(QBĐT) - Có lẽ trong cuộc đời của mỗi một con người từ khi sinh ra, lớn lên và mất đi, ấn tượng sâu đậm nhất nhưng cũng bình thường, bình dị nhất là cái loa phát thanh. Những cái loa đặt ở đầu cổng làng, đầu phố, giữa khu dân cư.
Và đến hẹn lại lên, vào một thời gian nhất định trong ngày, cái loa lại lên tiếng, cần mẫn, rạch ròi, chẳng chút ưu phiền mà vô tư chuyển tải tất cả mọi thông tin đến với con người. Là chuyện phố, chuyện phường, chuyện hiếu hỉ... từ chuyện nhỏ đầu thôn, cuối phố cho đến chuyện đại sự quốc gia.
Trong những năm tháng chiến tranh, từ hệ thống những cái loa phát thanh này, với những ca khúc cách mạng hào hùng được phát đi mà cả dân tộc Việt Nam ta “chắc tay cày, tay súng”, vừa xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, vừa tiến hành đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất Tổ quốc.
Lớp lớp những người con ưu tú của quê hương lên đường thẳng ra tiền tuyến “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước. Mà lòng phơi phới dậy tương lai” cũng ở lời kêu gọi thiết tha từ cái loa phát thanh thường ngày.
Đất nước bước vào thời kỳ đổi mới, cái loa phát thanh vẫn đồng hành cùng con người. Những cách làm ăn hay, mô hình kinh tế hiệu quả, những gương điển hình tiên tiến... chúng ta đều biết được, biết rõ và có thể áp dụng cho mình, để mình học theo. Rồi những ngày lễ trọng của dân tộc, lúc tiến hành Đại hội Đảng, bầu cử Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp, tiếng loa hoan ca, cổ động, thúc giục lòng người nô nức đi thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân.
Nhưng rồi trong giai đoạn bùng nổ công nghệ thông tin như hiện nay, thời đại của Internet, của vệ tinh, của truyền hình kỹ thuật số... cái loa phát thanh đầu phố, đầu làng, ở giữa khu dân cư dần dần trở thành lép vế. Đã có lúc, có nơi, có người đề nghị dẹp bỏ hệ thống loa phát thanh vì đã là thứ lạc hậu, không phù hợp với xu thế phát triển của thời đại.
Thời những cái loa phát thanh đã kết thúc hay chưa?
Trong một lần cùng Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Đỗ Quý Doãn đến khánh thành trạm phát thanh không dây tại xã Hải Ninh (Quảng Ninh), công trình thuộc chương trình mục tiêu quốc gia đưa thông tin về cơ sở do Bộ Thông tin và Truyền thông chủ trì, đồng chí Thứ trưởng tâm sự rằng: “Sứ mạng của những cái loa phát thanh chưa kết thúc đâu. Trong giai đoạn hiện nay, nhiệm vụ của chúng lại càng hết sức nặng nề. Có nhiều ý kiến nên “dẹp” những cái loa phát thanh này đi vì nó làm đảo lộn cuộc sống, sinh hoạt của người dân. Sáng đang còn yên giấc, cái loa lại oang oang. Tối tan sở, muốn thư giãn một chút, cái loa lại làm phiền với những chuyện không đâu...
Nhưng đó chỉ là những ý kiến phiến diện, một chiều. Họ chưa thấy hết vai trò vô cùng quan trọng của hệ thống những cái loa phát thanh đối với đời sống xã hội và cộng đồng dân cư. Những khi cần tập hợp quần chúng, cách nào nhanh nhất, từ cái loa phát thanh. Trong cứu nạn, cứu hộ, phòng chống lụt bão, thiên tai, lại phải thông qua hệ thống loa phát thanh. Rồi kênh nào chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước nhanh nhất đến tận nhân dân, cũng nhờ loa phát thanh. Rồi vào những dịp đại hội, bầu cử... cái loa phát thanh trở thành một công cụ tuyên truyền, cổ động rất hiệu quả. Cho nên không thể ghét bỏ cái loa phát thanh”.
Hệ thống loa phát thanh công cộng sẽ và chẳng bao giờ hết thời. Cái loa phát thanh vẫn hàng ngày hiện diện như một phần không thể tách rời đối với đời sống tinh thần của con người. Nhưng để cái loa phát thanh chiếm được lòng tin yêu của nhân dân thì thông tin mà nó chuyển tải cần phải được đổi mới, gần dân, có ích cho nhân dân và cho cả xã hội.
Thanh Long