Hội nghị tổng kết công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật trong Đảng nhiệm kỳ 2010-2015. (Ảnh minh hoạ)

(QBĐT) - Đảng ta khẳng định, kiểm tra là một chức năng lãnh đạo của Đảng, là nhiệm vụ của toàn Đảng; lãnh đạo mà không kiểm tra coi như không lãnh đạo.

Và trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng, cùng với việc xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng và tổ chức, Đảng ta đã rất quan tâm công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật Đảng, coi đây là nhân tố quan trọng bảo đảm cho mục tiêu, lý tưởng, Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng được thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên.

Vì vậy, các cấp ủy, tổ chức đảng, Ủy ban Kiểm tra (UBKT) các cấp cần nhận thức sâu sắc rằng, công tác kiểm tra, giám sát phải được tiến hành một cách chủ động, thường xuyên, toàn diện và chặt chẽ; lấy phòng ngừa, lấy xây là chính; kiểm tra, giám sát không chỉ làm rõ những ưu điểm, khuyết điểm và xử lý vi phạm mà còn phát hiện, nhân rộng những điển hình tiên tiến, những cách làm hay, phát huy sự năng động, sáng tạo của tổ chức đảng, đảng viên; quan trọng hơn cả đó là đóng góp cho việc lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước trong giai đoạn cách mạng hiện nay.

Nhiệm kỳ 2010-2015, bên cạnh những thuận lợi vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức đặt ra đối với công tác xây dựng Đảng nói chung và công tác kiểm tra, giám sát của Đảng nói riêng, nhưng đội ngũ cán bộ, đảng viên ngành Kiểm tra Đảng tỉnh đã nhận thức được vị trí, vai trò và tầm quan trọng của công tác kiểm tra, giám sát, bám sát nhiệm vụ chính trị, chủ động, tích cực tổ chức thực hiện tương đối toàn diện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát theo quy định của Điều lệ Đảng và nhiệm vụ cấp ủy giao; đặc biệt đã chú trọng kiểm tra, giám sát việc khắc phục, sửa chữa những hạn chế, khuyết điểm sau kiểm điểm theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) về xây dựng Đảng.

Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, UBKT ba cấp đã tăng cường công tác phối hợp với các cơ quan, ban, ngành có liên quan; đã phối hợp giúp cấp uỷ các cấp triển khai, quán triệt và tổ chức thực hiện có hiệu quả đợt sinh hoạt chính trị về kiểm điểm tự phê bình và phê bình theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 (khoá XI) về xây dựng Đảng.

Trong nhiệm kỳ, UBKT ba cấp đã kiểm tra 526 đảng viên và 125 tổ chức đảng cấp dưới khi có dấu hiệu vi phạm; kiểm tra 1.858 tổ chức đảng cấp dưới thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và 277 tổ chức đảng cấp dưới về việc thi hành kỷ luật trong Đảng; giám sát 5.741 đảng viên và 1.740 tổ chức đảng; giải quyết và kết luận 201 đảng viên và 15 tổ chức đảng; giải quyết khiếu nại kỷ luật đảng 25 đảng viên; kiểm tra tài chính đảng đối với 110 tổ chức; kiểm tra 1.649 tổ chức đảng về thu, nộp, quản lý và sử dụng đảng phí. Các tổ chức đảng có thẩm quyền đã thi hành kỷ luật 15 tổ chức đảng và 1.353 đảng viên.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng và tổ chức thực hiện Quy chế làm việc của UBKT các cấp vẫn còn những khuyết điểm, hạn chế, như: Công tác lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng nội dung kiểm tra, giám sát có nơi chưa trọng tâm, trọng điểm. UBKT, nhất là ở cơ sở chưa chủ động tham mưu, giúp cấp uỷ trong việc lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát; chưa chủ động giám sát thường xuyên, nắm tình hình để kịp thời phát hiện dấu hiệu vi phạm; kiểm tra đảng viên là cấp ủy viên cùng cấp, cán bộ thuộc diện cấp ủy cùng cấp quản lý còn ít.

Giải quyết tố cáo có trường hợp chưa kịp thời; công tác tham mưu, giúp cấp ủy trong việc tổ chức thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát; một số nơi tham mưu chưa sâu, trình độ, năng lực cán bộ kiểm tra hạn chế.

Thực hiện nhiệm vụ trọng tâm là kiểm tra đảng viên và tổ chức đảng cấp dưới khi có dấu hiệu vi phạm còn ít, có nơi nhiều năm không thực hiện được do tình trạng nể nang, né tránh, ngại va chạm, bản lĩnh, năng lực, trình độ hạn chế; thực hiện quy chế phối hợp giữa UBKT với một số ban, ngành có liên quan chưa thường xuyên, kết quả còn hạn chế, nhất là trong việc rà soát các sai phạm có dấu hiệu vi phạm pháp luật để chuyển cơ quan điều tra xử lý theo đúng quy định của pháp luật, trong việc xem xét, giải quyết tố cáo, đôn đốc thực hiện các kết luận đối với tổ chức đảng và đảng viên; một số cấp ủy, UBKT chưa quan tâm đúng mức công tác đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ làm công tác kiểm tra. Phương pháp công tác, năng lực, trình độ của một số cán bộ kiểm tra chưa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.

Từ thực tiễn thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát của UBKT ba cấp trong nhiệm kỳ qua, có thể rút ra một số bài học kinh nghiệm như sau:

Một là, phải tạo được sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và hành động của các cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp, đội ngũ cán bộ, đảng viên và nhân dân về công tác kiểm tra, giám sát của Đảng. Cấp ủy các cấp, trước hết là người đứng đầu cấp ủy phải có nhận thức sâu sắc về công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật của Đảng, trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện; chỉ đạo sơ kết, tổng kết công tác kiểm tra, giám sát.

Hai là, kiểm tra, giám sát phải thực hiện thường xuyên, phải phục vụ có hiệu quả nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị, do đó UBKT ba cấp phải chủ động tham mưu kịp thời, có hiệu quả giúp cấp ủy trong việc lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện công tác kiểm tra, giám sát; kiểm tra, giám sát tổ chức đảng phải gắn với trách nhiệm của cá nhân cán bộ chủ chốt của tổ chức đảng. Thực hiện nghiêm túc sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp uỷ, tranh thủ sự chỉ đạo, hướng dẫn của UBKT cấp trên trong thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát để vận dụng vào địa phương, đơn vị mình cho phù hợp với tình hình thực tế của công tác xây dựng Đảng trong từng giai đoạn thích hợp.

Ba là, công tác kiểm tra, giám sát của Đảng phải xuất phát từ nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng của địa phương, đơn vị; phải thực hiện theo phương châm “giám sát phải được mở rộng”, “kiểm tra phải có trọng tâm, trọng điểm”; kết quả kiểm tra, giám sát kết luận phải khách quan, chính xác, nếu sai phạm đến mức phải xử lý kỷ luật thì phải xử lý nghiêm minh, sai phạm về kinh tế thì phải kiên quyết thu hồi nộp vào ngân sách nhà nước mới có hiệu quả và tác dụng giáo dục cao.

Bốn là, trong thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát phải huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị; xây dựng và tổ chức thực hiện đồng bộ, có hiệu quả quy chế phối hợp giữa UBKT với các ban ngành liên quan trong công tác kiểm tra, giám sát, nhất là với tổ chức đảng ở các cơ quan bảo vệ pháp luật, đặc biệt là những vụ việc có nội dung phức tạp, liên quan đến nhiều cấp, nhiều ngành, bảo đảm kết luận khách quan, chính xác, kịp thời, có hiệu quả.

Năm là, kiện toàn tổ chức bộ máy UBKT và cơ quan UBKT phù hợp với chức năng, nhiệm vụ được giao. Thường xuyên chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm tra đủ về số lượng, bảo đảm chất lượng.

Sáu là, tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức, vai trò, trách nhiệm của nhân dân và các tổ chức chính trị-xã hội trong công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện nhiệm vụ được phân công và phẩm chất đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) "Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay".

Nhiệm vụ đặt ra cho công tác kiểm tra, giám sát của Đảng trong thời gian tới là hết sức nặng nề, đòi hỏi trách nhiệm rất cao của cả hệ thống chính trị, trước hết là trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng và UBKT các cấp, nhất là người đứng đầu cấp ủy, địa phương, đơn vị.

Với những kết quả đã được trong nhiệm kỳ qua, tin chắc rằng nhiệm kỳ 2015-2020, công tác kiểm tra, giám sát của Đảng bộ tỉnh khắc phục khó khăn, tích cực, chủ động tổ chức thực hiện có hiệu quả, chất lượng các nhiệm vụ theo Điều lệ Đảng quy định và thực hiện tốt nhiệm vụ cấp ủy giao, góp phần quan trọng trong việc xây dựng Đảng bộ tỉnh trong sạch vững mạnh, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI đề ra.

Đinh Công Hải, Ủy viên Thường vụ, Chủ nhiệm UBKT Tỉnh ủy