đi, cán bộ, chiến sỹ LLVT Quảng Bình mất đi chỗ dựa tinh thần quan trọng.Trong thời khắc tiễn đưa đồng chí về nơi an nghỉ vĩnh hằng, chúng tôi, thế hệ cán bộ, chiến sỹ kế tiếp xin được thắp nén tâm nhang và hứa với nguyên Tỉnh đội trưởng rằng: Chúng tôi sẽ biến đau thương thành hành động cách mạng, nỗ lực đoàn kết một lòng, luôn trân trọng và vận dụng sáng tạo những kinh nghiệm trong lãnh đạo, chỉ huy mà đồng chí đã từng truyền dạy, quyết tâm phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, mãi mãi xứng đáng với niềm tin mà đồng chí đã gửi gắm trong cuộc trò chuyện của đồng chí với cán bộ, chiến sỹ LLVT tỉnh vào dịp kỷ niệm 71 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, 26 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân 22-12-2015; xứng đáng là lực lượng nòng cốt bảo vệ Đảng, bảo vệ chính quyền, bảo vệ cuộc sống bình yên của nhân dân.

Xin kính cẩn nghiêng mình vĩnh biệt đồng chí trung tá Trần Sự.

Đại tá Hoàng Xuân Vĩnh
Phó Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Bộ CHQS tỉnh