(QBĐT) - Mặc dù chưa hề được cơ quan chức năng có thẩm quyền phê duyệt và cấp phép, song tại thôn Ba Đa, xã Nghĩa Ninh (Đồng Hới) đã hình thành nên một khu nghĩa địa rất quy mô tồn tại từ nhiều năm qua.

Các khu lăng mộ nằm gần khu dân cư và do người dân tự phát xây dựng. Chủ của những khu lăng mộ phần lớn không phải là của người địa phương. Những phần đất ở đây được mua bán từ chính những người trong thôn cho những người dân có nhu cầu xây dựng lăng mộ không hề có một thủ tục giấy tờ theo quy định của pháp luật, mà chỉ là tờ giấy trao tay thỏa thuận việc mua bán.

Một trong nhiều khu lăng mộ quy mô hoành tráng đang được xây dựng tại thôn Ba Đa, ngay dưới tuyến đường dây 500KV.

Giá mỗi mét vuông được giới thiệu từ 200 đến 400 ngàn đồng tùy vị trí và số tiền thu được từ mỗi khu lăng mộ được bán khoảng trên dưới 30 triệu đồng... Đây là những thông tin mà bạn đọc vừa phản ánh đến Báo Quảng Bình.

Tại khu vực bạn đọc phản ánh nói trên, theo quan sát của chúng tôi thì có đến hàng trăm ngôi mộ, lăng được xây dựng tràn lan. Nhiều lăng mộ đang được xây dựng kiên cố, với móng đá, cốt bê tông, ốp đá và được tô vẽ tỉ mỉ rất hoành tráng. Diện tích mỗi ngôi lăng mộ trên 50m2 và bên trong những khu lăng mộ này được cất lên vài nấm mộ gió; có không ít những ngôi mộ đã dựng bia lên. Không ít diện tích đất đã được khoanh và xây móng đá chờ người liên hệ để bán.

Đi sâu vào con đường đất đỏ qua khu vực nghĩa địa “tự phát” của thôn Ba Đa chừng vài ba trăm mét, có hàng chục ngôi lăng mộ rộng từ 50m2 đến cả mấy trăm mét vuông đã và đang được xây dựng. Có những lăng mộ được xây kiên cố lọt thỏm vào trong khu vực rừng tràm, một vài lăng mộ được xây dựng ngay dưới đường dây điện 500KV Bắc-Nam.

Cạnh đó, nhiều khoảnh đất đã được bao quanh bởi lớp móng xây bằng bloc liền kề nhau với diện tích lên đến hàng chục mét vuông. Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, có một số cá nhân khi được Nhà nước giao đất rừng theo Quyết định 327 để sản xuất, trồng rừng đã tự ý cắt đất bán cho những người có nhu cầu mua đất xây lăng mộ.

Tình trạng này diễn ra đã dẫn đến một hệ quả là đất rừng, đất sản xuất bị lấn chiếm trái phép, môi trường bị ảnh hưởng và tâm lý người dân thì bất an khi phải sinh sống cạnh khu nghĩa địa không phép này. Đặc biệt vào mùa hè, thời tiết nắng nóng việc đốt vàng mã, thắp hương khiến nguy cơ cháy rừng rất dễ xảy ra.

Theo phản ánh của người dân địa phương thì, gần đây tình trạng lấn chiếm đất rừng, đất sản xuất khá phổ biến và việc dây dựng các công trình lăng mộ trở nên quy mô, công khai hơn. Tuy nhiên, lại không thấy động thái quyết liệt nào từ cơ quan chức năng có thẩm quyền về việc xử lý vi phạm.

Để rõ hơn về vấn đề này, chúng tôi đã có buổi làm việc với UBND xã Nghĩa Ninh. Ông Đào Hữu Luyện, Chủ tịch UBND xã cho biết: Tình trạng lấn chiếm đất rừng, đất sản xuất để xây dựng lăng mộ trái phép đã tồn tại từ lâu nay, mặc dù chính quyền địa phương đã tuyên truyền, vận động, tổ chức ký cam kết và thậm chí là kỷ luật, xử phạt các trường hợp vi phạm.

Tuy nhiên, cũng không thể ngăn cấm triệt để được. Đối với 80 hộ dân được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất từ năm 1993, với mỗi hộ là 0,5 ha theo Quyết định 327 về giao, khoán đất rừng cho người dân sản xuất, xã cũng đã tổ chức ký cam kết, nhưng sự việc người dân tự cắt đất bán thì không thể quản lý được. Lãnh đạo xã cũng thừa nhận là do công tác nắm tình hình, quản lý địa bàn không tốt; không các cách nào để buộc các chủ lăng mộ đã xây dựng trái phép tự giác di dời, giải tỏa được và chính vì việc xử lý chưa quyết liệt nên dẫn đến tình trạng "nhờn thuốc"...

Nhiều khu đất đã được xây bao và làm mộ gió để chờ người mua.

Theo cán bộ địa chính-xây dựng của xã Nghĩa Ninh, nguyên nhân của tình trạng trên là do địa phương chưa được quy hoạch nghĩa trang, người dân bất chấp những cảnh báo của chính quyền vì nhu cầu xây dựng lăng mộ ngày càng nhiều. Việc mua bán giữa chủ đất rừng với người mua lén lút, xã không hề hay biết. Nhiều người lén lút chôn cất, xây dựng vào ban đêm... nên xã không thể quản lý, kiểm soát được. Giải pháp trước mắt của địa phương là tiếp tục phối hợp với các đơn vị quản lý rừng trên địa bàn để tuyên truyền, vận động nhân dân.

Đồng thời, kiên quyết hơn trong xử lý đối với các trường hợp lấn chiếm, đặc biệt là đối với những hộ dân được giao đất rừng theo Quyết định 327. Bên cạnh đó, địa phương tiếp tục kiến nghị với các ngành cấp trên có một giải pháp phù hợp nhằm góp phần hạn chế việc lấn chiếm đất rừng, đất sản xuất để xây dựng lăng mộ trái phép không theo quy hoạch.

Điều đáng nói, cách đó không xa, khu nghĩa trang nhân dân thành phố Đồng Hới do Chi nhánh Công ty TNHH XDTH Đại Phong làm chủ đầu tư đã được UBND tỉnh cấp phép và được đầu tư khá bài bản, thiết kế khoa học, giá thành cũng khá hợp lý thì nhiều người dân vẫn chưa mặn mà, quan tâm liên hệ. Lý giải điều này, nhiều người dân cho rằng vì hơi xa và giá có đắt hơn nên không muốn mua ở đó.

Trước thực trạng trên, đề nghị các cơ quan chức năng cần có biện pháp mạnh tay và kiên quyết trong xử lý các trường hợp sử dụng đất được giao không đúng mục đích, mua bán, xây dựng lăng mộ trái phép.

Nhóm P.V Bạn đọc