(QBĐT) - Quan hệ hợp tác hữu nghị giữa hai tỉnh Quảng Bình và tỉnh Khăm Muộn (Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào) đã trở thành truyền thống tốt đẹp từ bấy lâu nay. Đặc biệt những năm gần đây, lãnh đạo Đảng, chính quyền hai tỉnh không ngừng thắt chặt và tăng cường mối quan hệ hữu nghị, thì việc hợp tác trên lĩnh vực chính trị, kinh tế-xã hội, quốc phòng-an ninh đạt hiệu quả rõ rệt.

Đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh tặng quà cho giáo viên Trường Hữu nghị Thà Khẹc, tháng 1-2015.

Kết quả rõ nét nhất trong quan hệ hợp tác giữa Quảng Bình và Khăm Muộn là cùng khai thác phát huy lợi thế của tuyến đường 12A nối thị xã Thà Khẹc với Hòn La qua Cửa khẩu quốc tế Cha Lo-Nà Phàu. Theo ông Phạm Văn Năm, Trưởng ban Quản lý Khu kinh tế Quảng Bình, sau khi cầu Hữu Nghị III được khánh thành năm 2011 đã kết nối với tuyến đường 12A, thì hoạt động thương mại và du lịch qua Cửa khẩu Cha Lo tăng trưởng đột biến cả về giá trị hàng hoá và số lượng người, phương tiện qua lại. 

Tính riêng năm 2014, có hơn 2,2 triệu tấn hàng hóa vận chuyển qua của khẩu Cha Lo với trị giá trên 1,7 tỷ USD, tăng 45% so với năm 2013. Kim ngạch hàng hóa ở Cửa khẩu Cha Lo tăng bình quân trên 30%/năm, trong đó, năm 2014 tương đương với Cửa khẩu quốc tế ở Lào Cai, là một cửa khẩu sầm uất phía Bắc.

So sánh số liệu cho thấy, năm 2014, kim ngạch hàng hóa ở Cửa khẩu Cầu Treo (Hà Tĩnh) đạt gần 143 triệu USD, Cửa khẩu Lao Bảo (Quảng Trị) đạt 367 triệu USD, thì kim ngạch qua Cửa khẩu Cha Lo thật đáng ghi nhận. Nguồn hàng hóa nhập về Cửa khẩu Cha Lo gồm thạch cao, quặng sắt, đồng, thổ sản, trái cây... từ Lào và Thái Lan. Nguồn hàng hóa xuất qua cửa khẩu này gồm than cám, điện tử, dệt may, vật liệu xây dựng, hàng hóa nông nghiệp...

Nhờ phát triển giao thương qua Cửa khẩu Cha Lo tăng cao, nên năm 2014 hoạt động thương mại tại Khu kinh tế Cha Lo đã đóng góp cho ngân sách nhà nước hơn 230 tỷ đồng, tạo điều kiện cho 75.000 lượt phương tiện và hơn 500 ngàn lượt người được xuất khẩu qua đây để đi du lịch, làm ăn...

Bên cạnh đó, công tác cải cách, hiện đại hóa, tạo thuận lợi của cơ quan Hải quan cũng góp phần thu hút thêm doanh nghiệp mới về làm thủ tục tại Hải quan Quảng Bình. Ngoài thủ tục thoáng hơn trước khi thông quan điện tử thì đường sá từ Thái Lan về Việt Nam qua ngã Cha Lo để ra Vũng Áng là gần nhất nên các chủ doanh nghiệp chọn Cha Lo để vừa nhanh vừa giữ uy tín với bạn hàng nước ngoài, lại vừa tiết kiệm chi phí xăng dầu rất lớn. Điều đáng mừng là sản phẩm hàng hóa được sản xuất tại hai địa phương được trao đổi qua lại biên giới có chiều hướng tăng cao cả về chủng loại và giá trị kim ngạch.

Trường Hữu nghị Thà Khẹc, do Quảng Bình xây tặng cho Khăm Muộn.

Lĩnh vực giao thông-vận tải có sự phát triển mạnh. Tuyến vận tải hành khách Quốc tế Đồng Hới-Thà Khẹc - Viên Chăn và ngược lại, với tần suất mỗi tuần 3 chuyến, đang được khai thác có kết quả khá. Nhờ vậy mà lưu lượng người, hàng hóa qua lại hai tỉnh được tăng cao.

Đầu năm 2015, tại TP. Đồng Hới, UBND tỉnh Quảng Bình tổ chức lễ khai trương tuyến vận tải khách du lịch giữa 4 tỉnh của 3 nước gồm: Quảng Bình (Việt Nam)-Khăm Muộn (Lào)-Nakhon Phanom và Sakon Nakhon (Thái Lan). Quảng Bình-Khăm Muộn-Nakhon Phanom và Sakon Nakhon là 4 tỉnh của 3 nước Việt Nam, Lào, Thái Lan có sự gắn kết chặt chẽ và liền kề về địa lý và đều là thành viên của Hiệp hội 9 tỉnh của 3 nước (Việt Nam, Lào, Thái Lan) có sử dụng đường 8 và đường 12A.

Việc khai trương tuyến vận tải khách du lịch giữa 4 tỉnh của 3 nước có ý nghĩa rất quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế, du lịch... đồng thời góp phần thắt chặt hơn nữa mối quan hệ hợp tác hữu nghị giữa 3 nước ngày một bền chặt, tốt đẹp, lượng khách du lịch qua lại biên giới hai tỉnh tăng bình quân trên 15%/năm.

Không chỉ trên lĩnh vực kinh tế mà trong các lĩnh vực khác hai tỉnh Quảng Bình-Khăm Muộn cũng đạt kết quả quan trọng. Hàng năm hai tỉnh đã duy trì việc trao đổi luân phiên định kỳ đoàn đại biểu cấp cao của Đảng, chính quyền và các đoàn công tác biên giới, quân sự, công an, biên phòng hai tỉnh. Luân phiên định kỳ 2 năm một lần, các đoàn công tác các ngành, đoàn thể của hai tỉnh qua lại học tập, trao đổi kinh nghiệm với những nội dung cụ thể, thiết thực, hiệu quả theo chủ trương, chính sách và mục tiêu hợp tác, hữu nghị của Đảng, Chính phủ hai nước.

Hai tỉnh Quảng Bình và Khăm Muộn đã đẩy mạnh việc tuyên truyền, giáo dục nhân dân hai tỉnh về mối quan hệ truyền thống hữu nghị đặc biệt giữa hai dân tộc Việt-Lào bằng nhiều việc làm cụ thể có ý nghĩa thiết thực. Lĩnh vực giáo dục được duy trì và phát triển khá tốt.

Hàng năm Trường đại học Quảng Bình tiếp nhận từ 10-15 lưu học sinh tỉnh Khăm Muộn và một số lưu học sinh của Hội người Việt tỉnh Khăm Muộn sang học tập. Trường đại học Quảng Bình đã tổ chức cho cán bộ giảng viên sang tỉnh Khăm Muộn tham quan, giao lưu để tìm hiểu về văn hóa, các vấn đề phát triển kinh tế-xã hội, góp phần tăng cường tình đoàn kết, hữu nghị truyền thống, mở rộng giao lưu văn hóa, giáo dục-đào tạo giữa hai tỉnh.

Lưu lượng phương tiện hàng hoá qua Cửa khẩu Cha Lo tăng cao.

Hiện tại có 3 giáo viên tỉnh Quảng Bình đang giảng dạy, đào tạo con em các bộ tộc Lào tại tỉnh Khăm Muộn. Tỉnh Quảng Bình đã xây tặng tỉnh Khăm Muộn công trình Trường tiểu học Na Bô tại thị xã Thà Khẹc (nay đổi tên Trường Hữu Nghị Quảng Bình-Khăm Muộn, trị giá trên 10 tỷ đồng. Đầu năm 2015, nhân chuyến thăm và làm việc của lãnh đạo Quảng Bình tại Khăm Muộn, tỉnh Quảng Bình hỗ trợ 3 tỷ đồng cho tỉnh Khăm Muộn xây dựng Trường Kỹ thuật dạy nghề.

Lực lượng bảo vệ biên giới và chính quyền địa phương hai tỉnh đã tăng cường phối hợp ngăn chặn tình trạng di cư tự do, vượt biên trái phép trong khu vực biên giới; phòng ngừa, phát hiện và trấn áp tội phạm xâm nhập trái phép đường biên; khai thác lâm sản trái phép, buôn lậu, buôn ma tuý qua biên giới.

Trong năm 2014, Đồn Biên phòng Cha Lo, Đồn Biên phòng Ra Mai, Đồn Biên phòng Cà Xèng đã tích cực tuyên truyền nhân dân trong khu vực biên giới, thực hiện Hiệp định về Quy chế biên giới giữa hai nước, tổ chức tuần tra bảo vệ đường biên, mốc quốc giới và khu vực cửa khẩu. Qua tuần tra, Đồn Biên phòng Cha Lo phát hiện bắt giữ, xử lý 8 vụ/47 người Việt Nam nhập cảnh từ Lào về Việt Nam trái phép; phối hợp với Đại đội Biên phòng 311, 312 tuần tra song phương được 5 đợt. Lực lượng bảo vệ biên giới hai bên luôn đoàn kết, giúp đỡ nhau thực hiện tốt nhiệm vụ, tạo điều kiện cho nhân dân qua lại thăm thân nhân dịp lễ, tết, trao đổi hàng hóa phục vụ đời sống sinh hoạt, phát triển kinh tế-xã hội.

Trong công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ, chính quyền, quân đội và nhân dân các bộ tộc Lào tỉnh Khăm Muộn đã hết sức giúp đỡ Quảng Bình trong việc tổ chức tìm kiếm, cất bốc và bàn giao hài cốt liệt sỹ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh tại chiến trường Lào về nước.

Có thể khẳng định quan hệ hữu nghị hợp tác đặc biệt giữa Quảng Bình và Khăm Muộn có sự phát triển mới, ngày càng hiệu quả.

Trọng Thái