Nắng vương màu nhớ
- 07:39 | Thứ Tư, 26/04/2023
(QBĐT) - Nắng rón rén đẩy bước tôi về với khoảng trời trong vắt nơi quê mẹ. Mảnh đất vẹm hai đầu nghiêng mình ôm lấy dải sông quê. Ở nơi ấy mỗi chiều nắng dát vàng triền sông. Nắng chảy tràn đồng ruộng. Nắng vương màu nhớ trong mắt người trở về.
Dưới khoảng không trong ngần ấy, bước chân vừa chạm vào thẻo đất mềm mịn trên con đường dẫn vào làng tôi đã nghe lòng mình những cồn cào... Một chút ngỡ ngàng, bâng khuâng. Một chút xao động. Chen lẫn cả một chút nuối tiếc ngậm ngùi. Cái cảm giác ấy thật khó mà diễn tả hết được. Chỉ biết rằng khi mà chân đã đứng trên đỉnh dốc cao nhất dõi ánh nhìn về phía làng mà thấy hẫng hụt khi nhận ra nơi ấy đang thiếu vắng những điều thân thuộc.
Xưa mà đứng ở vị trí ấy, gió từ cánh đồng thoai thoải hình bầu dục quanh năm mùa gối mùa xanh mướt đã lồng lên từng đợt. Gió thổi bung tóc rối. Gió phủi phê bụi bặm còn vương lại trên cơ thể những người con của làng từ đất khách trở về. Và cũng từ chỗ ấy, ta có thể dễ dàng nhìn thấy từng nóc nhà thấp thoáng dưới tán cây.
Ở xóm tôi, nhà nào cũng đất rộng thênh thang, vườn tược quanh năm um tùm cây trái. Cây này chen vai cây kia, quần tụ trong một thửa đất. Mùa nào thức ấy, chả bao giờ thiếu quả ngọt lót lòng. Cái ý niệm xây nhà, trồng cây từ xửa xưa người làng tôi đã bảo nhau làm theo mô típ truyền thống “trước cau, sau chuối” bên hè là trái chín quanh năm. Thế nên người làng mới chả mấy khi lo cháu con đói lòng trong những kỳ giáp hạt. Nếp sống ấy đã ăn vào máu thịt, vào hơi thở của rất nhiều thế hệ người làng tôi, cứ ngỡ chẳng thứ gì có thể thay đổi được.
Ấy vậy mà, khi làn gió mới tràn về làng, mọi thứ bắt đầu chuyển dịch. Mảnh đất vẹm hai đầu cứ vơi dần màu xanh. Để đến hôm nay khi tôi trở về, vẫn lối dẫn vào làng, vẫn gió lùa xao xác mà trống trải mênh mang. Làng giờ đây khác quá. Khác cả dáng hình đến hương sắc đồng quê. Ừ thì triền đê vẫn đấy, dòng sông vẫn đấy, vẫn tháng tháng ngày ngày miệt mài chở nặng phù sa. Nhưng buồn thay! Cánh đồng làng giờ đây đã không còn chỗ để đón đợi những mùa đổ ải. Không còn thênh thang để gối những mùa xanh khi mà một ngày lộng gió dự án mở rộng khu dân cư bắt đầu khởi công.
Người làng trải qua một ngày biến động. Ầm ầm xe cộ. Ầm ầm đất đá. Ầm ầm những vỡ vụn mùa màng. Khói bụi. Ngổn ngang. Cánh đồng làng mất hai phần ba diện tích vào khu quy hoạch. Còn đâu bờ xôi ruộng mật. Còn đâu xanh mướt lúa ngô. Khuôn thước của một cánh đồng bầu dục thon thả hai đầu nối liền làng trên xóm dưới như một dải lụa mềm nay bị cắt làm đôi. Vạt ruộng vàng bao năm được bồi đắp từ bùn đất đáy sông nay sẽ không còn thỏa thuê đón nước mùa gieo hạt. Những thửa ruộng còn lại ơ hờ, chấp chới. Dân làng nuối tiếc buồn thương. Bước chân người ra đồng líu ríu, ngập ngừng như có sợi dây vô hình nào đó kéo lại...
Nhưng may thay, người làng tôi đã đi qua biết bao dặm dài sương gió, qua bao chặng đường gian khó mà trưởng thành, nên trong sự việc này bà con cũng nhanh chóng tìm ra những hướng đi tích cực. Ruộng đồng ít ỏi. Lúa khoai dở mùa. Chênh chang, hẫng hụt trong nỗi nhớ đồng, nhớ ruộng, nhớ những tảo tần sớm nắng chiều mưa. “Thiếu cánh đồng này thì cày trên cánh đồng khác” ấy là suy nghĩ tích cực mà người làng đã truyền tai nhau để thích nghi với cuộc sống mới.
Thế nên những mùa năm sau và nhiều năm sau nữa, người dân quê tôi lại tất bật sớm chiều trong những mô hình phát triển kinh tế vườn đồi trù phú… Sự chuyển đổi này cũng khiến một số người trong đó có tôi quắt quay nhớ cánh đồng làng mùa gặt, nhớ cả những tháng ngày rối bước ngõ quê khi bất giác ngẩng đầu gặp gió hun hút thổi.
Đã nhiều lần tôi dằn lòng sẽ vùi sâu chôn chặt tất tật những vụn vặt ấu thơ ấy vào miền ký ức. Nhưng lạ thay, mỗi lần trở về, chỉ vừa đặt chân lên triền đê ấy, lên thẻo đất mềm mịn ấy là lòng dạ lại ngổn ngang. Thôi thì lại một hồi chắp vá, sục tìm miền nhớ. Lại một hồi ngẩn ngơ trước vụn nắng cuối chiều sóng sánh hắt lên từ đáy sông. Lặng thinh. Nhẹ nhõm để mặc dòng sông soi lòng mình mỗi lần trở về. Âu đó cũng là cách giữ cho đôi chân ta không lạc lối giữa cuộc đời dâu bể, để mỗi dịp trở về vẫn nguyên vẹn tấm lòng với nguồn cội quê hương.
Trịnh Hoàn
tin liên quan
Nhớ hông bồi và con ốc đực
(QBĐT) - Cứ mỗi dịp rằm tháng ba đến, những người dân Minh Hóa xa quê lại hẹn nhau về sum họp.
Triển lãm ảnh "Đồng Hới xưa và nay"
(QBĐT) - Sáng 25/4, tại Quảng trường Hồ Chí Minh, TP. Đồng Hới tổ chức khai mạc không gian triển lãm ảnh "Đồng Hới xưa và nay" và sinh vật cảnh nghệ thuật năm 2023.
Lễ giỗ Đức Quốc Tổ Lạc Long Quân và dâng hương tưởng niệm Tổ Mẫu Âu Cơ
Sáng 25/4, (tức mùng 6/3 năm Quý Mão), tại Đền thờ Đức Quốc Tổ Lạc Long Quân và Đền Mẫu Âu Cơ thuộc Khu Di tích lịch sử Đền Hùng, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Phú Thọ thay mặt đồng bào, chiến sĩ cả nước, kiều bào ta ở nước ngoài tổ chức Lễ giỗ Đức Quốc Tổ Lạc Long Quân và dâng hương tưởng niệm Tổ Mẫu Âu Cơ.
