(QBĐT) - Đối với mỗi chuyến du lịch, điều mà du khách quan tâm là họ sẽ được đi những đâu, hưởng những dịch vụ nào? Riêng bảo hiểm du lịch (BHDL), phần lớn đều bị du khách “ngó lơ”. Tuy nhiên, theo quy định, các công ty lữ hành bắt buộc phải mua bảo hiểm cho du khách. Đó cũng là quyền lợi mà mỗi du khách cần nắm rõ và là hành trang cần được trang bị sau mỗi chuyến đi xa.

Một buổi chiều tháng 5-2018, nhiều đoàn khách đang di chuyển từ sông Son vào động Phong Nha thì bất ngờ gặp trận mưa đá và lốc xoáy kinh hoàng. Cơn lốc xoáy đã làm 2 chiếc thuyền du lịch bị lật chìm khiến nữ du khách N.T.M (Hà Nội) tử vong.

Ngay sau sự việc xảy ra, UBND xã Sơn Trạch đã nhanh chóng thực hiện cứu hộ, cứu nạn và kịp thời thực hiện các thủ tục để đưa du khách gặp nạn về quê an táng. Ông Võ Văn Chiến, Trưởng phòng Bảo hiểm số 1, Công ty Bảo Việt Quảng Bình cho biết: "Nhóm khách đi cùng nữ du khách gặp nạn là khách lẻ chứ không phải khách của một công ty lữ hành nào. Chính vì vậy, họ không có BHDL.

Tuy nhiên, trong vé tham quan động Phong Nha đã bao gồm cả phí bảo hiểm cho du khách, thời điểm ấy phí là 1.500 đồng/người/vé, vậy nên, khi sự việc xảy ra, Bảo Việt đã nhanh chóng thực hiện các thủ tục để thực hiện chi trả hợp đồng bảo hiểm (HĐBH) 15 triệu đồng cho du khách tử nạn.

Đó chỉ là một trong nhiều trường hợp du khách gặp tai nạn trong lúc đi du lịch mà Công ty đã thực hiện chi trả các quyền lợi bảo hiểm. Mức trách nhiệm của mỗi hợp đồng phụ thuộc vào mức phí đóng và mức độ tai nạn nặng, nhẹ của du khách".

Theo Luật Du lịch năm 2017 quy định, các doanh nghiệp lữ hành bắt buộc mua BHDL cho du khách. Phí bảo hiểm thường được tính kèm trong các phí tour. Việc mua BHDL góp phần giúp du khách có được sự yên tâm để thoải mái tận hưởng chuyến đi của mình. Sự rủi ro trong mỗi hành trình là điều không lường trước được. Trong quá trình đi du lịch, du khách có thể gặp phải những bất trắc như ốm đau, tai nạn, thiệt hại về tài sản.

Với những tình huống như vậy, BHDL sẽ hỗ trợ khách du lịch trong việc bảo vệ, xử lý và khắc phục những rủi ro, bảo đảm việc giảm thiểu thiệt hại tối đa về người và của. Ngoài các gói bảo hiểm theo chuyến, du khách cũng được tham gia vào các gói bảo hiểm khách sạn, bảo hiểm điểm đến. Phí BHDL của các loại hình này thường được tính kèm trong vé tham quan, giá phòng lưu trú.

Tại các nước châu Âu, quy định trong thủ tục xin visa (thị thực) của quốc gia đó có kèm theo quy định người xin visa phải mua bảo hiểm như một thủ tục bắt buộc. Chính vì vậy, các hợp đồng của khách Việt Nam đi du lịch nước ngoài thường kèm theo các điều khoản về HĐBH. Ngược lại, du khách nước ngoài khi đến du lịch tại Việt Nam cũng thường rất quan tâm đến các quyền lợi về bảo hiểm và phần đông họ đã tự trang bị các hợp đồng BHDL trước khi đặt chân đến Việt Nam.

Ông Nguyễn Châu Á, Giám đốc Công ty TNHH Oxalis, đơn vị khai thác tour khám phá động Sơn Đoòng cho biết, đối với du khách tham gia các tour du lịch mạo hiểm, thường họ rất quan tâm đến BHDL.

Ngoài các HĐBH họ đã mua ở nước của mình trước khi đến Việt Nam để tham gia tour Sơn Đoòng, Oxalis cũng mua các gói bảo hiểm trách nhiệm công cộng cho du khách. Với gói bảo hiểm này, mức trách nhiệm tối đa lên đến 1 triệu USD. Mức đóng BHDL cho du khách tùy thuộc vào quy mô, từng loại hình kinh doanh của mỗi công ty khai thác tour.

Nếu như du khách nước ngoài thường rất quan tâm đến các điều khoản trong các HĐBH thì du khách Việt, nhất là với các khách tham gia các tour du lịch nội địa lại không mấy mặn mà. Không nhiều người trong số các khách lẻ đi du lịch tự túc quan tâm đến loại hình bảo hiểm đặc biệt này.

Năm 2018, chị N.L.A (Đồng Hới) cùng gia đình đi du lịch tự túc tại Lý Sơn (Quảng Ngãi). Trong những ngày lưu lại tại đây, con trai chị không may bị tai nạn. Gia đình đã phải tốn hàng trăm triệu đồng cho các chi phí điều trị cho con. Lúc này, chị L.A mới nhớ ra, trước khi đi du lịch, rất nhiều người khuyên nên mua các hợp đồng BHDL nhưng chị đã chủ quan không mua vì nghĩ chuyến đi trong nước, lại ngắn ngày.

Theo chị Phạm Thị Túy, nhân viên Công ty bảo hiểm BIDV Bắc Trung Bộ, khách du lịch nước ngoài khi đến Việt Nam họ rất quan tâm đến các quyền lợi mà họ sẽ được hưởng quy định trong các HĐBH, còn khách Việt khi mua tour lại chỉ quan tâm đến việc họ sẽ được đi những đâu, trải nghiệm những dịch vụ gì? Vì vậy, rất hiếm các trường hợp khách lẻ đi du lịch nội địa lại tự tìm đến với các HĐBH.

Trong khi đó, mức đóng bảo hiểm rất thấp, chỉ từ 2.000 – 3.000 đồng/người/ngày. Các khách mua tour qua các công ty lữ hành cũng không mấy quan tâm đến các điều khoản bảo hiểm trong hợp đồng. Họ phó mặc cho các công ty lữ hành nên một số công ty tham gia các HĐBH giá rẻ, mức chi trả thấp, dẫn đến nhiều thiệt thòi cho du khách.

Luật Du lịch quy định các công ty lữ hành bắt buộc phải mua BHDL cho du khách nhưng không quy định cụ thể mức bồi thường hay mức mua. Vì vậy, do cạnh tranh giá cả, không ít doanh nghiệp lữ hành đang cố tình cắt xén phí bảo hiểm của khách để giảm phí đầu vào. Tất nhiên, khi có bất trắc xảy ra, du khách chính là người bị ảnh hưởng nhất.

Một thực tế nữa là việc một số đơn vị kinh doanh tour theo hình thức “chụp giật”, không giấy phép dẫn đến việc ảnh hưởng đến quyền lợi bảo hiểm của du khách. Các đơn vị này sẵn sàng “bán” khách để hưởng hoa hồng.

Với những trường hợp này, anh Vũ Trọng Hùng, Giám đốc Công ty TNHH Du lịch Việt Hùng đưa ra lời khuyên rằng, khi chọn tour, du khách cần lựa chọn ở các công ty du lịch uy tín với các điều khoản bảo hiểm rõ ràng. Nếu công ty du lịch chưa mua bảo hiểm thì du khách có thể yêu cầu công ty mua bổ sung.

Nếu công ty đã mua BHDL, khách cũng cần phải xem chi tiết phạm vi cũng như chi phí được thanh toán. Điều khoản bảo hiểm này được ghi rõ trong hợp đồng du lịch. Du khách cần kiểm tra kỹ trước khi ký hợp đồng để bảo đảm quyền lợi của mình khi đi các tour du lịch của các công ty du lịch lữ hành trong nước và quốc tế.

Tai nạn, những bất trắc trong các chuyến hành trình du lịch là điều không thể lường trước. Việc tự trang bị cho mình những kiến thức cần thiết, nhất là BHDL, chính là mua lấy sự an tâm và bảo đảm các quyền lợi cần thiết. Không ai khác, bản thân chính là đối tượng chịu thiệt thòi nhất khi tai nạn, rủi ro xảy ra, đừng để “mất bò mới lo làm chuồng”.

Diệu Hương