(QBĐT) - Trong những năm qua, trong nỗ lực chống thất thu thuế, tăng thu cho ngân sách Nhà nước, thầu xây dựng cơ bản (XDCB) tư nhân là một sắc thuế luôn được Chi cục Thuế Đồng Hới quan tâm. Tuy nhiên, đây là sắc thuế khó thu, bởi đa số chủ thầu XDCB tư nhân chưa tự giác làm nghĩa vụ thuế.

Chi cục Thuế Đồng Hới tổ chức ký kết giao ước thi đua năm 2017.

Trao đổi với chúng tôi, ông Trần Công Vu, Chi cục trưởng Chi cục Thuế Đồng Hới cho biết: “Thu thuế thầu XDCB là một chủ trương của tỉnh đã ra đời từ khá lâu. Để chống thất thu trên lĩnh vực thuế thầu XDCB tư nhân, Chi cục Thuế Đồng Hới đã huy động sự vào cuộc của các tổ chức đoàn thể, mặt trận, chính quyền địa phương, phường, xã, tổ dân phố để thực hiện hiệu quả công tác này”. 

Qua tìm hiểu bước đầu chúng tôi nhận thấy, nếu không bám dân, bám chính quyền cơ sở, những người làm công tác thuế sẽ khó tiếp cận với chủ thầu XDCB. Bởi chủ thầu XDCB có sự đặc thù trong hoạt động. Họ thường quản lý nhóm thợ khoảng từ 4 đến 5 người thu nhập trên tiền công, họ không có giấy phép, không đăng ký mã số thuế. Hẳn nhiên, ít người trong số họ tự giác trong thực hiện nghĩa vụ ngân sách.

Trên thực tế ở nhiều địa phương, hoạt động thầu XDCB diễn ra rất sôi động, nhiều người rất thành công vai trò chủ thầu. Tuy nhiên, khi bắt tay vào công việc, các nhà thầu XDCB tư nhân tìm nhiều cách để trốn thuế. Có người cho rằng họ chỉ thầu nhà bà con, anh em vì thế không có chứng lý để thực hiện nghĩa vụ thuế. Thậm chí, còn có gia đình giả danh doanh nghiệp xây dựng thực hiện công trình thay cho chủ thầu.

Để thực hiện hiệu quả việc thu thuế thầu XDCB tư nhân, xã, phường, Chi cục Thuế Đồng Hới đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp. Thuận lợi đầu tiên của những cán bộ thuế là được sự quan tâm chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh, thành phố, Cục thuế tỉnh.

Ngay từ rất sớm, Chủ tịch UBND tỉnh đã có văn bản chỉ đạo công tác thu thuế chủ thầu XDCB tư nhân. Đây được xem là “cẩm nang” pháp lý để triển khai công tác thu. Thuận lợi tiếp theo là ở phạm vi toàn quốc, một số địa phương tỉnh, thành đã triển khai hiệu quả sắc thuế này.

Tuy nhiên, Chi cục Thuế Đồng Hới cũng gặp nhiều khó khăn khi triển khai sắc thuế mới. Một số chủ thầu XDCB tư nhân chưa tự giác, tìm nhiều cách tinh vi để trốn thuế. Trước thực trạng khó khăn này, lãnh đạo Chi cục thuế Đồng Hới đã quan tâm chỉ đạo cụ thể, đồng thời triển khai hoạt động đồng loạt diện rộng trên địa bàn thành phố từ Thuận Đức, Đồng Sơn đến Hải Đình, Đồng Phú, Đồng Mỹ, Bảo Ninh, Quang Phú, Phú Hải...

Các hộ kinh doanh gương mẫu trong thực hiện nghĩa vụ thuế được biểu dương.

Đội ngũ cán bộ gồm đội thuế liên xã, phường số 1, số 2, số 3, số 4 phân công bám trụ địa bàn thực hiện nhiệm vụ. Các đội thuế đã chủ động tham mưu cho lãnh đạo các xã phường thành lập các tổ chống thất thu thuế, trong đó có thất thu trên lĩnh vực thầu XDCB tư nhân. Tổ chống thất thu thuế gồm các thành phần: đại diện lãnh đạo chính quyền, địa chính, đô thị, thuế.

Từ việc sát dân, sát địa bàn, mọi thông tin của công tác xây dựng cơ bản đều được cung cấp đầy đủ cho cán bộ thuế. Từ đó, chủ nhà sẽ hợp tác với cơ quan chức năng thu đầy đủ các khoản thuế từ thầu XDCB tư nhân. Để làm tốt điều này, đội ngũ cán bộ của Chi cục Thuế Đồng Hới đã có rất nhiều cố gắng. Ngoài việc chủ động tham mưu nắm bắt thông tin, họ đã tích cực tuyên truyền  để những đối tượng nộp thuế hiểu rõ chủ trương, chính sách của nhà nước về thuế trên lĩnh vực này. Sau nhiều thử nghiệm, cuối cùng, các đội thuế của Chi cục đã đưa ra những giải pháp hiệu quả phù hợp với tình hình cụ thể của thực tiễn.

Trong đó, giải pháp tối ưu là nhờ chủ hộ xây nhà thu khoán thuế. Trong niềm vui của người chủ nhà có công trình nhà ở mới còn có thêm niềm vui của người chủ nhà biết làm tốt công tác vận động tuyên truyền chống thất thu thuế trên lĩnh vực XDCB.

Riêng lĩnh vực thu thuế thầu XDCB tư nhân năm 2016, Chi cục Thuế Đồng Hới đã thu được trên 2,32 tỷ đồng, trong đó đội thuế số 3 đạt trên 1,3 tỷ đồng, đội thuế số 2 trên 440 triệu đồng, đội thuế số 1 trên 343 triệu đồng và đội thuế số 4 trên 198 triệu đồng. Kết quả bước đầu tuy còn khiêm tốn, chỉ số thu của sắc thuế chưa cao, nhưng đây là một cố gắng rất đáng ghi nhận của những cán bộ thuế. Họ thực sự gần dân, biết năng động sáng tạo, bám địa bàn, bám chính quyền, tìm ra những phương án phù hợp góp phần tăng nguồn thu cho ngân sách.

Bước vào năm 2017, phát huy những kinh nghiệm có được, Chi cục Thuế Đồng Hới đã quan tâm chỉ đạo các đội thuế triển khai những giải pháp hiệu quả trong việc thu thuế thầu XDCB tư nhân với phương châm “tích cực bám chính quyền, bám địa bàn”. Ông Bùi Xuân Phương, Đội trưởng Đội thuế số 2 cho biết: “Nhờ triển khai hiệu quả sắc thuế thầu XDCB tư nhân, năm 2016, đội thuế số 2 đã hoàn thành vượt mức dự toán kế hoạch thu.

Bước sang năm 2017, được sự quan tâm của lãnh đạo Chi cục, Đội đang triển khai thu thuế thầu XDCB tư nhân với nhiều giải pháp đồng bộ, trong đó ngay từ ngày đầu, tháng đầu, quý đầu anh em đã phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương cấp xã, phường, tổ dân phố, nắm bắt tình hình xây dựng ở địa bàn khu dân cư, đẩy mạnh công tác vận động tuyên truyền, nhờ đó, nhiều hộ dân đã tích cực hưởng ứng công tác vận động chủ thầu XDCB tư nhân làm tròn nghĩa vụ ngân sách”.

Ngành Thuế triển khai công tác thu thuế trên địa bàn TP.Đồng Hới.

Theo thông tin bước đầu, riêng sắc thuế thầu XDCB tư nhân, toàn Chi cục Thuế Đồng Hới trong 4 tháng đầu năm 2017  đã thu được trên 932 triệu đồng, trong đó, đội thuế số 3 đạt 524 triệu đồng, đội thuế số 2 thu 272 triệu đồng...

Thời gian tới, để tiếp tục thực hiện hiệu quả hoạt động thu thuế đối với thầu XDCB tư nhân, các ngành chức năng cần sớm tham mưu cho lãnh đạo UBND tỉnh sửa đổi, bổ sung Chỉ thị số 27  ngày 23-7-2003 của UBND tỉnh về việc tăng cường quản lý và chống thất thu thuế đối với hoạt động xây nhà ở tư nhân, phù hợp với tình hình mới, tiếp tục triển khai việc điều tiết cho các xã, phường nguồn thu từ sắc thuế thầu XDCB tư nhân, nhằm động viên các xã phường trong việc huy động nguồn lực làm tốt công tác này.

Đồng thời cần đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền vận động để các chủ thầu XDCB có ý thức tự giác làm nghĩa vụ ngân sách Nhà nước. Việc chống thất thu thuế trên lĩnh vực thầu XDCB tư nhân là vấn đề cần quan tâm của nhiều cấp nhiều ngành, vì thế cần có giải pháp củng cố thêm đội chống thất thu thuế ở các xã phường. Bên cạnh đó, mô hình mới mà Chi cục Thuế Đồng Hới đã triển khai có hiệu quả ban đầu cần được nhân rộng.

Phan Hòa