(QBĐT) - Liên quan đến việc Ban quản lý Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng (BQL VQG PN-KB) triển khai xây dựng các công trình thuộc dự án khu cứu hộ động vật, thực vật hoang dã và mở rộng vườn thực vật tại khu vực rừng tự nhiên thuộc địa phận xã Sơn Trạch (huyện Bố Trạch) đã có những thông tin phản hồi trái chiều nên cần có sự chỉ đạo kịp thời của UBND tỉnh khi giải quyết vụ việc này.

Điểm lại vụ việc như sau: Năm 2015, UBND tỉnh có Quyết định số 3122/QĐ-UBND về việc phê duyệt chủ trương đầu tư dự án khu cứu hộ động vật, thực vật hoang dã và mở rộng vườn thực vật với tổng diện tích 7-10ha, tổng mức đầu tư hơn 8,4 tỷ đồng từ nguồn thu phí PN-KB thuộc ngân sách tỉnh; thời gian thực hiện từ năm 2018-2020.

Tiếp đó, UBND tỉnh có các quyết định phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng; phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường; phê duyệt báo cáo kinh tế-kỹ thuật đầu tư xây dựng công trình... Để triển khai thực hiện dự án này, từ cuối năm 2018 và đầu năm 2019, BQL VQG PN-KB đã có nhiều văn bản gửi cho một số sở, ngành liên quan và UBND tỉnh đề nghị xem xét việc giao đất, giao rừng thực hiện dự án.

Trong khi UBND tỉnh đang chỉ đạo và giao cho các ngành chức năng nghiên cứu để giải quyết vấn đề này thì BQL VQG PN-KB đã cho xây dựng một số các hạng mục công trình thuộc dự án với lý do: Theo quy định tại khoản 2, điều 51 của Luật Lâm nghiệp có hiệu lực từ ngày 1-1-2019 thì kết cấu hạ tầng phục vụ bảo vệ và phát triển rừng có các hạng mục công trình như: “Công trình phòng, trừ sinh vật gây hại rừng, cứu hộ, bảo vệ, phát triển động vật rừng, thực vật rừng”.

Việc xây dựng là hết sức cấp thiết vì khu cũ đã xuống cấp; BQL và đơn vị tư vấn đã bố trí các hạng mục vào các khu vực đất trống không có cây rừng hoặc chỉ có dây leo, bụi rậm; một số công trình như chuồng trại, đường đi lại trong khu cứu hộ chủ yếu nằm dưới tán rừng; một số hạng mục tuy có trong quy hoạch chi tiết nhưng không đưa vào dự án (bãi đỗ xe) hoặc cắt giảm quy mô (sân, đường nội bộ, chuồng trại); việc xây dựng không làm ảnh hưởng đến môi trường rừng...

Ngày 18-4-2019, Hạt Kiểm lâm huyện Bố Trạch phối hợp với UBND xã Sơn Trạch tiến hành kiểm tra hiện trường chuyển đổi mục đích sử dụng rừng tại khoảnh 1,2, thuộc tiểu khu 245, xã Sơn Trạch (huyện Bố Trạch) và xác minh các công trình nói trên do BQL VQG PN-KB thực hiện.

Qua kiểm tra Hạt Kiểm lâm xác định: Theo Quyết định số 4534/QĐ-UBND, ngày 25-12-2018 khu vực rừng nói trên được quy hoạch là rừng sản xuất và chủ quản lý khu vực rừng thuộc UBND xã Sơn Trạch tạm quản lý.

Tại thời điểm kiểm tra, BQLVQG PN-KB chưa trình các hồ sơ liên quan đến quyết định chuyển mục đích sử dụng rừng, chuyển mục đích sử dụng đất cho Hạt Kiểm lâm Bố Trạch và UBND xã Sơn Trạch để theo dõi, giám sát. Từ đó, Hạt Kiểm lâm đề nghị UBND xã Sơn Trạch lập biên bản đình chỉ thi công, bảo vệ nguyên vẹn hiện trường để phục vụ quá trình xác minh, làm rõ vụ việc và tham mưu cấp có thẩm quyền xử lý theo quy định của pháp luật.

Trả lời về sự việc trên, ông Lê Thanh Tịnh, Giám đốc BQL VQG PN-KB cho rằng: Do có sự nhầm lẫn trong tham mưu của Trung tâm cứu hộ, bảo tồn và phát triển sinh vật nên BQL VQG PN-KB đã làm hồ sơ đề nghị UBND tỉnh thu hồi đất của xã Sơn trạch để giao cho phía BQL VQG PN-KB thực hiện dự án cứu hộ động, thực vật hoang dã và mở rộng vườn thực vật đang do UBND xã Sơn Trạch quản lý.

Tuy nhiên, sau khi kiểm tra lại hồ sơ địa chính tại UBND xã Sơn Trạch và hồ sơ về đất đai đang được lưu giữ tại Vườn cho thấy khu đất này đang thuộc quyền quản lý và sử dụng của BQL VQG PN-KB (Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số R 373949 do UBND tỉnh cấp cho BQL khu bảo tồn thiên nhiên Phong Nha (tiền thân của BQL VQG PN-KB) vào ngày 28-12-2000, thuộc khoảnh số 1, tiểu khu 245. Và theo bản đồ địa chính xã Sơn Trạch được Sở TN-MT xác lập vào ngày 24-11-2015 cũng thể hiện khu đất trên là của Vườn (thửa đất số 26, tờ bản đồ địa chính số 40 xã Sơn Trạch).

Ông Tịnh cho biết: Theo quy định tại khoản 2, Điều 51, Luật Lâm nghiệp thì khu cứu hộ động, thực vật thuộc công trình cơ sở vật chất phục vụ bảo vệ và phát triển rừng nên không phải làm thủ tục chuyển mục đích sử dụng rừng. Tương tự như các công trình cùng loại khác như Trạm bảo vệ rừng, chòi canh lửa, đường ranh cản lửa, đập chứa, hồ dâng phòng chống cháy rừng, đường vận xuất… trên thực tế từ trước đến nay đều không phải làm thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất, sử dụng rừng.

Mặt khác, trong quá trình lập quy hoạch và bố trí các hạng mục, BQL đã cùng với đơn vị tư vấn khảo sát kỹ thực địa để bố trí các hạng mục công trình ở các khoảng đất trống, không có cây rừng nên hầu như không ảnh hưởng hoặc ảnh hưởng không đáng kể đến tài nguyên rừng trong khu vực thực hiện dự án.

Khu cứu hộ này có diện tích 7,8ha, nhưng trong thực tế các hạng mục công trình chỉ chiếm chưa đến 0,9ha. Từ các viện dẫn trên, ông Tịnh cho rằng: Việc BQL VQG PN-KB triển khai thực hiện các hạng mục thuộc dự án khu cứu hộ động vật, thực vật hoang dã và mở rộng vườn thực vật là đúng quy định của pháp luật. BQL VQG PN-KB đã có văn bản gửi Thường trực Tỉnh ủy báo cáo vấn đề nói trên.

Việc BQL VQG PN-KB triển khai xây dựng các công trình thuộc dự án khu cứu hộ động vật, thực vật hoang dã và mở rộng vườn thực vật có thực hiện đúng các quy định của pháp luật hay đã vi phạm rất cần sự chỉ đạo kịp thời từ UBND tỉnh để giải quyết vụ việc này.

Bùi Thành