(QBĐT) - Năm 2015, bức tranh trật tự an toàn giao thông trên địa bàn tỉnh ta có nhiều khởi sắc, trong đó tai nạn giao thông giảm cả ba tiêu chí (số vụ, số người chết và bị thương). Tuy nhiên trong đó, tai nạn giao thông đường sắt lại tăng cao với 10 vụ, 7 người chết, 2 người bị thương, so với năm 2014 tăng 8 vụ, 5 người chết và 2 người bị thương. Vậy đâu là nguyên nhân và cần giải pháp nào để hạn chế tai nạn giao thông đường sắt?

Thống kê của Ủy ban An toàn giao thông quốc gia cho thấy, 80% số vụ tai nạn đường sắt có nguyên nhân bắt nguồn từ người tham gia giao thông. Đó là người tham gia giao thông chủ quan, thiếu quan sát, cố tình vượt qua đường sắt dù biết tàu hỏa đang tới. Bên cạnh đó, việc việc xử phạt các hành vi vi phạm quy định về quy tắc giao thông tại đường ngang (Điều 46, Nghị định 171/2013/NĐ-CP) vẫn còn nhẹ nên chưa đủ sức răn đe, được xem là nguyên nhân gián tiếp gây ra các vụ TNGT đường sắt thời gian qua.

Tại tỉnh ta, theo thống kê của Phòng CSGT Công an tỉnh, trong tổng số 10 vụ tai nạn giao thông (TNGT) đường sắt trong năm 2015, nguyên nhân chủ yếu là do người tham gia giao thông khi đi qua đường sắt thiếu chú ý quan sát, không chấp hành Luật Giao thông đường bộ và Luật Đường sắt. Xin dẫn ra đây một số vụ tai nạn điển hình.

Ngày 26-3-2015, vào lúc 9h30, trên tuyến đường sắt bắc - nam đoạn qua thị trấn Đồng Lê (Tuyên Hoá), bà Đinh Thị H (sinh năm 1949) trong lúc đi bộ qua đường sắt do thiếu quan sát đã bị tàu khách số hiệu VĐ32 đâm khiến bà H bị chết tại chỗ. Tiếp đó, 6h20 ngày 9-4-2015, em Nguyễn Thị T (sinh năm 1997) điều khiển xe đạp điện trên đường đi học về đã bị va vào tàu hoả SE1 lưu thông hướng bắc - nam. Em T cũng bị tử vong tại chỗ. Ngoài ra có một số vụ TNGT đường sắt xảy ra trên địa bàn huyện Quảng Ninh và Tuyên Hoá cũng bắt nguồn từ nguyên nhân tương tự.

Hiện trường một vụ tai nạn giao thông xảy ra trên đường sắt.

Trong hai vụ TNGT đường sắt nêu trên, các nạn nhân đều bị tai nạn do thiếu chú ý quan sát khi lưu thông qua đường sắt. Chỉ khác là trường hợp bà H lưu thông qua đường sắt không có rào chắn còn em T là đường sắt có rào chắn.

Và bên cạnh nguyên nhân nêu trên, tại một số đường ngang dân sinh tiềm ẩn nguy cơ TNGT đường sắt cao, cơ quan chức năng đã phối hợp với địa phương tiến hành thu hẹp và rào chắn, nhưng chỉ sau một thời gian ngắn, người dân đã tự ý dỡ bỏ. Đó là một số đường ngang tại xã Kim Hoá (Tuyên Hoá), Quảng Tiên (Ba Đồn), Cự Nẫm (Bố Trạch), Xuân Ninh (Quảng Ninh)... Sau những hành động thiếu ý thức này của người dân, việc tai nạn đường sắt xảy ra là điều hoàn toàn dễ hiểu.

Với tổng số gần 300 đường ngang bao gồm đường ngang cảnh báo tự động bằng đèn tín hiệu, đường ngang có người gác, đường ngang dân sinh có rào chắn và không có rào chắn, những năm qua các ngành chức năng đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền về an toàn giao thông trên các tuyến đường này.

Tuy nhiên trong quá trình tuyên truyền, việc phối hợp giữa các cơ quan chức năng với chính quyền, trường học ở địa phương có lúc, có nơi còn chưa chặt chẽ, đồng bộ, dẫn đến những hạn chế và là nguyên nhân làm gia tăng TNGT đường sắt trong năm 2015.   

Từ thực tế nêu trên, về các giải pháp để hạn chế TNGT nói chung và TNGT đường sắt nói riêng, Trung tá Từ Ngọc Tú, Trưởng phòng CSGT Công an tỉnh khẳng định: Công tác tuyên truyền nâng cao ý thức của người tham gia giao thông vẫn là giải pháp mang tính chiến lược, lâu dài, "mưa dầm thấm lâu".

Trong năm 2016 và những năm tiếp theo, công tác tuyên truyền càng phải được tăng cường đẩy mạnh hơn nữa bằng nhiều hình thức phong phú và đa dạng, bởi song song với việc gia tăng tốc độ chạy tàu đồng nghĩa với việc nguy cơ TNGT đường sắt cũng sẽ tăng cao. Hơn lúc nào hết, người dân cần nâng cao ý thức khi tham gia giao thông nói chung, tham gia giao thông qua các tuyến đường ngang nói riêng để bảo đảm an toàn cho bản thân và trât tự ATGT trong xã hội.

Giải pháp nữa là có sự đầu tư kinh phí để kiện toàn hệ thống hạ tầng giao thông, nâng cấp các tuyến đường ngang hợp pháp, rà soát, dẹp bỏ các tuyến đường ngang tự phát. Và bên cạnh những vụ TNGT do sự bất cẩn, thiếu ý thức của người tham gia giao thông, tình trạng một số kẻ xấu ăn cắp vật tư, vật liệu đường sắt cũng đã gây ra một số sự cố trong quá trình lưu thông trên tuyến.

Do đó công tác kiểm tra giám sát cơ sở hạ tầng đường sắt, trong đó nòng cốt là ngành đường sắt, cần đẩy mạnh hơn nữa để bảo đảm an toàn chạy tàu. Bởi lẽ, nếu những va chạm giữa tàu và người tham gia giao thông đã và đang gây nên những cái chết đơn lẻ, thì công trình đường sắt không bảo đảm an toàn sẽ dẫn đến những thảm hoạ đường sắt, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống và tình hình trật tự ATGT trên địa bàn.

Ngọc Mai