(QBĐT) - AIDS là căn bệnh có liên quan trực tiếp đến tệ nạn ma túy (dùng chung bơm kim tiêm với người nhiễm HIV). Những năm gần đây, tệ nạn này lại có nhiều diễn biến phức tạp, đối tượng liên quan đến ma túy thường xuyên di chuyển địa điểm nên việc quản lý, kiểm soát của các đơn vị chức năng gặp rất nhiều khó khăn. Và trong cuộc chiến với căn bệnh thế kỷ HIV/AIDS thì một trong những rào cản lớn nhất vẫn là việc khống chế, đẩy lùi tệ nạn ma túy...

Mặc dù toàn tỉnh đã có nhiều nỗ lực trong việc đấu tranh phòng chống tệ nạn và tội phạm ma túy, song thực tế cho thấy, số người nghiện ma tuý vẫn tăng dần theo hàng năm và không ít đối tượng là học sinh, sinh viên có tuổi đời còn rất trẻ. Theo đó, tình hình  tội phạm về ma tuý cũng diễn biến hết sức phức tạp khiến cho việc đấu tranh, điều tra, xử lý của cơ quan chức năng gặp rất nhiều khó khăn.

Đáng lo ngại là ngoài việc mua bán, sử dụng hêrôin và một số loại ma túy tổng hợp thông thường, thời gian gần đây, số người nghiện dùng ma túy tổng hợp dạng đá, dạng viên, cỏ Mỹ có xu hướng tăng mạnh, nhất là trong lứa tuổi thanh thiếu niên và cơ quan chức năng đã phát hiện ma túy Ketamine-một loại ma túy an thần trên địa bàn tỉnh. Số người nghiện ma túy tham gia vào các ổ, nhóm gây án hình sự như cướp giật, cưỡng đoạt, lừa đảo chiếm đoạt tài sản... gây mất trật tự an toàn xã hội ngày càng nhiều. Tình hình mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy dọc tuyến đường 12A từ Thà Khẹc đến khu vực Lằng Khằng, huyện Bua La Pha, tỉnh Khăm Muộn (Lào) vẫn diễn biến phức tạp, nhất là hoạt động mua bán, vận chuyển ma túy tổng hợp (dạng đá và hồng phiến hiệu WY) với số lượng lớn. Các đối tượng mua bán, vận chuyển ma túy hoạt động hết sức tinh vi nhằm tránh sự phát hiện của cơ quan chức năng.

Để nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh, phòng chống tệ nạn và tội phạm ma túy, toàn tỉnh đã đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, xây dựng nhiều mô hình về phòng, chống ma tuý.

Các ngành, đoàn thể như: Thông tin và Truyền thông, Văn hóa-Thể thao, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Đoàn Thanh niên, Hội LHPN, Hội Cựu chiến binh... đã đi đầu trong việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân nêu cao ý thức cảnh giác, đấu tranh với tội phạm, tệ nạn ma túy.

Toàn tỉnh đã xây dựng nhiều mô hình phòng chống ma túy hiệu quả, nổi bật là các mô hình “Bản không ma túy” ở xã Trường Sơn (Quảng Ninh), “Làng không ma túy” ở xã Hải Trạch (Bố Trạch), "Chi hội phụ nữ vận động chồng, con cai nghiện và hạn chế tái nghiện" tại thôn Chánh Hòa xã Nam Trạch (Bố Trạch), câu lạc bộ phòng chống ma túy ở phường Đồng Sơn (Đồng Hới) với 13 tổ nòng cốt do cựu chiến binh chủ trì; duy trì chuyên mục “Phòng, chống tệ nạn xã hội”, "Phòng chống HIV/AIDS" trên Đài Phát thanh- Truyền hình Quảng Bình, Báo Quảng Bình; duy trì và phát triển mô hình "Xã, phường, thị trấn lành mạnh không có ma túy, mại dâm”, “Khu dân cư phòng, chống ma túy, mại dâm, HIV/AIDS” ở nhiều địa phương trong tỉnh.

Ngành Giáo dục-Đào tạo đã tăng cường công tác phòng chống ma túy ở các trường học, tổ chức ký cam kết giữa học sinh, sinh viên với các tổ chức đoàn, hội cha mẹ học sinh cùng các đoàn thể, lãnh đạo nhà trường về "không sử dụng ma túy và chú trọng biện pháp quản lý, giáo dục học sinh, sinh viên trong trường học". Nhiều trường học đã tổ chức những hoạt động ngoại khóa để cung cấp những kiến thức về phòng chống ma túy cho học sinh, sinh viên. Vai trò của tổ chức Đoàn trong trường học được phát huy với việc hình thành các mô hình “Nói không với ma túy”, “Tuổi trẻ học đường hãy tránh xa ma túy”...

Nhân viên tiếp cận cộng đồng phòng chống HIV/AIDS đang thu gom bơm kim tiêm bẩn do người nghiện ma túy để lại ở các cộng đồng dân cư.

Công tác phòng ngừa nghiệp vụ, đấu tranh chống tội phạm và tệ nạn ma tuý được đẩy mạnh. Công an tỉnh thường xuyên tổ chức rà soát tình hình tội phạm và người nghiện ma tuý trên địa bàn toàn tỉnh, tập trung vào các địa bàn, khu vực trọng điểm, áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ phục vụ theo dõi, quản lý đối tượng nghiện ma tuý và đối tượng nghi vấn hoạt động buôn bán ma túy để kịp thời ngăn chặn.

Cùng với việc tăng cường rà soát tình hình liên quan ma tuý và tội phạm ma tuý tại các tuyến, địa bàn trọng điểm, lực lượng Công an tỉnh còn phối hợp với các địa phương, các ban, ngành, đoàn thể xã hội tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền về phòng chống ma túy, chú trọng tuyên truyền lồng ghép phòng chống ma túy trên Tạp chí An ninh trật tự và chuyên mục “Vì an ninh Tổ quốc” trên Đài Phát thanh – Truyền hình tỉnh, Báo Quảng Bình và các báo Trung ương, địa phương. Lực lượng Bộ đội Biên phòng, ngành Hải quan tỉnh đã triển khai các hoạt động trinh sát nắm tình hình liên quan đến ma tuý ở các địa bàn trọng điểm phức tạp dọc tuyến biên giới Việt – Lào. Các đơn vị đã tiến hành điều tra, nắm tình hình tội phạm ma tuý khu vực cửa khẩu và địa bàn hải quan, tăng cường kiểm soát chặt chẽ việc xuất nhập khẩu hàng hoá qua các cửa khẩu, cảng biển để chủ động ngăn chặn việc vận chuyển, mua bán ma tuý qua các cửa khẩu. Nhờ vậy đã phát hiện, bắt giữ kịp thời một số vụ phạm tội vận chuyển số lượng lớn ma tuý trên địa bàn tỉnh.

Công tác cai nghiện ma túy và quản lý người sau cai nghiện từng bước được chú trọng song vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế. Tỉnh đã thành lập các điểm tư vấn, chăm sóc, hỗ trợ điều trị nghiện ma túy và tái hòa nhập cộng đồng tại phường Đồng Sơn (Đồng Hới), thị trấn Nông trường Lệ Ninh (Lệ Thủy) và triển khai thực hiện "Đề án đổi mới công tác cai nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh Quảng Bình đến năm 2020", song hiệu quả của các hoạt động trên chưa cao. Phần lớn đối tượng sau cai nghiện lại tiếp tục tái nghiện, việc giải quyết công ăn việc làm, hòa nhập cộng đồng cho người sau cai nghiện còn gặp nhiều khó khăn.

Thực tế trên cho thấy ma tuý và những hệ luỵ của nó đã và đang là thách thức đối với sự phát triển bền vững của nhân loại, đe dọa sự bình yên trong cộng đồng và mỗi gia đình. Cuộc chiến chống ma tuý vẫn còn nhiều cam go, thách thức, đòi hỏi các cấp, các ban ngành, đoàn thể và nhân dân toàn tỉnh nỗ lực hơn nữa để đẩy lùi tệ nạn và tội phạm ma túy trên địa bàn tỉnh.

P.V