(QBĐT) - Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công, chính quyền về tay nhân dân. Chính quyền cách mạng đã ban bố quyền bình đẳng nam nữ, quyền tự do hội họp, quyền bàn luận việc làng, việc nước... Nhà nước hợp pháp, hợp hiến, hợp lòng dân là yêu cầu cấp bách sau khi cách mạng thành công. Phiên họp đầu tiên của Chính phủ lâm thời do Hồ Chủ tịch chủ tọa ngày 3-9-1945 đã quyết định “tổ chức càng sớm càng hay cuộc tổng tuyển cử với chế độ phổ thông đầu phiếu”.

Ở tỉnh ta, Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh họp hội nghị ngày 7-10-1945 thống nhất chủ trương của Trung ương Đảng ấn định ngày bầu cử Quốc hội khóa đầu tiên của cả nước là ngày 6-1-1946. Công tác chuẩn bị cho bầu cử được tiến hành khẩn trương trước 1 tháng. Các đồng chí lãnh đạo đã về tận các huyện, xã để tập trung chỉ đạo công tác bầu cử Quốc hội khóa I và quán triệt sâu sắc nguyên tắc vận động bầu cử.

Việc lựa chọn các đại biểu Quốc hội theo phương châm “khôn khéo, kín đáo, chân thật, không làm ồn ào quá, không tâng bốc quá, không được sử dụng thủ đoạn gian dối, bất chính. Lúc giới thiệu vận động cũng như lúc kiểm phiếu phải sòng phẳng, rõ ràng, hẳn hoi” (Trích: Về cuộc vận động bầu cử sắp tới của Thường vụ Xứ ủy Trung Kỳ - Chỉ thị 5-11-1945).

Bác Hồ tham gia bầu cử Quốc hội khóa I của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa. Ảnh: Tư liệu

Ty Thông tin tuyên truyền Quảng Bình là cơ quan chuyên môn của Ủy ban cách mạng lâm thời được thành lập tháng 10 năm 1945. Sau khi ra đời, đơn vị đã tập trung tuyên truyền cuộc Tổng tuyển cử bầu Quốc hội khóa đầu tiên. Để có tài liệu, các đồng chí lãnh đạo Ty Thông tin tuyên truyền đã nhanh chóng cho thành lập cơ sở in ấn gồm 4 máy in Minec và một máy in Công tử để in tài liệu, áp phích, khẩu hiệu bướm và các hoạt động mừng Xuân Bính Tuất năm 1946.

Các phòng nghiệp vụ chuẩn bị biên soạn tài liệu, thơ ca, hò vè và chỉ đạo các hoạt động đốt lửa trại, diễn kịch, hò khoan vấn đáp phục vụ cho công tác bầu cử, giải thích cho quần chúng nhân dân hiểu rõ về quyền lợi và nghĩa vụ của công dân. Công tác thông tin tuyên truyền cho bầu cử cũng được đưa lên hàng đầu và tổ chức tốt.

Tại địa phương, hoạt động tuyên truyền được đẩy mạnh với các hình thức mít tinh cổ động, thông báo trên loa truyền thanh... Ty Thông tin làm tốt khâu tuyên truyền in ấn tranh cổ động, biểu ngữ, in danh sách đại biểu bầu cử, phiếu bầu cử, danh sách cử tri...

Mặt trận Việt Minh tỉnh giới thiệu và hiệp thương danh sách đề cử để bầu vào Quốc hội khóa I gồm 6 người: ông Đồng Sĩ Nguyên (Nguyễn Sĩ Đồng) - Chủ tịch Mặt trận Việt Minh tỉnh, ông Hoàng Văn Diệm -Phó chủ tịch Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời tỉnh, ông Trần Hường - Ủy viên trinh sát và tư pháp của Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời tỉnh, ông Võ Thuần Nho-Ủy viên tuyên truyền của Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời tỉnh, ông Võ Văn Quyết-Chủ tịch Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời huyện Lệ Thủy, ông Dương Đình Dư, Chủ tịch Mặt trận Việt Minh huyện Bố Trạch.

Nhân dân đã đưa danh sách đề cử phổ biến thành ca dao để dễ nhớ mà lựa chọn sáng suốt đại biểu cho Quốc hội khóa I. Đoàn thanh niên của tỉnh chỉ đạo các đoàn thanh niên huyện, xã, làng tổ chức dọn vệ sinh đường làng ngõ xóm phong quang, sạch sẽ; tổ chức mít tinh, loa phát thanh, biểu ngữ cổ động ngày bầu cử được căng dán khắp nơi. Một không khí rộn ràng, nô nức chuẩn bị cho ngày bầu cử lan truyền cho đến tận mỗi người dân.

Ngày 6-1-1946, khắp nơi trong toàn tỉnh, tất cả mọi người dân đủ 18 tuổi không phân biệt già trẻ, nam, nữ hăng hái tham gia đi bầu cử. Các địa điểm bầu cử được trang trí trang trọng, có cờ Tổ quốc, biểu ngữ, hoa tươi. Đình làng Lệ Sơn (Tuyên Hóa), đình làng Trung Nghĩa (Nghĩa Ninh), đình làng Quảng Thuận (Quảng Trạch)...  có trang hoàng bàn thờ Tổ quốc, khói trầm nghi ngút, chăng đèn hoa, cờ lộng, kèn trống, không khí bầu cử vừa trang trọng vừa ấm áp. Nhân dân Quảng Bình đã tham gia bầu cử Quốc hội khóa I với tỷ lệ đạt 100% số cử tri. Các ông Đồng Sĩ Nguyên, Phan Văn Diệm, Võ Thuần Nho, Võ Văn Quyết, Trần Hường đã trở thành đại biểu của tỉnh ta tham gia vào Quốc hội khóa đầu tiên. Họ là những đại biểu xứng đáng, thay mặt cho nhân dân lãnh đạo thực hiện củng cố chính quyền, chăm lo xây dựng cuộc sống mới.

Cuộc bầu cử Quốc hội khóa I là cuộc vận động chính trị rộng lớn phát huy được sức mạnh của nền dân chủ nhân dân, củng cố và bảo vệ chính quyền non trẻ. Nhân dân Quảng Bình đã thấy rõ quyền lợi trách nhiệm của mình đối với vận mệnh nước nhà và càng tin tưởng vào chế độ mới, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, của Quốc hội.

Bảy mươi năm là một chặng đường dài, các đại biểu Quốc hội qua các thời kỳ của Đoàn đại biểu Quốc hội Quảng Bình đã làm tròn sứ mệnh thiêng liêng và cao cả của mình: Người đại biểu của nhân dân. Họ là những người có tinh thần yêu nước, thương dân, thay mặt Quốc hội và nhân dân Quảng Bình để lãnh đạo quê hương Quảng Bình ngày càng đổi mới và phát triển.

Trần Thị Diệu Hồng