(QBĐT) - Trong thời đại toàn cầu hóa, quốc tế hóa mạnh mẽ như hiện nay, tên miền đóng một vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển của bất kỳ một tổ chức, doanh nghiệp hay địa phương nào. Việc thiếu tầm nhìn xa, thờ ơ, “chậm chân” trong quản lý tên miền đã khiến không ít doanh nghiệp Việt Nam lao đao khi kinh doanh ở nước ngoài, như: năm 2012, Tập đoàn Bkav đã chi 2,3 tỷ đồng để mua lại tên miền Bkav.com hay Tập đoàn cà phê Trung Nguyên mất tên miền cà phê chồn trên đất Mỹ… Quảng Bình có Di sản thiên nhiên thế giới Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng, đặc biệt là hang Sơn Đoòng-hang động lớn nhất thế giới, cũng đang là đích nhắm đầy hấp dẫn của không ít nhà đầu cơ tên miền trong nước và quốc tế.

“Sơn Đoòng” đang được... mua, bán trên mạng!

Trong vai nhân viên của một công ty du lịch lữ hành ở Quảng Bình muốn mua một tên miền cho hoạt động của công ty, chúng tôi tìm trên mạng Internet và dễ dàng tìm thấy không ít địa chỉ đang rao bán tên miền có liên quan đến Sơn Đoòng. Tại trang chủ giahao.com, ở chuyên trang sàn giao dịch, chợ mua bán tên miền, domain, backlink, có hai tên miền hangsondoong.com.vn và hangsondoong.vn đang được rao bán với giá 150 triệu đồng/tên miền. Liên hệ trực tiếp với số điện thoại được đăng trên trang web này, nhân viên kinh doanh của công ty cho biết sẽ tạo mọi điều kiện tối đa để chúng tôi có thể mua tên miền này, giá thành có thể giảm nhưng không giảm nhiều. Hỏi: tên miền được mua từ đâu, anh này cho biết một cái mua từ Việt Nam, cái còn lại mua từ nước ngoài.

Hai tên miền hangsondoong.com.vn và hangsondoong.vn đang được rao bán trên trang giahao.com với giá 150 triệu đồng/tên miền

Tại một trang web chuyên về mua bán tên miền khác của một nhân vật tên V., ba tên miền liên quan đến Sơn Đoòng, bao gồm: sondoong.com, sondoong.com.vn và sondoong.vn, cũng đang được rao bán. Tuy nhiên, khi liên lạc với chủ trang web thì được biết, ba tên miền “nóng” này vẫn chưa có ý định bán vì đang phải suy nghĩ, cân nhắc. Hiện tại, nhiều người mua từ Anh, Mỹ, Úc và Trung Quốc rất quan tâm đến 3 tên miền trên, đặc biệt là tên miền sondoong.com. Về giá cả, anh này từ chối cho biết chỉ bỏ lửng, giá thành đang được đẩy lên rất cao. Mua cả 3 tên miền từ năm 2009, thời điểm đoàn thám hiểm của Hiệp hội hang động Hoàng gia Anh đã trở lại khám phá hang Sơn Đoòng và đưa ra những con số chứng minh đây là hang động lớn nhất thế giới, anh V. bày tỏ sự ngạc nhiên khi thấy ở Quảng Bình “sao chẳng ai quan tâm mua trước những tên miền vô cùng giá trị này?”. Anh còn chia sẻ thêm rằng: “May mắn tôi là người Việt Nam mua được tên miền này, còn nếu rơi vào tay người nước ngoài, giá thành còn đẩy lên cao nữa (!?)”.

Tràn lan tên miền liên quan đến Sơn Đoòng và Phong Nha-Kẻ Bàng

Ngoài tên miền chính thức của Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng tại địa chỉ phongnhakebang.vn, chỉ cần vào trang web tìm kiếm google.com.vn, chúng ta dễ dàng nhận thấy nhiều trang web có tên miền na ná hoặc giống với tên miền Sơn Đoòng hoặc Phong Nha-Kẻ Bàng. Trang web có tên miền sondoong-cave.com chủ yếu giới thiệu các hoạt động của công ty du lịch Active Travel Asia, có trụ sở ở quận Đống Đa, TP.Hà Nội. Hay như trang web có tên miền sondoongcave.com cũng đang thuộc về một đơn vị không rõ định danh, dẫn đường link đến nhiều trang web du lịch khác. Đối với tên miền phongnhakebang cũng dễ bắt gặp tình trạng tương tự. Một Farmstay ở Bố Trạch cũng lấy luôn tên miền là phong-nha-cave.com để quảng bá cho tên tuổi của mình. Trang web có tên miền là phongnhakebang.org đang thuộc sở hữu của Công ty iGrandtour Corp. Và cũng không ít công ty du lịch trong và ngoài tỉnh cũng đang sử dụng các tên miền tương tự, như: tourphongnha, dulichphongnha...

Sẽ không có người Quảng Bình nào mong muốn khi truy cập vào trang sondoong.com và được biết trang này do người nước ngoài sở hữu (ảnh Simon Dunne)

Điều 17, Nghị định số 97/2008/NĐ-CP của Thủ tướng Chính phủ ngày 28 tháng 8 năm 2008 về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin điện tử trên Internet đã khẳng định rõ, mọi tổ chức, cá nhân đều có quyền đăng ký và sử dụng tên miền quốc gia Việt Nam “.vn” và các tên miền quốc tế. Một trong những nguyên tắc chính là bình đẳng, không phân biệt đối xử, đăng ký trước được quyền sử dụng trước. Và chỉ cần thêm một khoản lệ phí nhỏ sử dụng hàng tháng là các nhà đầu cơ đã có trong tay nhiều tên miền đầy giá trị tiềm năng, không riêng gì các tên miền liên quan đến Phong Nha-Kẻ Bàng và Sơn Đoòng.

Qua tìm hiểu, có hai trường hợp thường xảy ra đối với các tên miền liên quan đến di sản thiên nhiên thế giới Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng, một là người đăng ký tên miền sẽ sử dụng vào mục đích để phát triển kinh doanh, du lịch, dựa vào tên tuổi vốn có của di sản (thường là các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ du lịch), hai là các nhà đầu cơ sẽ duy trì tên miền để bán vào những thời điểm thích hợp.

Điều đáng lo ngại là rất dễ các tên miền mang thương hiệu du lịch của tỉnh ta sẽ được bán cho những đối tượng mang dụng ý xấu hoặc sử dụng sai mục đích, về lâu về dài, sẽ gây ảnh hưởng không nhỏ đến việc phát triển, quảng bá thương hiệu du lịch Quảng Bình nói riêng, du lịch Việt Nam nói chung đến toàn thế giới. Và rõ ràng, thực tế trên cho thấy chúng ta đã và đang chậm chân hơn trong việc đăng ký trước các tên miền mang thương hiệu của mình để tạo đà cho những bước tiến trong tương lai trên phương diện thương mại điện tử.

Mới đây, theo Quyết định số 38/2014/QĐ-TTg ngày 1 tháng 7 năm 2014 của Thủ tướng Chính phủ về đấu giá, chuyển nhượng quyền sử dụng kho số viễn thông, tên miền Internet, các tên miền có đuôi “.vn” và các tên miền khác thuộc quyền quản lý của Việt Nam được phép chuyển nhượng. Nhờ đó, các tổ chức, cá nhân đã đăng ký tên miền ".vn" nếu xét thấy việc sử dụng tên miền không được hiệu quả, phù hợp thì có thể chuyển nhượng quyền sử dụng tên miền sang cho tổ chức, cá nhân khác. Các chủ thể do đăng ký chậm, chưa sử dụng được tên miền trùng với tên thương hiệu, tên sản phẩm, dịch vụ của mình sẽ có cơ hội đàm phán, đăng ký lại được tên miền mà mình mong muốn, không phải là chuyển nhượng "chui" như trước đây.

Đây là cơ hội “vàng” để những tên miền mang tính thương hiệu quyết định có thể trở về đúng tay chủ nhân đích thực dưới sự hỗ trợ của hệ thống pháp luật. Tuy nhiên, đối với những tên miền khác không do Việt Nam quản lý, như tên miền “.com”, “.infor” thì việc mua bán, chuyển nhượng không phải là đơn giản. Trước mắt, để giải quyết tình trạng khá lộn xộn về tên miền liên quan đến thương hiệu du lịch Quảng Bình, nhất là về hang Sơn Đoòng, và nguy cơ sẽ đánh mất không ít tên miền mang thương hiệu du lịch đặc trưng của tỉnh, đã đến lúc rất cần một tầm nhìn và chiến lược dài hơi đối với vấn đề này.

Mai Nhân