(QBĐT) - Hàng loạt sai phạm về quản lý tài chính kéo dài trong nhiều năm liền của Phòng Y tế huyện Bố Trạch qua công tác thanh tra đã bị phanh phui bước đầu. Sự thật đằng sau những sai phạm này còn có điều gì khác? Dư luận đang chờ đợi kết luận điều tra từ phía Công an sau khi UBND huyện Bố Trạch chuyển toàn bộ hồ sơ vụ việc qua cho Công an điều tra do có dấu hiệu tội phạm.

Dùng nguồn lương để chi hoạt động thường xuyên

Từ năm 2010 đến năm 2015, Phòng Y tế huyện Bố Trạch được ngân sách cấp và đã được quyết toán hơn 90 tỷ đồng kinh phí để chi lương và các khoản phụ cấp. Trong đó, kinh phí thực tế chi tiền lương là hơn 86,6 tỷ đồng, chênh lệch giữa số kinh phí đã quyết toán và số thực chi tiền lương là hơn 3,386 tỷ đồng (trong đó, kinh phí tiền lương thừa do chưa sử dụng hết biên chế trong các năm 2010-2012 là hơn 259 triệu đồng).

Vậy nhưng, thay vì số tiền này phải hoàn lại nguồn cho ngân sách nhà nước, Phòng Y tế huyện này lại ngang nhiên đưa ra sử dụng để chi cho các hoạt động thường xuyên của các trạm y tế và phòng hơn 3,127 tỷ đồng. Cụ thể, nguồn kinh phí tiền lương thừa do phòng chi trái quy định tại các trạm y tế gần 2,793 tỷ đồng và tại Phòng Y tế là hơn 333 triệu đồng.

Năm 2016, Phòng Tài chính-Kế hoạch đã tham mưu UBND huyện Bố Trạch ra quyết định khấu trừ kinh phí chi thường xuyên của các trạm y tế để hoàn nguồn tiền lương với số tiền 150 triệu đồng chi sai nguồn của năm 2014. Tuy nhiên, đến thời điểm thanh tra, số kinh phí làm lương thừa, Phòng Y tế huyện Bố Trạch vẫn chưa hoàn nguồn hơn 2,977 tỷ đồng.

Trong đó, riêng về khoản phụ cấp thu hút với số tiền gần 53 triệu đồng cho nhân viên Trạm Y tế xã Liên Trạch từ tháng 5 đến tháng 9 năm 2013 đã được ngân sách cấp kinh phí từ đầu năm, nhưng Phòng Y tế huyện Bố Trạch vẫn chưa tiến hành chi trả theo chế độ quy định cho các đối tượng được hưởng.

Điều đáng nói, hậu quả của việc chi sai nguồn của các trạm y tế với số tiền gần 2,591/2,793 tỷ đồng nói trên đã dẫn đến việc thu hồi bằng hình thức khấu trừ để hoàn trả theo kiến nghị của Đoàn thanh tra không có tính khả thi. Bởi lẽ, ngày 6-12-2016, UBND tỉnh đã có Quyết định số 3904/QĐ-UBND về việc đổi tên Trung tâm Y tế Dự phòng thành Trung tâm Y tế và chuyển các trạm y tế xã, phường, thị trấn về Trung tâm Y tế huyện, thành phố, thị xã quản lý kể từ ngày 1-3-2017.

Liên quan đến công tác quản lý tài chính, qua xác minh của thanh tra, số nhân viên thực tế tại các trạm y tế trên địa bàn Bố Trạch là 215 người. Trong đó, biên chế chính thức và hợp đồng trong định biên UBND huyện ký là 203 người, số hợp đồng thời vụ do Trưởng phòng Y tế ký là 12 người.

Tuy nhiên, qua kiểm tra chứng từ tiền lương và đối chiếu với biên chế được giao thực tế tại một số trạm y tế,  cho thấy Phòng Y tế quản lý biên chế không chặt chẽ, không theo dõi biên chế riêng từng trạm y tế, nên có trạm thiếu biên chế, có trạm thừa biên chế, ảnh hưởng đến hoạt động chuyên môn của các trạm.

Phòng Y tế huyện Bố Trạch, nơi xảy ra nhiều sai phạm về quản lý tài chính kéo dài trong nhiều năm liền.

Cụ thể, tại thời điểm tháng 6-2016, trong chứng từ thanh toán tiền lương hàng tháng, có 5 nhân viên hợp đồng thời vụ. Nhưng thực tế thì có đến 12 người, do ông Lê Khắc Đóa, Trưởng phòng Y tế tự ý ký hợp đồng làm việc tại các trạm y tế. Trong đó 7 người không có trong bảng lương hàng tháng mà hưởng tiền hợp đồng từ khoản tiền lương và phụ cấp trích lại của các hợp đồng thời vụ có trong bảng lương. Việc làm này của Phòng Y tế huyện Bố Trạch đã vi phạm nghiêm trọng về quản lý biên chế và các quy định về quản lý tài chính.

Quyết toán không có chứng từ gốc

Trong số hơn 42 tỷ đồng tổng kinh phí của Phòng Y tế huyện Bố Trạch đã quyết toán trong 2 năm 2014, 2015, có hơn 181,6 triệu đồng đã quyết toán nhưng không có chứng từ gốc. Về kinh phí chi thường xuyên của các trạm, Phòng Y tế không lập quy chế chi tiêu nội bộ cho từng trạm y tế mà lập chung của cả phòng và các trạm y tế.

Theo đó, phòng sẽ chi cho các trạm y tế các khoản như: công tác phí, điện sáng, điện thoại, hỗ trợ hoạt động Tết dương lịch, âm lịch, mua sắm ấn phẩm, đồng phục và một số tài sản khác và giao cho các trạm, phần còn lại chi chung cho các hoạt động của ngành.

Qua xác minh thực tế tại một số trạm y tế của Đoàn thanh tra, với biên chế sử dụng từ 7 đến 10 người, số tiền một trạm y tế được nhận khoán từ 700 ngàn đồng đến 1 triệu đồng/tháng là không bảo đảm cho các hoạt động chi thường xuyên, gây nhiều khó khăn về tài chính cho các trạm y tế. Nghiêm trọng hơn, Phòng Y tế huyện Bố Trạch cũng không thực hiện công khai, minh bạch đầy đủ tình hình sử dụng kinh phí chi thường xuyên ngân sách đã cấp cho các trạm y tế theo đúng quy định.

Thêm nữa, việc quản lý thu, chi khám chữa bệnh tại các trạm y tế cũng rất “mập mờ”. Mặc dù các trạm y tế đã có sổ sách theo dõi tình hình thu, chi tiền khám chữa bệnh và có báo cáo định kỳ với Phòng Y tế huyện Bố Trạch.

Tuy nhiên, do Phòng Y tế chưa mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước để theo dõi và quản lý chi tiêu, quyết toán các khoản thu tiền khám chữa bệnh tại các trạm y tế theo đúng quy định. Trong khi số tiền khám chữa bệnh tại các trạm y tế qua các năm là không hề nhỏ. Cụ thể, năm 2011: 65,5 triệu đồng; năm 2012: 126,5 triệu đồng; năm 2013: 225,1 triệu đồng; năm 2014: 164,8 triệu đồng và năm 2015: 183,3 triệu đồng.

Bộc lộ nhiều yếu kém

Theo kết luận của Thanh tra huyện, từ năm 2010 đến năm 2015, Phòng Y tế huyện Bố Trạch đã bộc lộ những yếu kém nghiêm trọng, với hàng loạt những sai phạm được chỉ ra như: không theo dõi chặt chẽ các nguồn kinh phí, để xảy ra việc chi sai nguồn, sử dụng không đúng dự toán ngân sách giao nhiều năm liên tục; có nghiệp vụ kinh tế phát sinh, có chứng từ nhưng không lập phiếu chi; chưa có các bảng kê chứng từ thanh toán đính kèm, chưa in các chứng từ ghi sổ theo quy định; một số chứng từ gốc chưa chặt chẽ, chưa khớp đúng với sổ sách; cuối năm không lập biên bản kiểm kê quỹ tiền mặt theo quy định; không tổng hợp, lập báo cáo quyết toán khoản thu tiền khám chữa bệnh tại các trạm y tế. Từ những yếu kém nghiêm trọng nêu trên đã dẫn đến sai phạm trong công tác quản lý tài chính hơn 3,127 tỷ đồng.

Với những sai phạm nói trên, Đoàn thanh tra đã yêu cầu Phòng Y tế huyện Bố Trạch thu hồi và nộp vào ngân sách Nhà nước số tiền hơn 181,6 triệu đồng đã quyết toán nhưng không có chứng từ gốc trong 2 năm 2014, 2015. Thu hồi kinh phí sử dụng không đúng dự toán ngân sách giao đối với nguồn tiền lương cấp với số tiền hơn 333 triệu đồng để hoàn trả nguồn kinh phí làm lương theo đúng quy định.

Thanh tra huyện Bố Trạch cũng đã kiến nghị xử lý kỷ luật nghiêm khắc đối với tập thể Phòng Y tế và đối với cá nhân ông Lê Khắc Đóa, Trưởng phòng Y tế huyện Bố Trạch vì các sai phạm trong công tác quản lý tài chính, quản lý và sử dụng biên chế đã được giao.

Thanh tra huyện đề nghị Sở Y tế và các đơn vị quản lý trực tiếp xem xét có hình thức xử lý đúng mức đối với các sai phạm trong công tác quản lý tài chính đối với ông Trần Tấn An, nguyên Trưởng phòng Y tế huyện Bố Trạch giai đoạn từ năm 2010 đến 2012 và bà Trần Thị Chiu, nguyên kế toán đơn vị này từ năm 2010 đến 2015; kiểm điểm, xử lý đúng mức các sai phạm trong công tác quản lý tài chính từ 2015 đến tháng 6-2016 đối với cá nhân bà Nguyễn Thị Thu Hoài, thủ quỹ đơn vị. Bên cạnh đó, Phòng Y tế huyện Bố Trạch phải xem xét kỷ luật đối với bà Hoàng Thị Thu, nguyên thủ quỹ của Phòng Y tế này.

Những sai phạm hàng loạt, kéo dài trong nhiều năm liền của Phòng Y tế huyện Bố Trạch hiện đang được Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Bố Trạch tiếp tục điều tra, làm rõ. Dư luận đang theo dõi vụ việc và mong chờ sớm có kết luận điều tra từ phía cơ quan Công an.

Dương Công Hợp