(QBĐT) - Mặc dù sống gần công trình cấp nước nhưng từ lâu, người dân ở các xã An Ninh, Tân Ninh (Quảng Ninh) vẫn sống với cảnh thiếu nước sạch và phải dùng nguồn nước không hợp vệ sinh để sinh hoạt.

Xây chưa được bao lâu đã hỏng

Là một trong những xã có tỷ lệ nguồn nước nhiễm dầu và phèn cao trong toàn huyện, những năm qua xã An Ninh được đầu tư xây dựng những công trình cấp nước sạch. Thế nhưng, chỉ sau một thời gian các công trình này đã nhanh chóng hư hỏng.

Ông Nguyễn Duy Viên, Chủ nhiệm Hợp tác xã Thống Nhất cho biết, năm 1999, thôn Thống Nhất, xã An Ninh được đầu tư xây dựng công trình cấp nước với số vốn ban đầu là 450 triệu đồng để xây một tháp nước, 1 giếng khoan và hệ thống ống dẫn về các điểm tập trung. Năm 2000 công trình này được dự án đầu tư thêm 450 triệu đồng cùng với nguồn vốn của người dân đóng góp để đấu nối ống dẫn về các hộ gia đình.

Sau một thời gian sử dụng, do giếng khoan vẫn chưa cung cấp đủ nước nên người dân đóng góp thêm 240 triệu đồng để đầu tư thêm 2 giếng khoan và một bể chứa. Niềm phấn khởi, hy vọng vào công trình cấp nước sạch này của người dân chưa được bao lâu thì công trình xuống cấp và không thể sử dụng. Ông Viên cho biết: "Do bỏ hoang không có ai quản lý nên một số trang thiết bị của công trình bây giờ đã bị kẻ gian lấy cắp".

Mặc dù đang sử dụng nước của dự án hồ chứa Rào Đá nhưng vòi nước nhà bà Diễn (xã Tân Ninh) luôn trong tình trạng mất nước.

Cũng nằm trên địa bàn xã An Ninh, công trình cấp nước sạch của thôn Quyết Thắng được đầu tư xây dựng từ năm 2002, do dự án phi chính phủ Mỹ (Carpenter) tài trợ. Công trình thiết kế cung cấp nước sạch cho khoảng 150 hộ, nhưng khi hoạt động thì chỉ cung cấp được khoảng 70 hộ. Đến nay, thì công trình gần như đã dừng hoạt động. Bởi theo các hộ dân sử dụng thì "dăm bữa nửa tháng" mới có nước một lần, mà nguồn nước lại nhiễm vôi và phèn nên cũng không mấy gia đình muốn sử dụng. Hầu hết các hộ dân trong thôn đều sử dụng nguồn nước mưa và giếng đào để sinh hoạt. Tương tự, công trình cấp nước của xã Tân Ninh với vốn đầu tư xây dựng gần 3 tỷ đồng, với  hệ thống bể lắng, lọc, tháp nước khá kiên cố và đồ sộ nhưng giếng nước thì lại đặt cách đó cả chục cây số. Mặc dù mới đưa vào hoạt động năm 2005, nhưng thiếu nước, công trình dần bị phủ bởi lớp cỏ dại um tùm.  

Lý giải tình trạng trên, chính quyền các xã giải thích rằng, các công trình này sau một thời gian sử dụng đều bị xuống cấp nhưng không có vốn để nâng cấp. Hơn nữa, nguồn nước đều bị nhiễm phèn và dầu, đến mùa hạn thì không đủ nước để cung cấp cho bà con nên dẫn đến phải bỏ hoang.

Dự án hứa hẹn

Khi những công trình cấp nước sạch bị "đóng băng", người dân đã nhiều lần kiến nghị lên các cấp để có phương án nâng cấp, tu sửa thì được hứa hẹn một công trình cấp nước sinh hoạt khác. Đó là công trình thuộc dự án hồ chứa nước Rào Đá, cấp nước cho 5 xã Hiền Ninh, Xuân Ninh, Tân Ninh, An Ninh, Vạn Ninh và khu công nghiệp Áng Sơn. Dự án này khiến nhiều người vô cùng phấn khởi. Thế nhưng, sau gần 5 năm triển khai thực hiện công trình vẫn chưa hoàn thành. 

Nhiều công trình cấp nước sạch được đầu tư số tiền lớn nhưng lại nhanh xuống cấp.

Ông Trương Ngọc Quý, Phó trưởng Ban quản lý dự án-xây dựng huyện Quảng Ninh cho biết: Năm 2009, công trình đã triển khai giai đoạn 1 với số vốn khoảng 22,5 tỷ đồng, để dẫn các đường ống về trung tâm xã. Giai đoạn 2 sẽ lắp đặt hệ thống đường ống xương cá về các thôn nhưng vẫn chưa thực hiện được vì đang chờ sự hỗ trợ kinh phí từ các cấp, ngành.

Ở một số xã đã có hệ thống đường ống của công trình cấp nước trước đây thì dự án đưa vào sử dụng thử nghiệm nhiều tháng nay. Tuy nhiên, bà Lan, thôn Quyết Thắng, An Ninh cho biết: "Chúng tôi đang dùng nước của dự án Rào Đá nhưng mà bữa có bữa mất. 10 ngày mới có một lần, có khi gần hai tháng trời mới có nên nhiều lúc tắm giặt phải tiết kiệm, chứ giếng nhà chưa dùng đã cạn".

Bà Nguyễn Thị Diễn, thôn Hòa Bình, xã Tân Ninh nói: "Ở đây, lâu lắm mới có nước một lần. Nhà không có bể chứa nên mỗi lần có nước tôi phải bơm nước xuống giếng để dùng dần". Bà Diễn còn cho biết, vì nước cấp quá ít nên nhiều tháng gia đình bà cũng chỉ trả hai đến ba nghìn tiền nước. Nhiều người trong thôn tỏ ra tiếc nuối vì trước đây, bà con thường sử dụng hồ nước ngọt gần làng để sinh hoạt, từ khi có những dự án cấp nước thì hồ này trở thành nơi chăn nuôi gia cầm.

Nhìn những công trình cấp nước bỏ hoang, dự án chờ vốn, trong khi mùa hạn đang đến gần, nhiều người dân không khỏi băn khoăn, lo lắng: rồi đây nước sạch đâu để sử dụng?

                                                                       Đoàn Nguyệt