(QBĐT) - Làng Ho là một bản nhỏ của đồng bào dân tộc Vân Kiều thuộc xã Kim Thủy, huyện Lệ Thủy. Nhiều năm về trước, do đời sống đồng bào vẫn gặp rất nhiều khó khăn, trình độ dân trí thấp nên khi gặp bệnh tình hầu hết đều có tâm lý phó thác tính mạng cho thầy mo, thầy cúng. Các hủ tục trị bệnh bằng cách cúng, thổi vẫn tồn tại dai dẳng. Thực trạng này đã giảm dần, kể từ khi cán bộ chiến sỹ quân y của Bộ đội Biên phòng đồn Làng Ho vào cuộc, với sự ra đời của Trạm y tế quân dân y kết hợp...

Đại úy, quân y sỹ Cao Thanh Luận khám và điều trị bệnh cho đồng bào Vân Kiều.

Công tác tại Trạm y tế quân dân y kết hợp, y sỹ, đại úy Cao Thanh Luận là một trong những người mang cả trái tim người lính và tấm lòng người thầy thuốc đến với đồng bào. Những ngày đầu lên với Làng Ho, anh chưa quen với đồng bào, thậm chí còn bị xa lánh, bởi với người Vân Kiều đến trạm xá cùng các phương tiện khám chữa bệnh khác là trái tập tục. Lâu nay bà con chỉ tìm thầy mo, thầy cúng làm phép, cúng thổi chữa bệnh khi đau ốm, sống chết do trời. Trạm xá vắng bệnh nhân.

Để tiếp xúc được với bà con để tuyên truyền cách phòng, chống các dịch bệnh, chăm sóc bảo vệ sức khỏe, hàng ngày y sỹ Cao Thanh Luận phải thực hiện “ba cùng”, nói tiếng Bru-Vân Kiều, hòa nhập văn hóa, tập quán sinh sống của người Vân Kiều, cùng bà con lên rẫy, ra suối. Ở đâu có người Vân Kiều là ở đó có bóng dáng màu áo xanh biên phòng y sỹ Luận và đồng đội. Bà con không đến với trạm xá thì anh đến với bà con.

Khi bản làng chìm vào màn đêm, anh lại lặn lội vượt suối băng rừng tìm về từng nhà thăm khám, cấp thuốc và thức suốt đêm bên người bệnh. Đặc biệt, để công tác vận động đạt hiệu quả, y sỹ Cao Thanh Luận chủ động đến gặp gỡ thăm bệnh cho các thầy mo, thầy cúng trong khu vực.

Tin vào y sỹ Luận, nhiều thầy mo, thầy cúng ở 2 xã Kim Thủy và Lâm Thủy trở thành “cộng sự” tích cực của anh, tham gia thuyết phục người Vân Kiều không sử dụng các biện pháp cúng thổi, bùa chú chữa bệnh nữa, mà phải tìm đến các chiến sỹ quân y biên phòng. Mưa dầm thấm lâu, y sỹ Luận đã góp phần xóa bỏ dần các tập tục chữa bệnh lạc hậu tồn tại trong đời sống của bà con dân tộc Vân Kiều. Từ đó, con đường dẫn đến Trạm xá quân dân y kết hợp đã quen dần với người Vân Kiều.

Một ngày gần đây, chúng tôi có dịp trở lại Làng Ho. Nghe đồng bào Vân Kiều nơi đây kể lại bao câu chuyện đầy cảm động về y sỹ Cao Thanh Luận. Bước xuống cầu thang trước sàn nhà, mế Hồ Thị Ót bày tỏ niềm vui của mình: “Năm ni mế đã trên bảy mươi mùa rẫy rồi, cái tuổi như mặt trời nghiêng bóng phía bên tê núi rừng. Năm trước, năm tê, cái chân hắn đi ít lại, đường gần cũng thành đường xa, cái người hắn cứ mệt ra muốn nằm. Mời mấy thầy mo, thầy cúng về nhà chữa thiệt tốn kém mà cũng chẳng lành.

Từ khi có Trạm xá quân dân y kết hợp Làng Ho, có quân y Luận lên đây với bản, mế cũng như bà con đã biết tìm về trạm xá, biết cách dùng thuốc men khi ốm đau, dịch bệnh. Quân y Luận tốt lắm, ai đau ốm ở mô xa, Luận cũng tìm về nhà để chữa trị. Luận đã trực tiếp đỡ đẻ cho nhiều phụ nữ trong bản nữa đó...”.

Trên nét mặt ánh lên niềm tin của mế già Vân Kiều, chúng tôi hiểu bà con ở đây rất cần anh và luôn coi anh như chính người con của bản. Từ ngày Luận lên với Làng Ho, bà con dân bản đã biết ăn ở vệ sinh sạch sẽ, biết tự chăm sóc sức khỏe cho bản thân mình.

Hiện tại, Trạm y tế quân dân y kết hợp Làng Ho có 11 giường bệnh, được trang bị đủ phương tiện thiết bị y tế và các loại thuốc thông dụng, cùng một vườn thuốc Nam. Trạm được giao nhiệm vụ khám chữa bệnh cho cán bộ, chiến sỹ Đồn Biên phòng Làng Ho và đồng bào dân tộc các bản Làng Ho, Mít Cát và Ho Rum của xã biên giới Kim Thủy, huyện Lệ Thủy. Địa bàn hoạt động rộng, lực lượng y, bác sỹ và điều dưỡng viên chỉ có 3 người, nhưng Cao Thanh Luận và đồng đội luôn nỗ lực hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình.

Xác định rõ, mỗi ca chữa bệnh thành công, niềm tin của người Vân Kiều dành cho Bộ đội Biên phòng sẽ đầy thêm một ít, y sỹ Luận cùng các đồng nghiệp không quản ngại dốc cao, suối sâu đến các bản làng xa xôi hẻo lánh cấp cứu và điều trị bệnh cho dân bản. Anh còn tranh thủ thời gian học tập nâng cao nghiệp vụ chuyên môn, tìm hiểu thêm phác đồ điều trị mới đối với các bệnh mà đồng bào thường mắc, học tập kinh nghiệm chữa bệnh truyền thống của người Vân Kiều, tận dụng nguồn thảo dược thiên nhiên quý báu có sẵn trên núi rừng Trường Sơn để nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh và giảm thiểu chi phí hoạt động.

Đến nay, anh Luận và cán bộ của trạm xá đã điều trị bệnh cho trên 2.000 lượt người, dập tắt kịp thời các loại dịch bệnh có nguy cơ lây lan cao như sốt xuất huyết, dịch tả...Nhiều ca bệnh nặng, trạm xá đều cử cán bộ trực tiếp chuyển bệnh nhân vượt tuyến an toàn.

Trong những đợt dịch bệnh bùng phát, Luận và anh em y, bác sỹ đều hoạt động 24/24h. Người trực tiếp về bản nắm tình hình, người trực trạm xá để tiếp nhận bệnh nhân, quyết tâm dập dịch ngay trong giai đoạn đầu. Nhờ đó, tình hình sức khỏe của đồng bào trên địa bàn trạm xá phụ trách cơ bản được ổn định. Phấn khởi trước những chuyển biến về nhận thức của đồng bào hôm nay, ông Hồ Bạch- Bí thư Chi bộ bản Làng Ho chia sẻ: “Địa phương chúng tôi thực sự vui và yên tâm hơn nhiều khi có quân y Luận ở đây”.

Minh Lợi