(QBĐT) - Những năm gần đây, tình trạng học sinh, sinh viên tiếp cận sớm với thuốc lá dẫn đến nghiện thuốc lá đang là vấn đề khá phổ biến. Trước thực trạng đó, các đơn vị trường học trên địa bàn tỉnh đã nỗ lực xây dựng mô hình "Trường học không khói thuốc" nhằm từng bước tạo sự chuyển biến trong nhận thức, hành động của cán bộ, giáo viên, học sinh, sinh viên về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe và môi trường sống của con người.

Quyết định số 229/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt “Chiến lược quốc gia phòng, chống tác hại của thuốc lá đến năm 2020” nhấn mạnh mục tiêu đến năm 2020 sẽ giảm tỷ lệ thanh thiếu niên (15-24 tuổi) hút thuốc xuống còn 18%.

Theo đó, các cấp trường học phải thực hiện lồng ghép các nội dung phòng, chống tác hại của thuốc lá vào chương trình giảng dạy, tăng cường công tác truyền thông, giáo dục cho học sinh, sinh viên, cán bộ, nhân viên về phòng, chống tác hại của thuốc lá để tiến tới xây dựng một môi trường học tập và làm việc trong lành, giúp ngăn ngừa việc bắt đầu hút thuốc trong học sinh và giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá trong học sinh, cán bộ, giáo viên.

Thực tế cho thấy, việc triển khai thực hiện các nội dung của Luật Phòng chống tác hại thuốc lá (PCTHTL) đã tạo ra những chuyển biến bước đầu trong việc nâng cao nhận thức cho người dân về tác hại của khói thuốc lá đối với sức khỏe, có ảnh hưởng tích cực đến nhiều cơ quan, đơn vị, địa phương, nhất là trong các trường học.

Bác sĩ Nguyễn Huy Bổng, Giám đốc Trung tâm Truyền thông-Giáo dục sức khỏe (Sở Y tế) cho biết: Từ thực tế triển khai các hoạt động tập huấn, tuyên truyền phổ biến kiến thức về phòng chống THTL ở các các cơ sở giáo dục, chúng tôi nhận thấy việc hút thuốc học đường đã giảm đi đáng kể. Nhiều trường học đã tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục cho học sinh, cán bộ, giáo viên về tác hại thuốc lá và chỉ đạo xây dựng mô hình trường học không khói thuốc.

Một số nhà trường đã đưa nội dung phòng chống tác hại thuốc lá vào chương trình giảng dạy ngoại khoá, đưa các tiêu chí PCTHTL vào nội dung xét thi đua hàng năm và kịp thời tuyên dương, khen thưởng các tập thể, cá nhân có mô hình hay, cách làm hiệu quả, sáng tạo.

Thực hiện môi trường không khói thuốc được xem là một trong những hoạt động nhằm góp phần xây dựng “Trường học thân thiện, học sinh tích cực”.

Xác định khâu tuyên truyền giữ vai trò quan trọng trong xây dựng trường học không khói thuốc lá, những năm qua, các trường học trên địa bàn tỉnh đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền với nhiều hình thức như truyền thông trực tiếp, sinh hoạt dưới cờ, lồng ghép với các buổi ngoại khóa nói về tác hại của thuốc lá...

Nhận thức của giáo viên và học sinh về phòng chống tác hại của thuốc lá ngày càng được nâng cao, tình trạng khói thuốc lá trong trường từng bước được đẩy lùi. Số cán bộ, giáo viên bỏ thuốc lá hoàn toàn ngày càng tăng. Không ít trường học còn phát động phong trào thi đua phòng chống thuốc lá ở các tổ chuyên môn, tổ chức những cuộc thi tìm hiểu về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe và môi trường sống và đưa ra các hình thức kỷ luật nếu vi phạm về hút thuốc đối với giáo viên và học sinh...

Trường trung cấp Y tế Quảng Bình là một trong những đơn vị thực hiện khá tốt mô hình xây dựng trường học không khói thuốc. Để nội dung này sớm đi vào chiều sâu, trường đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến các nội dung của Luật PCTHTL và sự cần thiết của việc xây dựng môi trường không khói thuốc. Ở các hành lang, lớp học, phòng họp, phòng thí nghiệm, khu giảng đường, phòng học... đều gắn biển “Cấm hút thuốc”.

Đặc biệt, Trường đã áp dụng có hiệu quả nhiều biện pháp như thực hiện lồng ghép các hoạt động truyền thông PCTHTL trong các buổi học ngoại khoá, hoạt động đoàn thể, phong trào Đoàn, tổ chức ký cam kết không hút thuốc lá đối với giáo viên, học sinh... và tăng cường giám sát việc thực thi Luật PCTHTL trong cán bộ, giáo viên, sinh viên nhà trường.

Trường đại học Quảng Bình cũng được biết đến là một trong những điểm sáng của phong trào xây dựng trường học không khói thuốc. Giờ đây, không còn hiện tượng giảng viên, sinh viên hút thuốc ngay ở giảng đường, không có việc mua bán, quảng bá các sản phẩm thuốc lá trong toàn bộ khuôn viên nhà trường. Ngoài ra còn có nhiều mô hình điểm về xây dựng trường học không khói thuốc như Truờng THPT Lê Trực (Tuyên Hoá), Truờng THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm (Quảng Trạch), Trường THCS Lương Thế Vinh ( Quảng Trạch)... và một số đơn vị trường học khác.

Mặc dù công tác tuyên truyền về phòng chống tác hại của thuốc lá trong trường học đã đạt nhiều kết quả, nhưng lo ngại của các nhà trường cũng như các bậc phụ huynh vẫn là tình trạng học sinh có thể hút thuốc lá ngoài nhà trường.

Vì vậy để đẩy mạnh xây dựng trường học không khói thuốc, bên cạnh tiếp tục chú trọng công tác tuyên truyền, thiết nghĩ các trường học cần quyết liệt hơn trong việc xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật, nhằm nâng cao nhận thức, từng bước thay đổi hành vi đối tượng hút thuốc lá. Ngoài ra, các trường cần nâng cao hơn nữa ý thức và nhận thức về tác hại của thuốc lá ở mỗi học sinh để các em không trở thành người hút thuốc, góp phần bảo vệ sức khỏe cho thế hệ tương lai, giảm tỷ lệ hút thuốc trong cộng đồng, giảm các gánh nặng bệnh tật và kinh tế cho mỗi cá nhân, gia đình và toàn xã hội.

M.Huệ