(QBĐT) - Trong những năm qua, TP. Đồng Hới đã chú trọng xây dựng nếp sống văn minh đô thị, bảo đảm sự gắn kết chặt chẽ, hài hòa giữa phát triển kinh tế và văn hóa. Để tiếp tục tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, trách nhiệm và hành động của cán bộ và nhân dân trong thực hiện nếp sống văn minh đô thị, thành phố đang có nhiều nỗ lực và giải pháp trong thực hiện.

Thêm nhiều chuyển biến rõ nét

Nhận thức rõ tầm quan trọng của việc xây dựng và phát triển thành phố giàu đẹp, văn minh và trở thành thành phố du lịch, Đồng Hới đã xây dựng quy ước thực hiện trên các tuyến phố văn minh, giữ gìn vệ sinh môi trường và trật tự ATGT... Các xã, phường phấn đấu giữ vững các tiêu chí về xã đạt chuẩn nông thôn mới và phường đạt chuẩn văn minh đô thị, triển khai có hiệu quả phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư".

Từ nguồn đóng góp của nhân dân, hiện nay, hầu hết các ngõ hẻm trong khu dân cư ở các phường, xã đều đã có điện đường chiếu sáng. Nhiều tuyến đường giao thông được bê tông hóa, vỉa hè đường phố được chỉnh sửa khang trang, tạo thuận tiện cho việc đi lại cũng như góp phần giảm tệ nạn xã hội trên địa bàn.

Phong trào xây dựng gia đình văn hóa thực sự đi vào chiều sâu, có chất lượng và bền vững. Hàng năm, TP. Đồng Hới có 98% cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt danh hiệu đơn vị văn hóa; trên 75% thôn, tổ dân phố đạt danh hiệu văn hóa; trên 95% gia đình đạt danh hiệu "Gia đình văn hóa"...

Điểm nổi bật là TP. Đồng Hới đã triển khai và thành lập nhiều mô hình xây dựng văn minh đô thị hoạt động hiệu quả như: đoạn đường phụ nữ tự quản; đoạn đường thanh niên tự quản; tuyến đường phố kiểu mẫu; phòng, chống tệ nạn xã hội; mô hình “3 sạch” của các tổ chức đoàn thể...

Người dân Đồng Hới từng bước hình thành ý thức tự giác, tích cực tham gia xây dựng nếp sống văn minh đô thị, quản lý trật tự, vệ sinh môi trường bằng những việc làm cụ thể như: văn minh trong giao tiếp, ứng xử; văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội; ý thức tham gia giao thông; xây dựng đời sống văn hóa khu dân cư; ban hành đĩa nhạc hiếu trong việc tang. Ông Trần Huyện, Trưởng ban đại diện Hội Người cao tuổi (NCT) TP. Đồng Hới chia sẻ: “Năm 2013, tỷ lệ đám tang thực hiện theo quy chế mới là 50%, đến năm 2015, con số này tăng lên trên 80%. Đến nay, 100% cơ sở Hội NCT đã sử dụng đĩa nhạc hiếu. Việc rải vàng mã trên đường cũng giảm dần”.

Lễ hội truyền thống múa bông chèo cạn của người Đồng Hới.

Các lễ hội truyền thống của người Đồng Hới được bảo tồn giữ nguyên nét riêng vốn có như: lễ hội cầu ngư, múa bông chèo cạn, ngày hội đua thuyền trên sông Nhật Lệ... Các hoạt động lễ hội đã góp phần giáo dục truyền thống lịch sử, truyền thống cách mạng, truyền thống văn hóa, nâng cao tinh thần và phát huy những giá trị tốt đẹp của dân tộc. Sau tuần văn minh đô thị năm 2017, một diện mạo mới về trật tự đô thị trên địa bàn thành phố đã được thiết lập. Những tuyến phố, vỉa hè thực sự ngăn nắp, gọn gàng với các làn đường được phân chia hợp lý bảo đảm cho việc sinh hoạt và kinh doanh của người dân. Nhiều hộ gia đình tự nguyện phá dỡ các công trình bục bệ, mái che, mái vẩy ở trước nhà để trả lại vẻ đẹp mỹ quan đô thị và bảo đảm ATGT.

Tuyên truyền, vận động là then chốt

Việc thực hiện nếp sống văn minh đô thị luôn nhận được sự đồng thuận của người dân trong thành phố. Tuy nhiên, một bộ phận không nhỏ người dân vẫn chưa có ý thức trong việc duy trì thực hiện nếp sống văn minh đô thị.

Trên các con đường, tuyến phố vẫn còn xuất hiện tình trạng người dân xả rác bừa bãi, lấn chiếm lòng đường, vỉa hè làm nơi kinh doanh buôn bán, không tuân thủ luật khi điều khiển phương tiện giao thông... Một số địa phương, đơn vị chưa thực sự quyết liệt trong việc phê bình và xử lý đối với những cá nhân, đơn vị vi phạm quy định của hương ước, quy ước mà cán bộ và nhân dân thôn, tổ dân phố đã quy định. Trong việc cưới, việc tang, lễ hội và văn minh đô thị hay việc bình xét công nhận danh hiệu gia đình, khu dân cư... ở một số các địa phương chưa áp dụng triệt để các tiêu chí (thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, hoạt động lễ hội và văn minh đô thị) đã được đề ra. Công tác tuyên truyền, vận động của các cấp, các ngành, các đoàn thể tiến hành chưa thường xuyên vẫn còn tình trạng việc cưới tổ chức phô trương, linh đình, thương mại hóa, hiện tượng mê tín dị đoan, đốt, rải vàng mã (thậm chí tiền thật) vẫn diễn ra ở một số đám tang, gây bức xúc dư luận trong nhân dân.

Để tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, nêu cao tinh thần trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể, TP. Đồng Hới đã ban hành Nghị quyết 05 về thực hiện nếp sống văn minh đô thị giai đoạn 2016-2020. Theo đó, Đồng Hới phấn đấu đến năm 2020, có 100% tổ dân phố có nhà văn hóa; trên 70% phường đạt chuẩn văn minh đô thị và trên 80% xã đạt chuẩn văn hóa nông thôn mới...

Ông Hoàng Văn Tâm, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, Trưởng ban chỉ đạo thực hiện nếp sống văn minh đô thị TP. Đồng Hới cho biết, các cấp ủy Đảng, chính quyền và cả hệ thống chính trị thành phố xác định tập trung tuyên truyền, phổ biến cho cán bộ, đảng viên và nhân dân các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước, các quy định về nếp sống văn minh đô thị, trật tự đô thị, về Luật Giao thông đường bộ và cách ứng xử văn hoá nơi công cộng, coi đây là giải pháp then chốt. TP. Đồng Hới chú trọng nâng cao vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp uỷ Đảng, chính quyền về văn hoá và xây dựng đời sống văn hóa; trong đó, phát huy vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên thực hiện tốt nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội và văn minh đô thị; phê phán mạnh mẽ những việc làm chưa tốt, khuyến khích, động viên và tuyên dương những cách làm tốt, những khu dân cư, hộ gia đình, người tốt việc tốt trong thực hiện nếp sống văn minh; xem đây là tiêu chí bắt buộc trong đánh giá bình xét danh hiệu thi đua của hộ dân, đảng viên, cán bộ, công chức, viên chức, đoàn viên, hội viên hàng năm.

Mặt khác, thành phố tăng cường huy động mọi nguồn lực đầu tư, xây dựng kết cấu hạ tầng đô thị, các thiết chế văn hóa, các công trình công cộng trên địa bàn nhằm hoàn thiện các tiêu chí của đô thị loại 2; lồng ghép thực hiện nếp sống văn minh đô thị vào nội dung của phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, xây dựng gia đình văn hóa, làng văn hóa, tổ dân phố văn hóa.

Để phong trào xây dựng nếp sống văn minh đô thị đạt hiệu quả cao, các ngành chức năng thành phố tăng cường quản lý nhà nước đối với việc tổ chức cưới, tang, hoạt động lễ hội và văn minh đô thị ở địa phương, hộ gia đình, khu dân cư... Bởi đây vừa là hoạt động mang tính tuyên tuyền, vận động nhân dân, vừa chấn chỉnh kịp thời những hành vi vi phạm và xử phạt nghiêm minh đối với những trường hợp vi phạm làm ảnh hưởng xấu đến nếp sống văn minh đô thị.

Xác định hành trình nếp sống văn minh đô thị Đồng Hới không chỉ thực hiện trong khoảng thời gian nhất định mà là công tác bền bỉ, thường xuyên liên tục và lâu dài. Vì vậy, TP. Đồng Hới rất cần sự nỗ lực, chung sức, đồng lòng của các tầng lớp nhân dân sinh sống trên địa bàn.

Thùy Lâm