(QBĐT) - Cùng với sự phát triển của xã hội, các loại rác thải từ cuộc sống hàng ngày cũng vì thế mà ùn ứ với muôn hình vạn trạng, như: rác thải sinh hoạt, văn phòng, y tế, công nghiệp, xây dựng…, trở thành vấn đề “nóng” làm đau đầu các nhà quản lý.

Nhìn chung, các địa phương đều có bãi rác và lực lượng thu gom, nhưng tình trạng “vô tư” xả thải trực tiếp xuống ao hồ, sông suối, bụi bờ, các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ… ngày càng phổ biến đã làm ô nhiễm môi trường sống, mỹ quan trong khu vực, ảnh hưởng đến sản xuất, đồng thời là một trong những tác nhân dẫn đến biến đổi khí hậu.

Hiện tượng trên là do chưa có sự “đồng bộ” giữa phát triển của đời sống, nhận thức của người dân, quá trình đô thị hóa và công tác quản lý rác thải của các ngành chức năng.

Mặc dù đã có sự phân cấp quản lý cho các địa phương trong việc quản lý chất thải rắn sinh hoạt, nhưng dường như chính quyền cơ sở còn rất thụ động để giải quyết vấn đề cấp bách này.

Theo thống kê chưa đầy đủ của cơ quan chức năng, thời gian qua, các địa phương đã thực hiện các giải pháp tăng cường thu gom, xử lý rác thải nói chung và rác thải sinh hoạt nói riêng trên địa bàn toàn tỉnh, nhưng đến nay tỷ lệ thu gom chỉ đạt khoảng 75,5%.

Cụ thể: TP. Đồng Hới 93,26%, Lệ Thủy 85%, Quảng Ninh 94%, Bố Trạch trên 75%, Ba Đồn khoảng 50%, Quảng Trạch 51%, Tuyên Hóa gần 45% và Minh Hóa khoảng 55%.

Điều đáng nói, ngay tại TP. Đồng Hới-trung tâm tỉnh lỵ-nơi được xem là trái tim của ngành du lịch, dịch vụ nhưng vẫn còn đó những điểm đen xả chất thải gây ô nhiễm môi trường.

Nghịch lý là ở chỗ trong khi rác thải ở một số nơi được xả bừa bãi, thì một nhà máy được đầu tư bài bản, dây chuyền hiện đại, công suất lớn lại đang… "đói rác" để xử lý. Đó là vấn đề đang diễn ra tại Nhà máy phân loại, xử lý rác thải, sản xuất biogas và phân bón khoáng hữu cơ do Công ty TNHH phát triển dự án Việt Nam đầu tư xây dựng rất hiện đại tại xã Lý Trạch, huyện Bố Trạch.

Được biết, theo công suất thiết kế, hàng ngày nhà máy sẽ  xử lý trên 300 tấn chất thải, nhưng có thời điểm cả tháng cũng chỉ có hơn 130 tấn rác thải được tập kết tại nhà máy.

Qua nghịch lý trên, hy vọng các cơ quan chức năng cần có những giải pháp đồng bộ về phân bổ ngân sách cho việc quản lý, thu gom rác thải của các đơn vị công ích, đồng thời có cơ chế đẩy mạnh xã hội hóa trong lĩnh vực này.

Bên cạnh việc tăng tần suất thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải kết hợp chế tài xử lý vi phạm thì vấn đề quan trọng nhất chính là công tác giáo dục nâng cao nhận thức của cộng đồng về rác và quản lý rác thải.

Có như vậy, rác thải sẽ được nhận diện một cách đầy đủ để từ đó cơ quan chức năng có biện pháp giải quyết căn bản từ gốc rễ, góp phần bảo vệ môi trường sống trong quá trình CNH, HĐH như hiện nay.

Minh Văn