(QBĐT) - Trong các ngày từ 28 đến 30-4-2016, do bức xúc trước tình trạng cá chết hàng loạt chưa rõ nguyên nhân gây ảnh hưởng rất lớn đến đời sống dân sinh, nhiều người dân xã Cảnh Dương (huyện Quảng Trạch) đã tụ tập, kéo ra Quốc lộ 1 chặn đường gây ách tắc giao thông. Trước tình hình đó, trong khi đợi hỗ trợ từ Chính phủ, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, UBND tỉnh kịp thời chỉ đạo các lực lượng chức năng hỗ trợ và triển khai các biện pháp thu mua hải sản xa bờ nhằm giúp ngư dân ổn định đời sống và giữ gìn trật tự an toàn xã hội trên địa bàn...

Ra đường để bày tỏ bức xúc

Cảnh Dương là một xã thuần ngư, 90% người dân sống dựa vào nghề đánh bắt và dịch vụ hậu cần thủy hải sản. Thế nhưng, bắt đầu từ ngày 10-4-2016, tại bờ biển xã Quảng Đông (Quảng Trạch), xuất hiện tình trạng cá biển tự nhiên chết rải rác chưa rõ nguyên nhân, sau đó tiếp tục lan rộng xuống phía Nam gây ảnh hưởng rất lớn đến đời sống dân sinh, đặc biệt là với một xã thuần ngư như Cảnh Dương. Thu nhập chủ yếu dựa vào biển, nhưng hơn 2 tuần chứng kiến cảnh cá chết dạt vào bờ, trong khi tàu neo bãi không thể ra khơi đánh bắt, khiến ngư dân rất bức xúc.

Đỉnh điểm là trong ngày 29-4, một tàu cá đánh bắt xa bờ của ngư dân Cảnh Dương khi cập cảng Roòn với số lượng gần 1 tấn cá sòng nhưng không tiêu thụ được. Hàng trăm ngư dân đã tụ tập, kéo ra Quốc lộ 1A chặn đường gây ách tắc giao thông. Nhiều phần tử xấu đã lợi dụng trà trộn vào người dân tung tin thất thiệt, xuyên tạc, kích động khiến tình hình càng trở nên phức tạp.

Trước tình hình đó, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã kịp thời lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương chủ động nắm bắt tình hình, sâu sát với quần chúng, tuyên truyền, vận động, giải thích để người dân yên tâm, không hoang mang và bị phần tử xấu lôi kéo, kích động.

Với sự nỗ lực của các cấp ủy, chính quyền, Mặt trận, đoàn thể, đến tối 30-4-2016, ngư dân Cảnh Dương đã giải tán. Điều đáng nói là trong thời gian tụ tập ở Quốc lộ 1, tinh thần cảnh giác của người dân Cảnh Dương rất cao. Một số phần tử xấu khi trà trộn vào nói những lời xuyên tạc để kích động bức xúc được người dân phát giác hay nghi ngờ, bà con đều chủ động báo cho lực lượng chức năng. Chị Phạm Thị H., thôn Trung Vũ, xã Cảnh Dương cho biết, nhiều người chỉ vì quá bức xúc mới ra đường. Nhưng bà con ý thức được việc mình làm và luôn cảnh giác trước kẻ xấu.

Hải sản đánh bắt xa bờ có giấy chứng nhận an toàn sẽ được thu mua hết với giá ổn định.

Với họ, những ngư dân chân chất, việc tụ tập chỉ đơn giản là giải tỏa bức xúc trước tình trạng cá chết khiến tàu thuyền không ra khơi được. Và trước khi giải tán khỏi Quốc lộ 1, bà con ngư dân chủ động dọn vệ sinh sạch sẽ khu vực tụ tập trước đó, trả lại môi trường phong quang vốn có, mọi hoạt động trở lại bình thường.

Chị Nguyễn Thị H., thôn Nguyên Trung, xã Cảnh Dương là một trong những người tham gia tụ tập ở Quốc lộ 1 trong hai ngày 29 và 30-4 cho biết, bà con chủ yếu do quá bức xúc trước tình trạng cá chết hàng loạt. Trong khi bà con nơi đây bao đời nay mưu sinh dựa vào biển mà nay bỗng dưng không đi đánh bắt được, chợ búa vắng hoe, hơn hai tuần ngồi không nên không thể chịu được. Khi được lãnh đạo các cấp cùng đối thoại, tôn trọng và lắng nghe tâm tư của bà con thì tất cả bà con đã giải tán. Bà con mong sớm tìm ra nguyên nhân cá chết để yên tâm bám biển, ổn định cuộc sống.

Vững tin bám biển

Hơn 3 tuần sau khi phát hiện tình trạng cá chết hàng loạt, cuộc sống của ngư dân Cảnh Dương hoàn toàn bị đảo lộn. Những tàu đánh bắt xa bờ ra khơi trong thấp thỏm, lo lắng liệu rồi cá về cảng có xuất bán được không. Những tàu đánh bắt ven bờ thì nằm im ắng trên bãi, trong lạch. Các cơ sở thu mua và dịch vụ nghề cá đóng cửa im lìm.

Trước thực trạng đó, để giải quyết khó khăn trước mắt cho bà con ngư dân, UBND tỉnh đã trích ngân sách mua 500 tấn gạo hỗ trợ những hộ bị ảnh hưởng, với mức 10kg gạo/khẩu. Các tổ chức, đoàn thể và chính quyền địa phương cũng nhanh chóng tìm mọi biện pháp nhằm hỗ trợ cho bà con ngư dân khắc phục khó khăn do không thể ra khơi đánh bắt, kinh doanh. 

Đặc biệt, trong lúc chờ hỗ trợ của Chính phủ, Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã kịp thời triển khai chính sách hỗ trợ cho ngư dân đánh bắt hải sản. Theo đó, 2.800 tàu đánh cá ven bờ do không đánh bắt được sẽ hỗ trợ mỗi tàu là 1 triệu đồng, với tổng số tiền 2,8 tỷ đồng; tiến hành thu mua các hải sản đánh bắt xa khơi được cấp giấy chứng nhận an toàn và được hỗ trợ 20% giá mua nhằm bình ổn giá cả thị trường bảo đảm tàu cá ngư dân không bị lỗ tổn sau mỗi chuyến biển.

Ngư dân Nguyễn Văn Hậu, chủ tàu cá 250CV phấn khởi cho biết, mấy tuần nay tàu của anh neo ở lạch Roòn không ra khơi. Nhiều chủ tàu cũng mang tâm lý như anh, sợ ra khơi về không bán được cá. Nhưng khi nghe tin UBND tỉnh có chính sách hỗ trợ thu mua, anh Hậu và nhiều chủ tàu khác đang tất bật chuẩn bị để ra khơi đánh bắt ở ngư trường Hoàng Sa, Trường Sa.

Ông Phạm Đình Tiến, Chủ tịch UBND xã Cảnh Dương cho biết, theo lịch trình, mấy ngày tới hàng trăm tàu cá của ngư dân Cảnh Dương sẽ cập cảng, nếu không tiêu thụ được thì thiệt hại vô cùng. Nhưng với chính sách hỗ trợ thu mua hải sản được UBND tỉnh triển khai sẽ tạo điều kiện cho ngư dân đánh bắt xa bờ yên tâm bám biển, ổn định cuộc sống.

Hiện toàn xã Cảnh Dương có hơn 440 tàu cá, trong đó tàu đánh bắt xa bờ hơn 300 chiếc, còn lại là tàu đánh bắt gần bờ và hàng chục thúng, thuyền máy đi lộng. Chính sách hỗ trợ thu mua hải sản được triển khai kịp thời đóng vai trò rất quan trọng trong tình hình hiện nay, thể hiện sự quan tâm của các cấp chính quyền đối với ngư dân vùng biển, khi người tiêu dùng tỏ ra tâm lý e ngại trước hải sản đánh bắt của tàu cá Cảnh Dương nói riêng và toàn tỉnh nói chung. Đội ngũ tàu cá xa bờ sẽ vững tin bám biển vươn khơi, yên tâm đánh bắt, góp phần bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.

Ngư dân Phạm Quang Hải, thôn Trung Vũ, xã Cảnh Dương có tàu cá đánh bắt gần bờ cho biết, nghe tin được tỉnh hỗ trợ chính sách thu mua, bà con rất phấn khởi. Nhưng với những người sống bằng nghề lộng, nếu mỗi ngày không ra biển là khó thêm ngày đó. Mong các cơ quan chức năng sớm tìm ra nguyên nhân tình trạng cá chết để người dân được rõ và sớm có biện pháp giúp ngư dân trở lại đánh bắt bình thường...

X.Phú