(QBĐT) - Vụ cháy Trung tâm Văn hóa tỉnh xảy ra ngày 4-4, không chỉ gây ra thiệt hại lớn về vật chất mà còn tác động không nhỏ đến tâm tư, tình cảm của cán bộ, nhân dân trong tỉnh. Mặc dầu vụ cháy đã qua một thời gian, nhưng dư luận về trách nhiệm cơ quan quản lý đã để xảy ra vụ cháy và sự lúng túng, bị động của lực lượng phòng cháy chữa cháy vẫn còn nóng hổi đến hôm nay.
>> Cháy lớn ở Trung tâm văn hóa Quảng Bình
Cho đến thời điểm này sau gần 20 ngày xảy ra vụ cháy, việc xác định nguyên nhân của vụ cháy vẫn đang được điều tra. Theo ông Đặng Ngọc Hoá, Giám đốc Trung tâm Văn hóa tỉnh là người đầu tiên phát hiện đám cháy cho biết, ngọn lửa xuất phát từ tầng 3 (phía tây trần nhà) sau đó lan tỏa ra các phòng ở tầng 3 và trần nhà bị cháy rơi xuống làm cháy bàn ghế hội trường. Vụ cháy đã thiêu trụi hoàn toàn hội trường(bao gồm bàn ghế, hệ thống điều hoà, âm thanh ánh sáng...) và 6 phòng làm việc phía trước toà nhà. Phần ngoại thất bị hư hỏng nặng, các bức tường của toà nhà bị bong nứt, hệ thống cửa bị cháy, kính vỡ hoàn toàn... Riêng hệ thống điều hoà tổng ở tầng hầm và các phòng làm việc phía sau không bị thiệt hại.
Theo báo cáo của Giám đốc Sở Văn hoá-Thể thao và Du lịch, Trung tâm Văn hóa tỉnh là một đơn vị sự nghiệp trực thuộc sở, có 21 cán bộ, nhân viên, hoạt động độc lập. Trung tâm Văn hóa tỉnh được xây dựng từ lúc mới lập lại tỉnh nhà với nguồn vốn đầu tư xấp xỉ 10 tỷ đồng, đi vào hoạt động tháng 7-1995.
Từ ngày đưa vào sử dụng đến nay trung tâm được đầu tư sửa chữa nâng cấp vài lần phần nội thất, ngoại thất, hệ thống điện, máy điều hoà...khoảng 10 tỷ đồng. Lần cải tạo sửa chữa gần đây nhất vào năm 2012, cải tạo chống dột mái và cải tạo hạng mục ghế ngồi 2,2 tỷ đồng.
Mới đây, qua buổi làm việc với ông Đặng Ngọc Hoá, Giám đốc Trung tâm Văn hoá tỉnh để tìm hiểu nguyên nhân vụ cháy được biết có nhiều khả năng do chập điện ở tuyến điện chiếu sáng. Hệ thống điện của trung tâm được thiết kế khá hoàn thiện, các tuyến điện bố trí riêng biệt giữa điện chiếu sáng, điện phục vụ máy điều hoà nhiệt độ, điện các phòng làm việc...
Năm 2009, trung tâm đầu tư lắp đặt mới trạm biến áp 220KVA, có công suất lớn bảo đảm phục vụ điện năng cho nhiều hoạt động một lúc. Để vận hành hệ thống điện lãnh đạo trung tâm có bố trí ông Nguyễn Thái Quý, nhân viên phụ trách về điện, ngoài ra có một nhân viên kiêm nhiệm phần điện âm thanh loa máy. Nhiệm vụ của nhân viên này là điều hành mạng điện phục vụ ánh sáng, điều hoà... của toàn bộ toà nhà.
 |
| Hiện trường vụ cháy. |
Riêng lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy do Phòng Cảnh sát phòng cháy chữa cháy và cứu hộ cứu nạn, Công an tỉnh (PCCC và CHCN) đảm nhận. Hàng năm trung tâm đã hợp đồng Phòng Cảnh sát PCCC và CHCN cung cấp lắp đặt thiết bị chữa cháy và kiểm tra công tác phòng chống cháy nổ cho toà nhà. Định kỳ có cán bộ của Phòng Cảnh sát PCCC và CHCC đến kiểm tra. Lần kiểm tra gần nhất là trước ngày Đại hội Công đoàn tỉnh (16-3-2013).
Tuy nhiên, theo ông Đặng Ngọc Hóa và ông Nguyễn Thái Quý, nhân viên phụ trách điện của trung tâm thì việc kiểm tra của cơ quan chức năng có lúc không sâu sát. Cụ thể, là tuyến dây điện sáng thiết kế chạy phía trên trần nhà (nơi được cho là điểm xuất phát đám cháy) rất ít khi được kiểm tra và lãnh đạo trung tâm chưa bao giờ nhận được sự phản ánh về chất lượng cũng như cảnh báo về sự mất an toàn tuyến đường điện này từ cán bộ Phòng Cảnh sát PCCC và CHCN đến kiểm tra.
Tại thời điểm xảy ra cháy, hệ thống điện điều hoà, âm thanh không hoạt động; duy nhất chỉ có hệ thống điện chiếu sáng được bật lên để phục vụ cho nhân viên trung tâm trang trí Đại hội Hội Nông dân tỉnh sắp diễn ra. Cũng theo ông Giám đốc Trung tâm, hệ thống điện sáng được đầu tư lắp đặt từ thời kỳ mới xây dựng nhà, đến nay chưa một lần cải tạo, chỉ sửa chữa một số chỗ bị hư hỏng. Trước đây cơ quan chức năng và thợ điện của trung tâm có vài lần kiểm tra, nhưng không phát hiện sự cố và không có đề xuất thay thế hoặc cảnh báo nào về hệ thống điện chiếu sáng đối với lãnh đạo trung tâm.
Vào tháng 9-2012, khi tu sửa phần mái lợp của toà nhà ông Hoá đã yêu cầu ông Nguyễn Công Minh, Phó giám đốc Trung tâm và ông Nguyễn Thái Quý, nhân viên phụ trách điện kiểm tra tổng thể tuyến đường điện chiếu sáng trên trần toà nhà. Kết quả kiểm tra cho thấy đường dây bảo đảm chất lượng, an toàn.
Ông Hoá cho biết trung tâm trang bị đầy đủ các thiết bị phòng chống cháy nổ theo yêu cầu của Phòng Cảnh sát PCCC và CHCN. Tại thời điểm xảy ra vụ cháy các thiết bị PCCC và CHCN đều hoạt động tốt, các bể chứa nước phục vụ chữa cháy đều đầy nước. Thế nhưng khi sự cố xảy ra quá bất ngờ và khi phát hiện cháy, đám cháy đã lan ra khá rộng nên không thể vận hành các thiết bị chữa cháy tại chỗ được.
 |
| Lực lượng cảnh sát phòng cháy chữa cháy lúng túng khi đấu nối ống nước. |
Có mặt từ rất sớm khi vụ cháy xảy ra nhiều người cho rằng năng lực chữa cháy của lực lượng Cảnh sát phòng cháy chữa cháy của ta chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn. Ông Hoá cũng cho biết khi phát hiện cháy ông Quý, nhân viên điện của trung tâm đã gọi điện ngay cho cơ quan trực chữa cháy theo số điện thoại 114, nhưng phải mất khoảng 20 phút sau xe chữa cháy đầu tiên mới xuất hiện. Có mặt tại hiện trường chúng tôi chứng kiến việc chữa cháy của lực lượng cảnh sát phòng cháy chữa cháy khá lúng túng và có phần bị động bất ngờ khi thấy ngọn lửa bốc cao ngùn ngụt và sau đó bùng phát dữ dội. Điều này thể hiện từ việc xác định địa điểm đổ xe, thao tác vận hành vòi phun nước, cho đến việc bắc thang trèo lên lan can phía trước ngôi nhà đều được tiến hành chậm chạp.
Quan sát lực lượng chữa cháy chúng tôi thấy thiết bị chữa cháy của ta không đáp ứng dập được các đám cháy lớn, các xe phun nước chỉ được vài phút là hết nước, vòi phun công suất nhỏ không thể đưa nước vào xa nơi cần thiết phải phun nước. Đặc biệt có một số vòi phun bị bục, thủng nước chảy ra mặt sân, không phun lên tầng nhà được. Một số cán bộ chiến sỹ thao tác kết nối các đoạn ống nước rất lúng túng, mất nhiều thời gian mới đấu được hai ống nước lại với nhau. Có xe phun nước chỉ phun được một vài phút là hết nước, nước chảy từ xe ra đỏ ngầu, chứng tỏ lâu ngày thiếu sự kiểm tra, súc rửa thùng chứa nước..! Phần lớn các xe phun nước chỉ phun được phía ngoài rìa đám cháy, không thể đưa nước vào sâu được... Mặc dầu Phòng Cảnh sát PCCC và CHCN đã huy động toàn bộ 6 xe cứu hoả đến chữa cháy, nhưng không thể nào đẩy lùi được ngọn lửa.
Có mặt tại hiện trường khá sớm, đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh đã điện thoại yêu cầu lực lượng chữa cháy ở Cảng Hàng không Đồng Hới đến chi viện. Chỉ sau một thời gian ngắn có một xe chữa cháy chuyên dụng, rất hiện đại của Cảng Hàng không Đồng Hới đến tham gia dập tắt ngọn lửa. Chiếc xe này đã phụt những cột nước với áp lực rất lớn, đẩy xa vào trung tâm đám cháy, lúc đó mới khống chế được ngọn lửa hung dữ. Nếu như không có sự hỗ trợ của xe này thì chưa biết đến lúc nào lực lượng cứu hoả của ta mới dập được đám cháy?
Chắc chắn rồi đây cơ quan chức năng sẽ làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân quản lý đã để xảy ra vụ cháy và lực lượng chữa cháy sẽ rút ra bài học về công tác chữa cháy của mình. Trước mắt dư luận mong muốn lực lượng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy cần tăng cường luyện tập, thường xuyên kiểm tra thiết bị, nhằm nâng cao chất lượng hiệu quả công tác chữa cháy trong mùa hanh khô này.
|
Đã làm rõ nguyên nhân cháy Trung tâm Văn hóa tỉnh Ngày 22-4, Thượng tá Đặng Xuân Bảo, Phó trưởng Phòng Kỹ thuật hình sự Công an tỉnh cho biết: Qua công tác khám nghiệm hiện trường, đánh giá các dấu vết và vật chứng phát hiện được đã xác định được nguyên nhân xảy ra vụ cháy tại Trung tâm văn hóa tỉnh hôm 4-4 vừa qua là do chập mạch điện. Theo kết quả giám định đánh giá về vùng phát cháy: Hiện trạng mức độ cháy, hướng cháy phần trần mái và nội thất phòng khán giả cho phép khẳng định đám cháy xuất phát từ bên trong phòng khán giả và từ khu vực gần góc Tây-Bắc cháy lan sang mọi hướng. Khu vực Đông-Nam và sân khấu cháy sau cùng; căn cứ thực trạng màu đậm, biến dạng mạnh của các thanh giằng, xà mái phía Bắc của vì kèo thứ 2, 3 và các tấm lợp ở khu vực này cho thấy đây phải là khu vực tập trung nhiệt, tức là phải cháy trước, tạo khoảng hở cho khói lửa tập trung bốc lên cao thoát ra ngoài. Về nguyên nhân cháy thì vị trí xuất phát cháy ở trên trần cao, cách xa các bức tường và sảnh tầng 2 cho phép loại trừ các nguyên nhân cháy do con người cố ý hay vô ý, nguyên nhân do thiên tai cũng được loại trừ... Từ những nhận định và kết quả giám định khoa học trên cơ quan điều tra đã xác định nguyên nhân cháy là do chập mạch điện đường ngang cung cấp điện có dãy đèn trần giữa vì 2 và 3. |
Trọng Thái