(QBĐT) - Phát biểu của đồng chí Hoàng Đăng Quang, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh uỷ, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh, tại lễ kỷ niệm 70 năm Ngày truyền thống ngành Tòa án nhân dân (13-9-1945 - 13-9-2015).

>> Kỷ niệm 70 năm ngày truyền thống ngành Tòa án nhân dân

Thưa quý vị đại biểu,
Thưa các đồng chí,

Trong không khí của những ngày mùa thu lịch sử, tỉnh ta cùng với cả nước tổ chức nhiều hoạt động thi đua sôi nổi chào mừng kỷ niệm 70 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2-9, chào mừng đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng, hôm nay, Toà án nhân dân tỉnh tổ chức kỷ niệm 70 năm Ngày truyền thống ngành Tòa án nhân dân. Trước hết, thay mặt lãnh đạo tỉnh, tôi nhiệt liệt chào mừng và gửi đến quý vị đại biểu, các đồng chí lãnh đạo ngành Tòa án nhân dân tỉnh qua các thời kỳ, cùng toàn thể cán bộ, công chức, viên chức đã và đang công tác trong ngành Toà án nhân dân tỉnh lời chúc mừng tốt đẹp nhất. Chúc các đồng chí sức khoẻ, hạnh phúc và thành đạt.

Thưa các đồng chí,

Ngay sau khi nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ra đời, cách đây 70 năm, ngày 13-9-1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký ban hành Sắc lệnh số 33-C/SL thành lập các Tòa án Quân sự để trấn áp bọn phản cách mạng, bảo vệ chính quyền cách mạng non trẻ mới được thành lập, đánh dấu sự ra đời của ngành Toà án nước ta.

Trải qua 70 năm phấn đấu xây dựng và trưởng thành, dưới sự lãnh đạo của Đảng; sự phối hợp của các ngành, các cấp; sự nuôi dưỡng, đùm bọc của nhân dân, ngành Tòa án nhân dân đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, góp phần to lớn trong công cuộc giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN. Trong thành quả chung của ngành Tòa án nhân dân có sự đóng góp to lớn của các thế hệ lãnh đạo, cán bộ, công chức, người lao động ngành Tòa án nhân dân tỉnh ta.

Từ ngày thành lập đến nay, cùng với hệ thống Tòa án nhân dân cả nước, Tòa án nhân dân tỉnh nhà đã luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm trước Đảng, trước nhân dân, vượt qua nhiều khó khăn, gian khổ, từng bước xây dựng và trưởng thành về mọi mặt.

Trong những ngày đầu mới thành lập, hoạt động của Tòa án đã góp phần bảo vệ chính quyền cách mạng, bảo vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa, giữ gìn an ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội, góp phần đắc lực vào sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc.

Trong thời kỳ chiến tranh, mặt dù gặp rất nhiều khó khăn, có khi phải rút lên khu căn cứ để hoạt động, nhưng ngành Toà án nhân dân tỉnh ta đã bám sát nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước triển khai thực hiện tốt các nhiệm vụ xét xử hình sự, dân sự, trừng trị, trấn áp bọn tội phạm là Việt gian, phản động, góp phần ổn định tình hình an ninh, trật tự ở địa phương, bảo vệ an toàn cơ quan lãnh đạo của Đảng và chính quyền, củng cố vị thế, uy tín của chính quyền cách mạng. Sau ngày hòa bình lập lại, ngành Tòa án nhân dân tỉnh đã tập trung vào hoạt động xét xử và tuyên truyền pháp luật, góp phần bảo vệ thành quả cách mạng, thúc đẩy công cuộc khôi phục và phát triển kinh tế, hàn gắn vết thương chiến tranh.

Trong thời kỳ đổi mới, Tòa án nhân dân các cấp ở tỉnh ta đã luôn bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tòa án nhân dân Tối cao, của Tỉnh uỷ, HĐND tỉnh, vượt qua khó khăn thử thách, triển khai thực hiện nghiêm túc các chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước, tiếp tục khẳng định vị trí, vai trò và trách nhiệm của ngành Tòa án trong việc giữ gìn pháp chế xã hội chủ nghĩa; đấu tranh phòng, chống tội phạm. Tổ chức bộ máy của ngành Tòa án nhân dân tỉnh không ngừng được củng cố, kiện toàn. Đội ngũ cán bộ, công chức ngày càng được nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, lý luận chính trị. Chất lượng xét xử được nâng lên.

Trong xét xử, đã chú trọng công tác hòa giải trong giải quyết án dân sự, hôn nhân gia đình, kinh doanh thương mại, góp phần giải quyết những mâu thuẫn trong đời sống xã hội, tăng cường sự đồng thuận trong nhân dân. Tòa án nhân dân hai cấp cũng đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan tố tụng kịp thời xét xử nghiêm minh các vụ án tham nhũng, các vụ án trọng điểm, các vụ án có tính chất nghiêm trọng, phức tạp, được dư luận quần chúng nhân dân quan tâm.

Thực hiện Nghị quyết số 49-NQ/TW của Bộ Chính trị về "Chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020", Tòa án nhân dân tỉnh đã có nhiều biện pháp tổ chức thực hiện có hiệu quả các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp cải cách tư pháp mà Bộ Chính trị đã đề ra, nhất là trong việc nâng cao trình độ đội ngũ cán bộ, công chức ngành Tòa án; đổi mới, nâng cao chất lượng tranh tụng tại phiên tòa. Chất lượng các bản án, quyết định của Tòa án ngày càng được nâng lên. Công tác giải quyết đơn thư, khiếu nại, tố cáo của công dân được quan tâm. Công tác tổng kết thực tiễn xét xử được chú trọng. Cơ sở vật chất, trang thiết bị làm việc, đời sống vật chất và tinh thần của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có nhiều cải thiện đáng kể so với trước đây.

Có thể thấy rằng, trong 70 năm qua, mặc dù gặp không ít khó khăn, trở ngại, nhưng ngành Tòa án nhân dân tỉnh đã không ngừng nỗ lực phấn đấu và luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ được Đảng và nhân dân giao phó, góp phần tích cực vào sự nghiệp bảo vệ, xây dựng và phát triển quê hương, đất nước.

Ghi nhận, đánh giá cao những thành tích đã đạt được, tập thể ngành Tòa án nhân dân tỉnh đã vinh dự được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhất, Chính phủ tặng danh hiệu Đơn vị dẫn đầu phong trào thi đua năm 2009, Tòa án nhân dân Tối cao tặng Cờ thi đua xuất sắc giai đoạn 2005-2010 và nhiều danh hiệu cao quý khác; đồng thời, nhiều lượt tập thể, cá nhân của Tòa án nhân dân hai cấp đã được tặng bằng khen, giấy khen trong các phong trào thi đua yêu nước do UBND tỉnh, Tòa án nhân dân Tối cao và Tòa án nhân dân tỉnh phát động.

Nhân dịp này, thay mặt lãnh đạo tỉnh, tôi xin chúc mừng và nhiệt liệt biểu dương những thành tích, những đóng góp to lớn của ngành Tòa án nhân dân tỉnh nhà đã đạt được trong suốt 70 năm qua.

Thưa các đồng chí,

Trong bối cảnh hiện nay, xu thế toàn cầu hoá và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng. Trước yêu cầu của sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hoá, hiện đại hoá và công việc xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ngày càng đi vào chiều sâu. Công tác cải cách tư pháp đang được tiến hành mạnh mẽ; tình hình an ninh, trật tự an toàn xã hội và tội phạm đang diễn biến phức tạp.

Trong bối cảnh đó, đòi hỏi ngành Tòa án tỉnh ta cần phải phát huy mạnh mẽ truyền thống 70 năm xây dựng và trưởng thành; đồng thời, cần phải ra sức phấn đấu khắc phục bằng được những tồn tại, khuyết điểm của mình để đáp ứng ngày càng tốt hơn nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó.
Các đồng chí đã biết, Nghị quyết số 49-NQ/TW của Bộ Chính trị về "Chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020" xác định: Tòa án là trung tâm của các cơ quan tư pháp và vừa rồi Quốc hội đã thông qua Luật Tổ chức Tòa án nhân dân (sửa đổi), trong đó có nhiều điểm mới tiếp tục khẳng định vai trò rất quan trọng của Tòa án trong hệ thống cơ quan tư pháp.

Việc xây dựng Tòa án trong sạch, vững mạnh, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ mà Đảng và nhân dân giao phó là một trong những nhiệm vụ hàng đầu có ý nghĩa quyết định trong tình hình hiện nay. Chính vì vậy, thời gian tới, Tòa án tỉnh phải tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Đảng, Quốc hội về công tác tư pháp và cải cách tư pháp, gắn việc thực hiện các nhiệm vụ công tác của Toà án với việc thực hiện các yêu cầu của cải cách tư pháp; quán triệt và thực hiện nghiêm túc các chủ trương, chỉ thị của Toà án nhân dân tối cao, trong đó, cần tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ trọng tâm sau đây:

Trước hết và quan trọng nhất là, hệ thống Tòa án hai cấp cần tập trung khắc phục những mặt còn tồn tại, hạn chế, tiếp tục đổi mới, nâng cao hơn nữa chất lượng xét xử các vụ án, bảo đảm các phán quyết của Tòa án phải đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, rõ ràng và có tính khả thi để Tòa án thực sự là biểu tượng của công lý, tạo niềm tin cho nhân dân, kiên quyết không để xảy ra việc kết án oan người vô tội hoặc bỏ lọt tội phạm. Tăng cường phối hợp chặt chẽ hơn nữa với các cơ quan tiến hành tố tụng để giải quyết kịp thời, chính xác, nghiêm minh đối với các vụ án trọng điểm, án tham nhũng, những vụ án nghiêm trọng, phức tạp, được dư luận xã hội quan tâm.

Thứ hai, tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả chủ trương cải cách tư pháp của Đảng trong hệ thống Tòa án tỉnh, trọng tâm là nâng cao chất lượng cán bộ Tòa án các cấp và chất lượng tranh tụng tại phiên tòa. Tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng; thường xuyên chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ, thẩm phán có bản lĩnh chính trị vững vàng, giỏi về chuyên môn nghiệp vụ, có tâm huyết với nghề, đặc biệt phải có phẩm chất đạo đức trong sáng, công tâm, dũng cảm, dám đấu tranh bảo vệ công lý.

Vấn đề quan trọng là làm sao để có được đội ngũ cán bộ Tòa án vững vàng về chính trị, tư tưởng; trong sạch về phẩm chất đạo đức; tinh thông về chuyên môn nghiệp vụ, nhất là những người thường xuyên trực tiếp làm việc với nhân dân. Vừa qua, đội ngũ cán bộ Tòa án tuy đã có bước trưởng thành, đa số đáp ứng được yêu cầu công việc, nhưng phải thừa nhận là trong điều kiện hiện nay, khi yêu cầu đòi hỏi ngày càng cao hơn thì vẫn còn một bộ phận cán bộ của ngành Tòa án trong tỉnh còn bất cập, chưa đáp ứng được yêu cầu đề ra.

Vì vậy, cần phải tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng, thực hiện tốt chính sách đối với cán bộ để thu hút những người có tâm huyết, có đức, có tài vào làm việc trong ngành Tòa án. Làm tốt công tác quy hoạch, luân chuyển, đánh giá, bố trí, sử dụng cán bộ bảo đảm đáp ứng các nhiệm vụ trước mắt cũng như lâu dài.

Đồng thời, phải thường xuyên kiểm tra, phát hiện và xử lý kịp thời những cán bộ vi phạm, nhất là những cán bộ có biểu hiện tiêu cực, lợi dụng cương vị công tác để làm sai lệch việc xét xử. Chúng ta phải quyết tâm xây dựng ngành Tòa án nhân dân tỉnh nhà thật sự trong sạch, vững mạnh, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng bộ và nhân dân trong tỉnh. Tiếp tục đổi mới thủ tục xét hỏi và tranh luận tại các phiên tòa theo quy định của pháp luật tố tụng và tinh thần cải cách tư pháp; coi đây là khâu đột phá trong đổi mới hoạt động tư pháp nói chung và hoạt động xét xử nói riêng trong thời gian tới.

Thứ ba, tiếp tục quán triệt và thực hiện nghiêm túc Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) về xây dựng Đảng, đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trong các cơ quan Tòa án theo Chỉ thị số 03-CT/TW của Bộ Chính trị gắn với thực hiện lời dạy của Bác Hồ đối với cán bộ Tòa án “Phải nêu cao gương Phụng công-Thủ pháp-Chí công-Vô tư cho nhân dân noi theo” nhằm tạo sự chuyển biến thực sự trong nhận thức và hành động của đội ngũ cán bộ, công chức ngành Tòa án; xây dựng tổ chức Đảng, tổ chức chính trị-xã hội ở cơ quan Tòa án thật sự trong sạch, vững mạnh.

Ngành Tòa án cần tăng cường đôn đốc, kiểm tra, sơ kết, tổng kết, thi đua, khen thưởng, kịp thời phát hiện những cán bộ, công chức tiêu biểu trong thực hiện nhiệm vụ được giao, nhất là trong công tác xét xử để biểu dương, khen thưởng, nhân rộng, nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ ngành Tòa án nhân dân tỉnh vừa hồng vừa chuyên, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của cải cách tư pháp.

Thứ tư, tích cực đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của tập thể Ban Cán sự đảng, lãnh đạo Tòa án, gắn với chế độ, trách nhiệm người đứng đầu. Cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính tư pháp, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động Toà án theo hướng nhanh, gọn, hiệu quả, hướng đến mục tiêu tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân khi có công việc liên quan đến Tòa án. Làm tốt công tác tiếp dân, giải thích, hướng dẫn pháp luật, qua đó để tuyền truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho cán bộ và nhân dân. Tăng cường sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, ban, ngành có liên quan, chính quyền địa phương và sự đồng tình, ủng hộ của nhân dân để thực hiện thắng lợi các mục tiêu đề ra.

Nhân dịp này, tôi đề nghị các cấp ủy đảng cần tăng cường lãnh đạo, hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện các chủ trương của Đảng đối với hệ thống Toà án nhân dân hai cấp trong tỉnh. Các cơ quan dân cử, Mặt trận và các tổ chức chính trị - xã hội thường xuyên giám sát đối với hoạt động của ngành Tòa án; các cấp, các ngành tạo điều kiện thuận lợi để Tòa án thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ theo quy định của pháp luật.  

Thưa các đồng chí,

Với truyền thống vẻ vang và tự hào của ngành Tòa án nhân dân nói chung và ngành Tòa án tỉnh nhà nói riêng; với ý thức trách nhiệm trước Đảng, trước nhân dân; với tinh thần đoàn kết, nhất trí và nỗ lực cố gắng khắc phục khó khăn của toàn thể đội ngũ cán bộ, công chức ngành Tòa án; cùng với sự ủng hộ và quan tâm, giúp đỡ của lãnh đạo Tòa án nhân dân Tối cao và của lãnh đạo tỉnh, tôi tin tưởng rằng, trong thời gian tới, ngành Tòa án tỉnh nhà sẽ tiếp tục phát huy những thành tích đã đạt được, khắc phục những mặt còn tồn tại, hạn chế, đẩy mạnh cải cách tư pháp, nhất định sẽ có những chuyển biến mạnh mẽ hơn để đáp ứng yêu cầu thực hiện tốt “quyền tư pháp” được ghi nhận trong Hiến pháp năm 2013; cán bộ, công chức ngành Tòa án phải nỗ lực, phấn đấu nhiều hơn nữa để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà Đảng và nhân dân đã tin tưởng giao phó, giữ trọn niềm tin vào công lý, góp phần cùng với Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh nhà quyết tâm thực hiện thắng lợi Nghị quyết đại hội Đảng các cấp, nhiệm kỳ 2015- 2020.

Cuối cùng, thay mặt lãnh đạo tỉnh, một lần nữa, chúc quý vị đại biểu và toàn thể các đồng chí mạnh khỏe, hạnh phúc và thành công.

Xin trân trọng cảm ơn!

------------------------------------------------------------

(*) Đầu đề do Tòa soạn rút trong bài phát biểu.