(QBĐT) - Đối với người nông dân sản xuất nông nghiệp nói chung và người trồng dưa hấu nói riêng, điệp khúc “được mùa, mất giá” hay “được giá, mất mùa” là những nỗi lo lắng thường trực. Và mùa dưa hấu năm nay cũng không nằm ngoài thực tế đó, người trồng dưa Quảng Bình đang gặp khó, bởi dưa được giá nhưng lại mất mùa.

Chúng tôi trở lại thị trấn nông trường Việt Trung (huyện Bố Trạch), vào thời điểm các hộ dân trồng dưa hấu đang tất bật vào vụ thu hoạch quả. Gặp lại những người trồng dưa nhiều năm tại đây, họ cho biết, cũng thời gian này vào năm ngoái, người nông dân rất phấn khởi khi cây dưa hấu vừa được mùa, vừa được giá. Trung bình, mỗi kg dưa bán tại vườn có giá khoảng 7.000 đồng, với năng suất đạt 25 - 30 tấn/ha, mỗi ha dưa thu lợi gần 100 triệu đồng.

Tuy nhiên, vụ dưa năm nay, các hộ dân trồng dưa cho biết, thời tiết mưa nhiều, đan xen nắng to kèm theo gió hanh khô khiến dưa hấu nhiễm bệnh thối dây do úng nước, trái nhỏ, năng suất thấp. Trung bình năng suất dưa đạt khoảng 12 - 15 tấn/ha, thậm chí có nhiều ruộng dưa chỉ đạt 2 - 3 tấn/ha, hoặc mất trắng, khiến nhiều nông dân gặp khó khăn.

Nông dân thị trấn Nông trường Việt Trung (huyện Bố Trạch) thu hoạch dưa hấu.

Điển hình như gia đình ông Nguyễn Văn Quê (tổ dân phố Quyết Thắng), trồng 3 ha dưa hấu, thu hoạch được 12 tấn. Do thu hoạch sớm nên ông Quê chỉ bán dưa được giá 4.500 đồng/kg, trừ chi phí tiền thuê đất, thuê nhân công, giống, phân bón..., gia đình ông Quê phải bù lỗ gần 40 triệu đồng. Hay như chị Nguyễn Thị Dung (tổ dân phố Xung Kích), trồng được 2 ha dưa hấu, mong có thêm thu nhập, cải thiện cuộc sống cho gia đình, vậy nhưng vụ dưa hấu mất mùa đã khiến gia đình chị lại càng khó khăn hơn bởi tiền bán dưa không đủ bù tiền vốn đầu tư ban đầu.

Tình trạng dưa hấu mất mùa, như hộ gia đình ông Quê hay chị Dung không phải là hiếm. Tại nhiều tổ dân phố của thị trấn nông trường Việt Trung, như: Sao Vàng, Hữu Nghị, Xung Kích, hay ở xã Phú Định, xã Nam Trạch (huyện Bố Trạch)..., cây dưa bị nhiễm bệnh chết xanh, phát triển không đồng đều, dẫn đến năng suất giảm mạnh từ 30 - 50% so với năm 2016.

Bên cạnh những hộ dân trồng dưa thu hoạch sớm, năng suất giảm, lại bán với giá thấp, các hộ thu hoạch muộn lại có phần may mắn hơn khi bán được dưa với giá 6.000 - 6.500 đồng/kg. Anh Lê Hiếu (tổ dân phố Quyết Thắng, thị trấn nông trường Việt Trung) cho biết, gia đình anh chung vốn với anh em, thuê 10 ha đất của Công ty TNHH MTV Cao su Việt Trung để trồng dưa.

Đến nay, dưa đã vào vụ thu hoạch, các thương lái đã đặt mua với giá bán 6.500 đồng/ha. Với năng suất ước đạt 15 tấn/ha, trừ các chi phí, 1 ha dưa lãi tầm 40 - 50 triệu đồng. Mặc dù với năng suất và số tiền lãi thu được từ vụ dưa thấp chỉ bằng một nửa so với năm trước, tuy nhiên so với những hộ dân bị mất mùa, gia đình anh Hiếu coi như đã có một vụ dưa “thắng lợi”.

Theo ông Nguyễn Thanh Phong, Chủ tịch Hội Nông dân thị trấn nông trường Việt Trung, năm nay do thời tiết không thuận lợi nên năng suất dưa ước chỉ đạt 13 - 16 tấn/ha. Bù lại, giá thu mua cao, từ 4.000 đồng - 5.000 đồng/kg thời kỳ đầu vụ, đến nay nhích lên 6.000 đồng - 6.500 đồng/kg, dưa loại 1 được tiểu thương thu gom với giá 7.000 đồng/kg.

Theo báo cáo của Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, toàn tỉnh trồng được khoảng 824 ha dưa hấu, tập trung chủ yếu ở huyện Bố Trạch và Quảng Ninh. Đến nay đã có khoảng 20 - 30% diện tích đã vào vụ thu hoạch, số còn lại khoảng 1 tuần đến 3 tuần có thể hái quả. Hi vọng, mức giá bán của dưa sẽ vẫn giữ ổn định như hiện nay để người trồng dưa có được chi phí trang trải vốn đầu tư ban đầu và vơi bớt những khó khăn cho cuộc sống.

Lê Mai