(QBĐT) - Cùng với lộ trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, công tác bảo vệ môi trường ở các khu công nghiệp, khu kinh tế (KCN, KKT) luôn được các cơ quan chức năng quan tâm với các chế tài và quy định rất cụ thể. Ở tỉnh ta cũng không là ngoại lệ khi trên địa bàn đã có 8 KCN, 2 KKT và việc bảo vệ môi trường đang trở thành tâm điểm chú ý của mọi người dân.

Trao đổi với chúng tôi, ông Phạm Quang Năm, Trưởng ban quản lý KKT tỉnh cho biết, theo quy hoạch phát triển các KCN đến năm 2015 và định hướng đến 2020, trên địa bàn tỉnh đã được Chính phủ đưa vào hệ thống quy hoạch các KCN Việt Nam, bao gồm có 8 KCN. Trong đó có 3 KCN đã đi vào hoạt động gồm KCN Tây Bắc Đồng Hới, KCN Bắc Đồng Hới và KCN cảng biển Hòn La.

Cụ thể, KCN Tây Bắc Đồng Hới có tổng diện tích trên 62ha với 18 dự án được cấp phép đầu tư (đang hoạt động 13 dự án, tạm dừng 1 dự án và đang xây dựng 4 dự án); KCN Bắc Đồng Hới có tổng diện tích gần 110ha với 10 dự án được cấp phép đầu tư (3 dự án đang hoạt động, 1 dự án vận hành chạy thử và 6 dự án đang xây dựng); KCN cảng biển Hòn La có tổng diện tích gần 110ha với 16 dự án được cấp phép đầu tư (6 dự án đang hoạt động, 1 dự án tạm dừng hoạt động và 9 dự án đang xây dựng).

Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh còn có 2 KKT, đó là KKT Hòn La và KKT cửa khẩu Cha Lo. KKT Hòn La bao gồm 6 xã của huyện Quảng Trạch, gồm: Quảng Đông, Quảng Phú, Quảng Tùng, Cảnh Dương, Quảng Hưng và Quảng Xuân với diện tích tự nhiên khoảng 10.000ha, trong đó phần đất liền 8.900ha và đảo khoảng 1.100ha. KKT cửa khẩu Cha Lo bao gồm 6 xã thuộc huyện Minh Hóa là Dân Hóa, Trọng Hóa, Hóa Phúc, Hóa Thanh, Hồng Hóa và Hóa Tiến với tổng diện tích khoảng 53.923ha.

Một góc KCN Tây Bắc Đồng Hới.

Về cơ bản, các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh từ khi bắt đầu đầu tư dự án, tùy thuộc vào quy mô đầu tư, đã chủ động lập báo cáo đánh giá tác động môi trường hoặc bản cam kết bảo vệ môi trường (BVMT) trình cấp có thẩm quyền phê duyệt theo đúng quy định của pháp luật.

Trong quá trình hoạt động, các doanh nghiệp cũng đã chấp hành tương đối nghiêm túc các quy định của pháp luật về BVMT cũng như các điều khoản cam kết theo báo cáo đánh giá tác động môi trường, nên đã xây dựng các hạng mục công trình để thu gom và xử lý chất thải phát sinh, đồng thời bố trí cán bộ phụ trách công tác BVMT, thực hiện nghiêm túc quy trình quan trắc, giám sát chất lượng môi trường hàng năm và chế độ thông tin, báo cáo công tác BVMT theo đúng quy định.

Thực hiện công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, mặc dù không phải là đơn vị chủ công, nhưng hàng năm Ban quản lý KKT tỉnh luôn phối hợp với các đơn vị tư vấn có chức năng thực hiện quan trắc giám sát chất lượng môi trường tại các KCN, KKT trên địa bàn với tần suất 2 lần/năm.

Qua kết quả quan trắc cho thấy các tiêu chí môi trường nước, không khí, tiếng ồn, chất thải rắn, chất thải nguy hại... tại các KKN, KKT luôn được bảo đảm các tiêu chuẩn hiện hành. Cụ thể, kết quả quan trắc chất lượng môi trường năm 2015, các chỉ tiêu được tập trung phân tích, đánh giá bao gồm: chất lượng nước thải, nước mặt, nước ngầm, nước biển ven bờ, hàm lượng bụi, nồng độ các khí SO2, CO2, NO2 và độ ồn tại các vị trí quan trắc đều có các chỉ số nằm trong giới hạn cho phép của các quy chuẩn, tiêu chuẩn và không thay đổi nhiều so với kết quả quan trắc của các năm 2013, 2014.

Về phương thức xử lý, thu gom chất thải tại các KCN và KKT, ông Nguyễn Viết Thanh, Trưởng phòng Tài nguyên-Môi trường, Ban quản lý KKT tỉnh cho biết, do đặc thù các KCN trên địa bàn tỉnh thu hút đầu tư chủ yếu các doanh nghiệp có mức độc hại thấp, ít tác động đến môi trường (chế biến lâm sản, sản xuất đồ gỗ, cấu kiện, thiết bị, bê tông thương phẩm, may xuất khẩu,..) nên lượng nước thải công nghiệp và chất thải rắn, chất thải nguy hại phát sinh từ quá trình sản xuất của các doanh nghiệp là không lớn, chưa có nhu cầu xây dựng nhà máy xử lý nước thải tập trung.

Trong các KCN đã hoạt động, có KCN cảng biển Hòn La đã được đầu tư xây dựng hoàn thiện Nhà máy xử lý nước thải tập trung với công suất giai đoạn 1 là 500m3/ngày đêm. Đối với các KCN, KKT còn lại, các doanh nghiệp tự xây dựng hệ thống thu gom, xử lý nước thải, bảo đảm nước thải sau xử lý đạt quy chuẩn cho phép hiện hành trước khi dẫn vào hệ thống thoát nước chung của KCN, KKT.

Riêng chất thải nguy hại phát sinh trong quá trình sản xuất thì được các các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh thu gom và hợp đồng với các đơn vị chức năng vận chuyển xử lý hoặc lưu trữ, quản lý tại nhà máy, không có hiện tượng xả thải ra môi trường bên ngoài.

Để đạt được những kết quả đó, trong những năm qua, Ban quản lý KKT và các sở, ban, ngành có liên quan thường xuyên phối hợp tổ chức tuyên truyền về bảo vệ môi trường sâu rộng trong các doanh nghiệp, kịp thời phổ biến các chính sách, văn bản pháp luật, kiến thức về bảo vệ môi trường tại các KCN, KKT. Đồng thời, tổ chức các hoạt động thiết thực hưởng ứng các ngày Môi trường thế giới, Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam... góp phần nâng cao nhận thức về công tác BVMT cho các doanh nghiệp.

Tuy nhiên cái khó nhất hiện nay là kinh phí sự nghiệp môi trường để tăng cường hơn nữa công tác quản lý, giám sát, xây dựng các công trình BVMT còn quá ít ỏi và đội ngũ cán bộ ở các KCN và KKT trên địa bàn tỉnh chưa được đào tạo bài bản về công tác quản lý trong lĩnh tài nguyên-môi trường.

M.V