(QBĐT) - Xác định biên giới là "phên dậu" của quốc gia, có vị trí chiến lược hết sức trọng yếu, là địa bàn phòng thủ quan trọng của đất nước, trong 20 năm thi hành Pháp lệnh Bộ đội Biên phòng (BĐBP), dưới sự lãnh đạo, chỉ huy của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng, sự lãnh đạo, điều hành của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, sự phối hợp chặt chẽ của các đơn vị, địa phương và nhân dân các dân tộc khu vực biên giới, BĐBP tỉnh Quảng Bình đã nỗ lực phát huy tốt vai trò lực lượng nòng cốt, chuyên trách quản lý bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới, vùng biển...

>> Tổng kết 20 năm thi hành Pháp lệnh Bộ đội Biên phòng

Quảng Bình có đường biên giới đất liền dài 202 km, tiếp giáp với Lào, với 61 cột mốc quốc giới, 1 cọc dấu, có cửa khẩu Cha Lo, Cà Roòng. Khu vực biên giới đất liền địa hình rừng núi,có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số  sinh sống bằng nghề nông, lâm nghiệp, kinh tế, xã hội còn nhiều khó khăn, hủ tục nặng nề. Bờ biển dài trêm 116 km tương đối bằng phẳng, có nhiều cảng biển, cửa sông, cửa lạch là điều kiện thuận lợi phát triển nông, ngư nghiệp, dịch vụ, du lịch.

Trong thời gian qua, chủ quyền, an ninh, trật tự (ANTT) trên biên giới, vùng biển của tỉnh cơ bản ổn định. Tuy nhiên, các thế lực thù địch tăng cường thực hiện “diễn biến hòa bình” bạo loạn lật đổ với nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi xảo quyệt; các phần tử cực đoan triệt để lợi dụng những mâu thuẫn nảy sinh trong đời sống xã hội để lừa bịp, “bôi nhọ” chính quyền, kích động nhân dân khiếu kiện tập thể, biểu tình, gây phức tạp về an ninh, trật tự.

Hoạt động của các loại tội phạm truyền thống, tội phạm phi truyền thống, nhất là tội phạm mua bán, vận chuyển trái phép ma túy, vật liệu nổ… diễn ra phức tạp. Trên biển, tàu thuyền nước ngoài xâm phạm chủ quyền vùng biển của ta; ngư dân ta khai thác hải sản sai tuyến đã ảnh hưởng đến công tác quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới, vùng biển tỉnh nhà.

Trong 20 năm thực hiện Pháp lệnh BĐBP, BĐBP tỉnh đã để lại nhiều dấu ấn đậm nét như: chủ trì phối hợp chặt chẽ với các lực lượng tuần tra, kiểm soát bảo vệ nguyên trạng đường biên, hệ thống mốc quốc giới, vùng biển, đảo Tổ quốc; quản lý chặt chẽ người, phương tiện ra vào, hoạt động trong khu vực biên giới, vùng biển và động nghề cá trong vùng đánh cá chung; ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng ngư dân hoạt động đánh bắt sai vùng khai thác hoặc vi phạm chủ quyền vùng biển nước ngoài; bảo vệ ngư dân, tài nguyên, môi trường và chủ quyền biển, đảo...

Nổi bật từ năm 1997 đến nay, các đơn vị BĐBP đã phát hiện, bắt giữ 8 đối tượng chống đối chính trị xâm nhập từ nước ngoài về nước móc nối chống phá; lập biên bản xử lý 3.064 lượt tàu, thuyền nước ngoài xâm phạm vùng biển đánh bắt hải sản, xua đuổi 504 tàu cá nước ngoài ra khỏi vùng biển Việt Nam; phối hợp chặt chẽ với các lực lượng bảo vệ tuyệt đối an toàn, hướng dẫn khách thăm viếng mộ Đại tướng Võ Nguyên Giáp; chủ trì phối hợp đấu tranh hiệu quả với các loại tội phạm trong khu vực biên giới, vùng biển, cửa khẩu, nhất là hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép ma túy, vật liệu nổ, pháo qua biên giới, xuất nhập cảnh trái phép, mua bán người, buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển hàng cấm, khai thác, vận chuyển trái phép lâm sản, khoáng sản, các tệ nạn xã hội.

Qua 20 năm, BĐBP tỉnh đã bắt giữ, xử lý 9.617 vụ/14.741 đối tượng; triệt phá 17 đường dây vận chuyển trái phép ma túy; khởi tố 118 vụ/232 đối tượng; xử lý vi phạm hành chính 4.474 vụ/8.006 đối tượng; phối hợp bắt, chuyển giao cho các lực lượng chức năng đấu tranh, xử lý 3.905 vụ/5.338 đối tượng; thu giữ hơn 201 bánh heroin, 94,1kg ma túy tổng hợp, 2,529kg ma túy đá và nhiều tang vật có giá trị...

Thời gian qua, BĐBP tỉnh đã tổ chức kiểm tra, kiểm soát xuất nhập cảnh bảo đảm  nhanh chóng, chính xác, tạo thuận lợi cho người, phương tiện, hàng hóa lưu thông qua cửa khẩu biên giới, cảng biển.

Từ năm 1997 đến nay, lực lượng BĐBP đã làm thủ tục xuất nhập cảnh, xuất nhập vùng biên giới cho 17.971.675 lượt người và 5.212.185 lượt phương tiện; xuất, nhập cảng biển cho 8.584 lượt tàu/134.393 lượt thuyền viên (1.592 lượt tàu/24.441 lượt thuyền viên nước ngoài).

Thông qua công tác kiểm tra, kiểm soát, lực lượng biên phòng  đã bắt giữ 34 đối tượng bị truy nã; ngăn chặn, bắt giữ 365 đối tượng quản lý nghiệp vụ tìm cách trốn ra nước ngoài; xử lý 644 vụ/679 đối tượng liên quan đến hoạt động buôn lậu, mua bán hàng cấm và 1.112 vụ/1.162 đối tượng vi phạm xuất nhập cảnh; giữ vững ANTT tại các cửa khẩu, cảng biển, phục vụ hiệu quả cho phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh...

Cùng với các nhiệm vụ nói trên, BĐBP tỉnh tăng cường  đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân biên giới tin tưởng, chấp hành nghiêm chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước; tham mưu chính quyền các cấp củng cố, kiện toàn và phát huy hiệu quả hoạt động của các tổ chức chính trị, xã hội ở cơ sở; làm tốt công tác xóa mù chữ, phổ cập giáo dục tiểu học; chú trọng xóa đói, giảm nghèo và chăm sóc tốt sức khỏe cho nhân dân; bảo đảm  các thiết chế văn hóa cho đồng bào, nhân dân và xây dựng các đồn biên phòng trở thành “Điểm sáng văn hóa” trên biên giới.

Các đơn vị BĐBP tỉnh đã trực tiếp xây dựng 258 nhà đại đoàn kết, 17 nhà tình nghĩa, 2 nhà văn hóa, 4 trạm quân dân y kết hợp, 4 trường mầm non, 7 công trình nước sinh hoạt, 4 mô hình ruộng lúa nước.

Ngoài ra, BĐBP đã khám, chữa bệnh, cấp phát thuốc miễn phí cho 31.558 lượt người dân với trị giá trên 900 triệu đồng; tặng 50 con bò giống; nhận đỡ đầu 78 em học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn (trong đó có 7 em là học sinh Lào); phụng dưỡng 3 Bà mẹ Việt Nam anh hùng; duy trì hoạt động hiệu quả 56 tổ/1.504 hộ/2.573 người dân tham gia tự quản đường biên, mốc quốc giới; xây dựng 155 tổ/1.886 tàu thuyền/4.816 người dân tham gia tổ tự quản tàu thuyền cùng 502 tổ/4.313 thành viên tham gia tổ tự quản an ninh trật tự thôn, bản, tổ dân phố KVBG, vùng biển...

20 năm qua, BĐBP tỉnh đã phối hợp chặt chẽ với chính quyền và lực lượng bảo vệ biên giới của nước bạn Lào thực hiện có hiệu quả công tác phân giới, cắm mốc trên biên giới Việt Nam - Lào; duy trì thực hiện nghiêm hiệp định, nghị định thư đã ký kết; tổ chức tốt hoạt động hội đàm, giao lưu kết nghĩa, trao đổi thông tin, tình hình, tuần tra chung đường biên, mốc quốc giới; phối hợp xử lý kịp thời, hiệu quả các vụ việc xảy ra trên biên giới.

Công tác thông qua hoạt động đối ngoại biên phòng, ngoại giao nhân dân được thực hiện hiệu quả đã góp phần quan trọng xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển. Lực lượng "quân hàm xanh" luôn tích cực, chủ động tham gia nhiệm vụ phòng chống thiên tai, PCCC rừng và TKCN.

Những năm qua, BĐBP tỉnh đã tổ chức cứu nạn được 1.925 người, cứu hộ 484 lượt tàu thuyền bị nạn trên biển, đưa vào bờ an toàn; huy động 9.627 lượt cán bộ, chiến sĩ với trên 15.000 ngày công giúp dân khắc phục hậu quả thiên tai; kêu gọi, sắp xếp hàng chục nghìn lượt tàu, thuyền vào bờ tránh, trú bão, áp thấp nhiệt đới an toàn, kịp thời khắc phục và hạn chế thấp nhất hậu quả xảy ra.

Với những thành tích nổi bật, các tập thể, cá nhân BĐBP tỉnh Quảng Bình đã vinh dự được Chủ tịch nước phong tặng 2 danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân trong thời kỳ đổi mới; tặng thưởng 6 Huân chương Chiến công, 4 Huân chương Lao động, 3 Huân chương Bảo vệ Tổ quốc.

Ngoài ra, Chủ tịch nước bạn Lào đã tặng thưởng 2 Huân chương Hữu nghị; Thủ tướng Chính phủ tặng 9 bằng khen, 2 cờ thi đua; Bộ Quốc phòng tặng 21 bằng khen, 3 cờ thi đua; UBND tỉnh tặng 198 bằng khen, 8 cờ thi đua; Bộ Tư lệnh BĐBP, Bộ Tư lệnh Quân khu 4 và các bộ, ngành Trung ương tặng nhiều danh hiệu, phần thưởng cao quý khác...

Thời gian tới, thực hiện đường lối đổi mới của Đảng, tỉnh Quảng Bình sẽ có thêm nhiều thời cơ để phát huy tốt tiềm năng, thế mạnh về dịch vụ, du lịch, trở thành trung tâm kinh tế của miền Trung...

Tuy nhiên, tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên hai tuyến biên giới dự báo còn tiềm ẩn những diễn biến phức tạp, khó lường nên nhiệm vụ của BĐBP phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức mới.

Do đó đề nghị Đảng, Nhà nước, cơ quan chức năng... cần sớm hoàn thiện hệ thống pháp luật về BGQG và xây dựng BĐBP vững mạnh toàn diện; tăng cường sự lãnh đạo, chỉ huy, quản lý của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh BĐBP, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh và sự phối hợp chặt chẽ của các đơn vị lực lượng vũ trang, các ngành, các cấp trong việc phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn dân tham gia bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới, vùng biển trong tình hình mới.

Đại tá Nguyễn Văn Thiện,
Chỉ huy trưởng Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Bình