Di tích lịch sử “Tiếng trống Ninh Châu” - Điểm giáo dục truyền thống cho LLVT và thế hệ trẻ.

(QBĐT) - Lịch sử “Quảng Bình kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược 1945-1954” đã ghi: Làng chiến đấu Hiển Lộc, xã Duy Ninh ra đời từ những ngày đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp. Thực hiện khẩu hiệu: "Mỗi quốc dân là một chiến sĩ, một làng xã là một pháo đài"; quán triệt đường lối: "Kháng chiến toàn dân, toàn diện, trường kỳ" của Trung ương, Huyện uỷ Quảng Ninh đã chỉ đạo cán bộ, đảng viên và nhân dân Hiển Lộc không quản gian lao, ngày đêm thực hiện kế hoạch rào làng chiến đấu, toàn dân đánh giặc giữ làng.

Là vùng đất có truyền thống yêu nước, cách mạng, bị địch chiếm đóng và khủng bố ác liệt, Hiển Lộc vẫn kiên trì bền bỉ chiến đấu, duy trì được cơ sở Đảng, cơ sở quần chúng và lực lượng du kích. Hiển Lộc là một trong những nơi sớm nổi dậy tiến công địch, phối hợp với bộ đội đánh đồn, vây bắt tề, thành lập chính quyền cách mạng. 

Bao quanh làng là một lớp hàng rào tre cao từ 3 - 4 m, tiếp đó là một tuyến giao thông hào dài khoảng 4.000 m chạy liên hoàn giữa các xóm, trong đó có công sự cá nhân và hầm vững chắc cho từng tiểu đội. Nhân dân và lực lượng du kích còn rào làng thành 4 đến 5 ô, giữa các ô có các đường di chuyển cơ động chi viện cho nhau khi chiến đấu chống càn. Do nằm giữa vùng chiêm trũng thường bị úng nước, nhân dân ở đây đã có sáng kiến hạ rầm nhà để lát hầm hào.

Gần 200 gia đình đã thực hiện “hạ rầm” giao cho cán bộ thôn đội xây dựng hệ thống chiến đấu vững chắc. Các mặt bảo đảm chiến đấu được Hiển Lộc tổ chức khá chu đáo, từ bảo đảm lương thực, thuốc men, lập trạm cứu thương đến tổ chức báo động truyền tin. Với truyền thống đánh địch vốn có và thế trận làng chiến đấu vừa tạo được, Hiển Lộc trở thành một căn cứ vững chắc. Từ tháng 8-1949 đến tháng 10-1950, giặc Pháp đã 10 lần đem quân tấn công Hiển Lộc, song cả 10 lần chúng đều thất bại.

Chỉ tính trong năm 1949, riêng về thành tích diệt địch, du kích Hiển Lộc đã diệt được 41 tên, làm bị thương 10 tên khác, bắt hai tù binh, thu nhiều súng đạn.

Cùng với “Làng chiến đấu Hiển Lộc”, xã Duy Ninh còn được cả tỉnh biết đến với “Tiếng trống Ninh Châu” mở màn cho phong trào “Quảng Bình quật khởi”... Đầu tháng 7 năm 1949, nhận thấy kẻ địch có nhiều sơ hở, chủ quan, ỷ lại hệ thống đồn bốt dày đặc ở Quảng Ninh, Lệ Thủy, Tỉnh ủy Quảng Bình đã triệu tập hội nghị bất thường, quyết định phát động tuần lễ “Tích cực cầm cự, chuẩn bị tổng phản công” và  lấy ngày 15-7-1949 làm ngày “Quảng Bình quật khởi”, hướng hoạt động chủ yếu là Quảng Ninh, Lệ Thủy.

Thực hiện chủ trương của Tỉnh ủy, rạng sáng ngày 15-7-1949,  theo phương án của huyện, từ ngôi nhà anh Nguyễn Mậu Chất (thôn Hiển Lộc) vang lên  những hồi trống giục giã ba tiếng một thông báo cho quân và dân Ninh Châu (bao gồm cả 3  xã Duy Ninh, Hàm Ninh, Võ Ninh) lệnh tiến công của Ủy ban kháng chiến. Nhân dân Hiển Lộc đồng loạt nổi trống, gõ mõ. Du kích phối hợp với bộ đội vây bắt tề, đốt điếm canh của hương vệ... làm cho địch vô cùng hoảng sợ. Tiếng trống Ninh Châu là điểm phát lệnh mở màn cho cao trào “Quảng Bình quật khởi” trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược.

Ngày nay, kế thừa truyền thống anh dũng, kiên cường trong phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc, lực lượng vũ trang xã Duy Ninh luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ quân sự, quốc phòng ở cơ sở, góp phần cùng LLVT huyện, tỉnh thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Có thể nói, điểm mạnh nổi bật của lực lượng vũ trang xã Duy Ninh là thường xuyên thực hiện tốt nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Hàng năm, trên cơ sở mệnh lệnh huấn luyện chiến đấu của cấp trên, Ban chỉ huy Quân sự xã đã triển khai một cách tích cực, hiệu quả, thường xuyên điều chỉnh hệ thống kế hoạch phù hợp đặc điểm tình hình cơ sở; triển khai tốt nhiệm vụ tuần tra, canh gác, bảo vệ an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội vào các dịp lễ, tết hay các ngày lịch sử trọng đại của đất nước.

Hàng năm, Ban chỉ huy Quân sự xã cử cán bộ tham gia các lớp tập huấn và tổ chức có chất lượng công tác huấn luyện cho lực lượng dân quân xã theo chương trình quy định. Kết quả kiểm tra luôn đạt đơn vị huấn luyện khá, riêng năm 2014, đơn vị đạt giỏi. Với biên chế 70 đồng chí, lực lượng dân quân xã Duy Ninh không chỉ tham gia thực hiện tốt nhiệm vụ huấn luyện quân sự, giáo dục chính trị mà còn là lực lượng xung kích, đi đầu trong các hoạt động phòng chống bão lũ, khắc phục hậu quả thiên tai.

Phát huy truyền thống “Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người”, xã Duy Ninh luôn là một trong những đơn vị được Ban chỉ huy Quân sự huyện đánh giá cao về công tác tuyển quân. Công tác tuyển quân ngày một khó khăn hơn do công dân trong độ tuổi thường đi làm ăn xa, một số khác lại chịu tác động ảnh hưởng xấu của các tệ nạn xã hội... nhưng Ban chỉ huy Quân sự xã đã tham mưu quyết liệt với cấp ủy, chính quyền địa phương để lãnh đạo, chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể cùng vào cuộc, cùng động viên con em chấp hành tốt Luật Nghĩa vụ quân sự. Nhờ vậy mà hàng năm Duy Ninh luôn giao quân đủ chỉ tiêu, chất lượng tốt và điều đặc biệt là chưa có trường hợp quân nhân đào bỏ ngũ về địa phương...

Duy Ninh cũng được đánh giá là một trong những cơ sở thực hiện tốt công tác chính sách ưu đãi với người có công. Hiện toàn xã có 376 gia đình có công với cách mạng, trong đó có 105 thương binh, 179 thân nhân gia đình liệt sỹ, 47 bệnh binh; 45 đối tượng bị nhiễm chất độc da cam... Không chỉ thăm hỏi, động viên các gia đình có chính sách dịp lễ, tết, Ban chỉ huy Quân sự xã còn huy động lực lượng dân quân xã tham gia nhiều hoạt động ý nghĩa như tu bổ nghĩa trang liệt sỹ xã, cử chiến sỹ giúp các gia đình cách mạng neo đơn; giải quyết tốt chính sách tồn đọng sau chiến tranh cho các đối tượng.

Giàu truyền thống cách mạng, biết phát huy truyền thống hào hùng của một thời “Quảng Bình quật khởi” trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, lực lượng vũ trang Duy Ninh đã biết khơi dậy thế mạnh của mình, biết làm cho “Tiếng trống Ninh Châu” vang vọng mãi trong tâm thức của quân, dân tỉnh nhà.

Lan Anh