(QBĐT) - Bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác xóa đói giảm nghèo (XĐGN) cho đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) ở tỉnh ta vẫn còn nhiều khó khăn, đòi hỏi phải có quyết tâm và nỗ lực lớn. Từ nhiều năm nay, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân luôn trăn trở tìm hướng thoát nghèo bền vững, nhằm tạo dựng một diện mạo mới cho quê hương, làm động lực để phát triển kinh tế.
Công tác XĐGN là một trong những công tác trọng tâm mà các cấp, các ngành và toàn xã hội quan tâm. Ngoài nguồn vốn của Nhà nước, tỉnh đã tập trung huy động nhiều nguồn lực từ các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp đầu tư tập trung cho những vùng trọng điểm khó khăn, vùng đông đảo bà con DTTS sinh sống. Tuy nhiên, con đường thoát nghèo của đồng bào DTTS vẫn còn là một câu chuyện dài.
Ông Hoàng Văn Tân, Phó trưởng ban Dân tộc tỉnh cho biết, tỷ lệ đói nghèo vẫn còn rất lớn trong vùng đồng bào DTTS. Ở huyện Minh Hóa (xã Dân Hóa có 85% hộ nghèo, Trọng Hóa có 88,3% hộ nghèo); huyện Bố Trạch có 2 xã phần lớn là đồng bào DTTS sinh sống như Tân Trạch thì 100% là hộ nghèo, Thượng Trạch có 98% hộ nghèo.
Nguyên nhân đói nghèo chủ yếu do trình độ dân trí còn thấp, điều kiện địa hình đi lại khó khăn, nhiều hủ tục chưa được bãi bỏ. Tư tưởng trông chờ, ỷ lại, ý thức thoát nghèo của bà con chưa cao. "Tâm lý ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước không chỉ có trong dân mà còn là tâm lý của cán bộ nữa, muốn được Nhà nước đầu tư hỗ trợ thêm, nên công tác thoát nghèo cho đồng bào DTTS đang gặp phải những khó khăn không nhỏ", ông Tân chia sẻ.
Đồng bào DTTS sống chủ yếu dựa vào rừng. Nhận thức của đồng bào còn kém, chỉ biết sống qua ngày, chưa có ý thức tích trữ cho lâu dài nên vấn đề giảm nghèo rồi lại tái nghèo ở đồng bào DTTS là vấn đề không tránh khỏi. Trong phát triển trồng trọt, chăn nuôi, đa phần đồng bào DTTS vẫn thường trồng những cây, con có giá trị thấp. Những cây, con đòi hỏi kỹ thuật cao và vốn lớn thì bà con chưa thể tiếp cận được; tập quán sinh sống, làm ăn lạc hậu vẫn là những “lá chắn” trên con đường vươn lên thoát nghèo. Ngoài ra tỷ lệ mù chữ, không biết tiếng Việt trong đồng bào rất lớn.
Để công tác XĐGN cho đồng bào DTTS đạt kết quả cao, bên cạnh việc vận động tuyên truyền làm thay đổi nhận thức cho bà con, cần nâng cao khả năng tổ chức cuộc sống, tổ chức sản xuất, tạo công ăn việc làm ổn định cho đồng bào DTTS như khoán trồng rừng, chăm sóc bảo vệ rừng...
Ông Hoàng Văn Tân cho biết, thông qua chính sách hỗ trợ của Nhà nước như các dự án 134, 135, quyết định 30A, 32 đã phát huy hiệu quả rất thiết thực, góp phần quan trọng vào công cuộc XĐGN, phát triển kinh tế - xã hội cho đồng bào DTTS. Từ nguồn vốn vay, hầu hết các hộ đồng bào DTTS đã đầu tư mua giống gia súc, gia cầm như bò, lợn, gà và giống cây lâm nghiệp để trồng rừng kinh tế. Nhiều hộ đã biết phát huy hiệu quả của đồng vốn vay, bước đầu đã có thu nhập, góp phần ổn định kinh tế gia đình, tạo công ăn việc làm cho các hộ lân cận.
Điển hình là mô hình trồng rừng, làm lúa nước của ông Hồ Viên, bản Cà Xen, xã Thanh Hóa (Tuyên Hóa), một trong những người đi đầu trong phong trào trồng rừng mang lại hiệu quả kinh tế cao tại địa phương.
Ông Hồ Viên cho biết, trước đây gia đình ông cũng thuộc hộ nghèo khó khăn, thiếu ăn từng bữa. Năm 1992, được Nhà nước hỗ trợ làm nhà, tập làm lúa nước, sau một thời gian, gia đình ông và những hộ lân cận thuần thục làm lúa nước. “Có cái ăn, cái mặc cũng nhờ lúa nước cả”, ông Viên phấn khởi. Nhờ được cán bộ tập huấn kỹ thuật trồng trọt, gia đình ông tiến hành trồng thêm lạc và đậu xanh, năm nào cũng cho năng suất cao.
Có của ăn của để, ông và một số hộ trong bản khai hoang đất trồng rừng, nay cả cánh rừng đã xanh phủ bạt ngàn. Đây là một điển hình trong công tác XĐGN cho đồng bào dân tộc thiểu số. Từ mô hình trồng lúa nước kết hợp trồng rừng của ông Hồ Viên, nhiều hộ gia đình khác đã đến học hỏi để tìm lối thoát nghèo bền vững.
Sự hỗ trợ của Nhà nước và quyết tâm của Đảng ủy, chính quyền địa phương là nguồn động lực quan trọng giúp bà con vươn lên thoát nghèo, phấn đấu vì ngày mai tốt đẹp hơn.
Lan Chi