(QBĐT) - Bảo hiểm y tế (BHYT) là một trong những chính sách trụ cột trong hệ thống an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước, mang ý nghĩa nhân đạo và có tính chia sẻ cộng đồng sâu sắc, được thể chế hóa bằng Luật Bảo hiểm y tế. Tuy nhiên, việc huy động người dân tham gia bảo hiểm y tế trên địa bàn tỉnh ta còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc.

Để thu hút người dân tham gia BHYT, tỉnh ta đã tập trung nhiều hoạt động nhằm phổ biến sâu rộng các nội dung của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT, thành lập tổ thường trực để giải quyết các vấn đề vướng mắc trong việc triển khai thực hiện luật đối với tất cả các cơ sở khám chữa bệnh BHYT, phòng y tế và các đơn vị liên quan trên địa bàn tỉnh. Cùng với việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHYT, toàn tỉnh đã có nhiều nỗ lực trong việc nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, xem đây là một trong những giải pháp để vận động người dân tham gia BHYT. Ngành Y tế đã tập trung các hoạt động cải cách qui trình khám chữa bệnh, tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, nguồn nhân lực. Nhờ đó mà chất lượng chăm sóc sức khỏe cho người dân ở các tuyến được cải thiện đáng kể.

Tính đến ngày 30-6-2016, toàn tỉnh có 729.177 người tham gia BHYT (trong đó có 13.619 thân nhân sỹ quan quân đội tham gia BHYT do BHXH Quân đội quản lý), tăng 20.265 người so với cùng kỳ năm trước, đạt 100,8%KH/năm và đạt tỷ lệ bao phủ 83,3% dân số, cao hơn 5,6% so với tỷ lệ bình quân chung của cả nước. Trong đó, có 4 đơn vị đạt tỷ lệ bao phủ dân số cao hơn tỷ lệ bình quân toàn tỉnh, cao nhất là huyện Minh Hoá đạt 99%, Tuyên Hoá đạt 98,7%, Quảng Trạch đạt 94,5% và thành phố Đồng Hới đạt 88,4%. Cũng trong thời gian này có 464.516 lượt người khám chữa bệnh BHYT, trong đó có 408.232 lượt người khám chữa bệnh ngoại trú và 56.284 lượt người điều trị nội trú.

Tạo điều kiện cho người tham gia BHYT được hưởng thụ các dịch vụ chăm sóc sức khỏe có chất lượng cao là nhiệm vụ quan trọng mà ngành Y tế tỉnh ta đang tập trung

Tuy nhiên, diện bao phủ BHYT giữa các huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh ta chưa đồng đều. Tỷ lệ bao phủ BHYT chưa bền vững, hơn 68% tổng số người tham gia BHYT tập trung ở nhóm đối tượng được hưởng ngân sách nhà nước, tổ chức BHXH đóng 100% kinh phí. Việc huy động các hộ gia đình mà hầu hết các thành viên là lao động làm nghề tự do, buôn bán nhỏ, nghề nông... tham gia BHYT tự nguyện còn gặp nhiều rào cản, trong khi đây là đối tượng chiếm số đông ở cộng đồng và cần được vận động tham gia. Mặt khác, tình trạng doanh nghiệp nợ đóng, trốn đóng BHYT vẫn diễn ra phổ biến, tỷ lệ tham gia BHYT ở các đối tượng hộ gia đình cận nghèo còn thấp, dù đối tượng này đã được hỗ trợ 70% mức đóng. Trong 6 tháng đầu năm 2016 mới chỉ có 50,1%/người cận nghèo tham gia BHYT.

Theo ý kiến một số người dân thì không ít hộ gia đình có hoàn cảnh kinh tế khó khăn nhưng không thuộc diện hộ nghèo, hay cận nghèo để được hưởng chế độ ưu đãi của Nhà nước nên việc đóng  BHYT với họ là cả vấn đề lớn. Vì thế dù nhiều người vẫn biết rõ các lợi ích của BHYT, song họ chưa nhiệt tình tham gia vì để tiết kiệm chi phí cho nhu cầu cuộc sống. Thế nên số người tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện chủ yếu là những người có bệnh mãn tính phải thường xuyên nằm viện, khiến cho việc huy động tham gia BHYT hướng đến mục tiêu toàn dân còn khá nhiều bất cập.

Bên cạnh đó, chất lượng khám chữa bệnh ở một số cơ sở y tế, nhất là cơ sở khám chữa bệnh ban đầu chưa đáp ứng nhu cầu, chưa tạo được lòng tin trong nhân dân dẫn đến tình trạng vượt tuyến. Theo đó, chi phí thanh toán đa tuyến tăng cao. Công tác tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHYT chưa được triển khai đồng bộ, đại lý thu BHYT còn thiếu kinh nghiệm trong tuyên truyền, vận động để người dân hiểu được lợi ích thiết thực khi tham gia BHYT nên đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc đến việc vận động mở rộng diện tham gia BHYT.

Với mục tiêu đến năm 2020 có trên 90% dân số tham gia BHYT theo kế hoạch của Thủ tướng Chính phủ giao, tỉnh ta đang tập trung nhiều giải pháp, trong đó đặc biệt chú trọng đến các hoạt động nhằm thực hiện tốt Chương trình hành động của Tỉnh uỷ, Kế hoạch hành động của UBND tỉnh về thực hiện Nghị quyết 21-NQ-TW của Bộ Chính trị và quyết định của UBND tỉnh giao chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHYT hằng năm; đồng thời mở rộng và nâng cao chất lượng hệ thống đại lý thu, tạo điều kiện thuận lợi cho đối tượng khi đăng ký tham gia BHYT. Bảo hiểm xã hội tỉnh tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan tổ chức thanh tra, giám sát việc thực hiện chính sách BHYT trên địa bàn, kiên quyết xử lý nghiêm những hành vi vi phạm pháp luật về BHYT; xây dựng cụ thể các giải pháp phát triển đối tượng cho từng nhóm, tập trung các nhóm có tỉ lệ tham gia BHYT còn thấp. Ngành Y tế tiếp tục đầu tư cơ sở vật chất, nguồn nhân lực, từng bước nâng cao chất lượng khám chữa bệnh và chăm sóc người bệnh toàn diện nhằm tạo điều kiện cho người tham gia BHYT được hưởng thụ các dịch vụ chăm sóc sức khỏe có chất lượng cao...

Thực hiện BHYT toàn dân nhằm huy động sự đóng góp của cộng đồng, chia sẻ gánh nặng tài chính của mỗi người khi ốm đau, bệnh tật, hướng tới mục tiêu bảo đảm cho mọi người dân đều được tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe cơ bản, tạo nguồn tài chính ổn định cho công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân theo hướng công bằng, hiệu quả, chất lượng và phát triển bền vững. Và để các nội dung của  Luật BHYT có tác dụng thiết thực trong thực tiên, tạo đà cho việc thực hiện tốt lộ trình BHYT toàn dân, cần sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ của cả hệ thống chính trị và mỗi người dân trên địa bàn tỉnh.

Nhật Văn