(QBĐT) - Năm 2014, trong bối cảnh khó khăn chung do ảnh hưởng của suy thoái kinh tế và thiệt hại do cơn bão số 10, hoàn lưu sau bão số 11 năm 2013 gây ra, nhiều doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Đồng Hới đối mặt với phá sản, sản xuất kinh doanh đình trệ, tình trạng nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN vì thế tăng lên. Để chủ động trong công tác thu và giảm thiểu nợ đọng, BHXH thành phố Đồng Hới đã tích cực đề ra nhiều giải pháp đôn đốc thu, xử lý nợ đọng.

Hầu hết các đơn vị sản xuất kinh doanh đưa ra nguyên nhân chậm nộp BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động (NLĐ) là do tình hình kinh tế- xã hội gặp nhiều khó khăn, nợ ngân sách cao, tốc độ tăng trưởng chậm... Tuy nhiên khi nghiên cứu trên thực tế, nhiều doanh nghiệp trả lương cho NLĐ hàng tháng đã khấu trừ phần trách nhiệm đóng BHXH, BHYT, BHTN  nhưng lại không nộp cho cơ quan BHXH. Thực chất việc nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN chủ yếu cố tình dây dưa, lợi dụng vốn phục vụ cho mục đích khác bởi lãi suất chậm nộp BHXH thấp hơn so với lãi suất ngân hàng. Đến cuối năm 2013, số nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN của BHXH thành phố Đông Hới lên đến 23 tỷ đồng.

Theo ông Phan Văn Hùng, Giám đốc BHXH thành phố Đồng Hới, để giải quyết vấn đề nợ đọng, tăng thu, BHXH thành phố báo cáo cho BHXH tỉnh và xây dựng phương án thực hiện đôn đốc thu, xử lý các đơn vị nợ đọng ngay từ đầu năm với tiêu chí đặt lên hàng đầu là giảm tỷ lệ nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN bằng 4 giải pháp cơ bản: tăng cường công tác tuyên truyền vận động; đưa ra khỏi danh sách những đơn vị không còn hoạt động; kịp thời báo giảm lao động nghỉ việc, nghỉ hưởng chế độ BHXH và khởi kiện ra tòa.

Trong công tác thu hàng tháng, hàng quý, BHXH thành phố đều chủ động thông báo tình hình BHXH, BHYT, BHTN cho các đơn vị, doanh nghiệp để họ nắm rõ. Đồng thời,phối hợp với Liên đoàn Lao động thành phố, Đảng ủy Khối doanh nghiệp, Chi cục Thuế Đồng Hới trong xử lý BHXH, BHYT, BHTN. BHXH thành phố thường xuyên chú trọng đến công tác tuyên truyền, đưa Luật BHXH, Luật BHYT triển khai sâu rộng trong mọi tầng lớp nhân dân và NLĐ. Thông qua công tác tuyên truyền, phối hợp với các cơ quan chức năng trong xử lý nợ đọng BHXH, BHXH thành phố đã giảm số đơn vị nợ đọng 3 đến 6 tháng từ 312 đơn vị, số nợ 5,9 tỷ đồng xuống còn 209 đơn vị, số nợ 3 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, kịp thời đưa ra khỏi danh sách những đơn vị không còn hoạt động nhằm tránh tình trạng tăng nợ ảo không có khả năng truy thu. Để triển khai tốt giải pháp này đòi hỏi cán bộ chuyên quản thu phải nắm chắc tình hình sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp do mình phụ trách. Hàng tháng, hàng quý, cán bộ thu BHXH tập trung bám cơ sở, nhờ vậy mới phát hiện được những doanh nghiệp không còn tồn tại; không sản xuất, kinh doanh. Trong năm 2014, BHXH thành phố phát hiện và đưa ra khỏi danh sách tham gia BHXH, BHYT, BHTN 61 đơn vị với số nợ 4 tỷ đồng.

Kịp thời báo giảm lao động nghỉ việc, nghỉ hưởng các chế độ BHXH là giải pháp thứ ba nhằm thực hiện phương châm thu đúng, thu đủ, thu kịp thời. Nắm chắc đối tượng để điều chỉnh tăng, giảm, BHXH thành phố có sáng kiến liên kết dữ liệu sàng lọc và thông báo cho đơn vị sử dụng lao động thực hiện việc báo giảm đối tượng hưởng các chế độ thai sản, ốm đau từ ngày 14 hàng tháng, nhờ đó giảm số nợ ảo của đơn vị, doanh nghiệp sử dụng lao động. Bằng hoạt động rà soát, BHXH thành phố kịp thời điều chỉnh giảm 386 lượt nghỉ ốm đau và 286 lượt nghỉ chế độ thai sản, giảm số thu ảo trên 2 tỷ đồng.

Khởi kiện ra tòa những đơn vị nợ BHXH, BHYT, BHTN trên 6 tháng là biện pháp mạnh nhất BHXH thành phố triển khai trong năm 2014 nhằm thu hồi nợ. Để thực hiện tốt giải pháp này, thông qua đánh giá tình hình, tổ đốc thu cùng tổ chuyên quản chọn ra những đơn vị cố tình chây ỳ đóng BHXH, BHYT, BHTN với số tiền lớn để xin ý kiến chỉ đạo từ BHXH tỉnh. Trong năm đã khởi kiện 91 đơn vị với số tiền lên đến 14 tỷ đồng. Từ động thái này đã có 45 đơn vị chuyển tiền trong đó 24 đơn vị thanh toán hết nợ BHXH, BHYT, BHTN với số tiền trên 5 tỷ đồng.

Bằng việc thực hiện đồng bộ 4 giải pháp trên, năm 2014, BHXH thành phố Đồng Hới trở thành đơn vị đầu tiên hoàn thành kế hoạch thu của tỉnh giao, vượt kế hoạch đề ra 3%, giảm tỷ lệ nợ BHXH, BHYT, BHTN xuống còn 2,95%, trở thành mô hình mẫu trong toàn ngành BHXH tỉnh về “tăng thu, giảm nợ”.

P.V