Trở lại câu chuyện đồng bào dân tộc thiểu số xã Tân Trạch bảo vệ rừng di sản, Bí thư Đảng ủy xã Nguyễn Văn Đại cho biết: “Toàn xã ký hợp đồng với Ban Quản lý VQG PN-KB bảo vệ hơn 3.964ha, kinh phí 383 triệu đồng/năm, huy động 96 hộ dân cùng tham gia; trong đó, 84 hộ dân ở bản Km39 nhận bảo vệ 3.200ha, 12 hộ dân bản Đoòng bảo vệ 764ha. Nguồn kinh phí ổn định, chi trả kịp thời góp phần tạo sinh kế, ổn định cuộc sống. Bây giờ rừng di sản là của cộng đồng và cộng đồng sẻ chia trách nhiệm”.

 

Từ cuộc sống bấp bênh, khó khăn do phụ thuộc vào rừng, khai thác gỗ hay săn bắt động vật quý hiếm, người dân các xã Xuân Trạch, Phúc Trạch, Tân Trạch, Thượng Trạch, thị trấn Phong Nha (Bố Trạch), Thượng Hóa, Hóa Sơn (Minh Hóa) đoạn tuyệt với phá rừng, tiên phong bảo vệ rừng, ổn định và làm giàu từ chăm sóc, trồng rừng.

 

Tạo sinh kế... ấm lòng dân

 

Những gương mặt sơn tràng một thời dọc ngang trong lòng di sản đang “đầu quân” cho Oxalis phải kể đến Hồ Khanh, Hồ Xuân Kỳ, Nguyễn Văn Lam, Nguyễn Văn Oanh (thị trấn Phong Nha), Trương Quang Hưng, Trương Văn Luyên (xã Tân Hóa), Nguyễn Minh Lợi, Nguyễn Thế Anh (xã Cao Quảng)...

Ban Quản lý VQG PN-KB thời gian qua tập trung hỗ trợ cho người dân tại 38 thôn, bản trong khu vực di sản 122.500 cây giống các loại, 311 con lợn giống, hàng chục con bò, dê, 14.700 gà giống, trên 100 đàn ong...; cải tạo, sửa chữa, xây mới 22 nhà văn hóa thôn, bản; khoan 6 giếng nước sạch ở 3 bản vùng đồng bào Rục (xã Thượng Hóa) và trang cấp 89 bồn chứa nước sạch cho 8 bản khác...

Gắn cuộc sống của người dân với di sản

Giám đốc Ban Quản lý VQG PN-KB Phạm Hồng Thái đánh giá: “Thông qua công tác hỗ trợ cộng đồng đã góp phần tạo sinh kế, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân, cải tạo cuộc sống, giảm nghèo bền vững, giảm áp lực lên nguồn tài nguyên thiên nhiên, phát huy trách nhiệm và ý thức người dân chung tay bảo vệ di sản. Hàng nghìn hộ gia đình vùng di sản và vùng đệm trong đó có đồng bào Rục, A Rem, Ma Coong, Bru-Vân Kiều điều kiện kinh tế ổn định, cuộc sống bản làng khởi sắc so với trước đây”.

Ông Nguyễn Văn Sửu (SN 1973), Đội trưởng đội thuyền du lịch Phong Nha chia sẻ: “Trước đây khi chưa chạy thuyền du lịch, bản thân cũng như nhiều người khác ở thị trấn Phong Nha sống phụ thuộc vào rừng. Bây giờ, bà con được tạo công ăn việc làm ổn định. Mỗi năm như gia đình tôi cũng tích góp được khoảng 30 triệu đồng từ dịch vụ đưa đón khách du lịch. Người dân chúng tôi rất phấn khởi, càng ý thức hơn trong công tác bảo vệ di sản”.

Theo lời ông Phạm Hồng Thái: “VQG PN-KB được mệnh danh là “Vương quốc hang động” luôn có sức lôi cuốn du khách trong nước và quốc tế. Phát triển du lịch với hàng loạt dịch vụ kèm theo trở thành một xu thế phát triển của tương lai. Khi người dân vùng di sản trở thành chủ thể xây dựng PN-KB thành trung tâm du lịch hang động, du lịch mạo hiểm, du lịch sinh thái, tâm linh..., nghĩa là họ có quyền quyết định đến sự bền vững của Di sản thiên nhiên thế giới VQG PN-KB.

Thanh Long