(QBĐT) - Mất cân bằng giới tính khi sinh là thực trạng đáng báo động đang xảy ra ở nhiều địa phương của tỉnh ta. Tại huyện Lệ Thủy, tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh những năm gần đây tương đối lớn. Nếu không có giải pháp kiểm soát kịp thời thì tình trạng này sẽ gây ra những hệ lụy khó lường.

Theo thống kê của Trung tâm Dân số- Kế hoạch hóa gia đình huyện Lệ Thủy, tỷ số giới tính khi sinh năm 2011 là 127 bé trai /100 bé gái, đến năm 2014 giảm xuống còn 108 bé trai / 100 bé gái. Tuy nhiên, đến năm 2015 tỷ số chênh lệch này lại tăng lên 112 bé trai /100 bé gái. Như vậy, có thể thấy, tỷ lệ số bé nam được sinh ra ở Lệ Thủy hàng năm luôn cao hơn số bé gái. Những xã có mức chênh lệch giữa bé trai và bé gái cao bao gồm các xã như Hưng Thủy, Mai Thủy, Phú Thủy, Mỹ Thủy...Ông Đặng Quốc Bảo, Phó giám đốc Trung tâm Dân số-Kế hoạch hóa gia đình huyện Lệ Thủy cho biết: So với mặt bằng chung của tỉnh thì mất cân bằng giới tính khi sinh ở Lệ Thủy chưa phải là mức cao nhất, tuy nhiên so với mặt bằng chung cả nước thì đây lại là mức chênh lệch khá cao và ở mức đáng báo động.

Tâm lý thích có con trai để nối dõi tông đường của nhiều gia đình khiến tỷ lệ bé gái sinh ra ngày càng giảm.

Nguyên nhân của tình trạng này theo ông Đặng Quốc Bảo lý giải là do tư tưởng trọng nam khinh nữ, muốn có con trai nối dõi tông đường hay có con trai để gánh vác kinh tế cho gia đình đã tồn tại nhiều năm qua ở các gia đình ở vùng nông thôn các vùng biển. Chính vì tư tưởng này mà nhiều gia đình đã tìm mọi cách để sinh cho bằng được con trai. Để sinh được con trai, không ít gia đình đã tìm đến những kỹ thuật tiên tiến để lựa chọn giới tính thai nhi cho con mình. Chính những điều này đã khiến cho tình trạng chênh lệch giới tính ngày càng gia tăng. Trước thực trạng này, huyện đã có nhiều biện pháp để hạn chế và kiểm soát giảm sự mất cân bằng giới tính khi sinh như xây dựng các mô hình can thiệp giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh, tổ chức các đợt tuyên truyền nói về sự lựa chọn giới tính khi sinh, hậu quả của việc mất cân bằng giới tính. Tuy nhiên, với một số địa phương, tư tưởng thích có con trai dường như đã ăn sâu vào tiềm thức của nhiều người dân nên việc tuyên truyền cũng gặp nhiều khó khăn.     

Mai Thủy là một trong những địa phương có tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh cao của huyện. Chị Nguyễn Thị Hương, cán bộ chuyên trách dân số - kế hoạch hóa gia đình của xã cho biết: Năm 2015, trong tổng số 81 trẻ được sinh ra thì có đến 45 bé trai và 36 bé gái. Theo chị Hương, ngoài những nguyên nhân chung ở trên thì tỷ lệ sinh con thứ 3 cao cũng là một trong những nguyên nhân làm tăng tỷ lệ mất cân bằng giới tính sau khi sinh. Hiện nay, chế tài xử phạt đối với những trường hợp sinh con thứ 3 trở lên chưa nghiêm nên nhiều gia đình dù đã có 2 con nhưng vẫn quyết tâm sinh đứa thứ 3, thứ 4 để có bằng được con trai. Mặc dù công tác tuyên truyền cũng được xã thường xuyên triển khai về với người dân như tình trạng mất cân bằng giới tính, chỉ nên sinh hai con để nuôi dạy cho tốt. Thậm chí hàng tuần, hàng tháng Ban dân số xã đã đọc những trường hợp sinh 3, 4 trên loa phát thanh của xã. Một số gia đình đã có sự thay đổi về nhận thức tuy nhiên  hiệu quả mang lại chưa thực sự cao. Ở các địa phương cũng có tỷ lệ mất cân bằng giới tính sau sinh cao nhưng chưa được triển khai mô hình can thiệp giảm thiểu mất cân bằng giới tính thì công tác tuyên truyền chỉ dừng lại ở những nội dung sử dụng các biện pháp tránh thai an toàn, giảm tỷ lệ sinh con thứ 3.

Có thể nói, mất cân bằng giới tính sau khi sinh sẽ gây ra hệ lụy lớn không chỉ riêng đối với Lệ Thủy mà còn đối với toàn xã hội. Tác động đầu tiên dễ nhận thấy nhất trong thời gian tới là sự dư thừa nam giới dẫn đến tình trạng số nam giới này sẽ không lấy được vợ. Bên cạnh đó, quyền bình đẳng và những lợi ích hợp pháp của phụ nữ và đặc biệt là trẻ em gái sẽ bị đe dọa. Chính vì vậy, ngay từ bây giờ, biện pháp tuyên truyền nhằm thay đổi nhận thức của người dân về quan niệm về con trai được xem là việc làm quan trọng và cần được triển khai sâu rộng, mạnh mẽ tới các địa phương.

Đ.N