(QBĐT) - Tiếp tục chương trình kỳ họp, trong phiên thảo luận tại Hội trường về Báo cáo việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về hoạt động giám sát chuyên đề, hoạt động chất vấn từ đầu nhiệm kỳ khóa XIII đến năm 2015 và chất vấn lại một số vấn đề, đại biểu Nguyễn Ngọc Phương, Tỉnh ủy viên, Phó trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh đã phát biểu cho rằng, thời gian qua chất vấn và lời chất vấn là một hình thức giám sát tối cao được cử tri và nhân dân cả nước quan tâm.

Thông qua chất vấn và trả lời chất vấn những ý kiến, kiến nghị của cử tri được các đại biểu Quốc hội chuyển đến diễn đàn Quốc hội; được Chính phủ, các bộ trưởng, trưởng ngành giải trình, tiếp thu và hứa thực hiện. Trong chất vấn và trả lời chất vấn, các kỳ họp sau nội dung chất vấn và trả lời chất vấn càng được rút kinh nghiệm điều chỉnh để nâng cao chất lượng và hiệu quả; hạn chế được tình trạng dài dòng, thiếu đi vào trọng tâm, kém hiệu quả.

Tuy nhiên, đại biểu đề nghị các đại biểu Quốc hội cũng như cử tri cần chia sẻ với Chính phủ, các vị Bộ trưởng, trưởng ngành trong một số lĩnh vực không thể giải quyết dứt điểm ngay sau trả lời chất vấn mà cần có thời gian. Có những vấn đề nóng, cử tri bức xúc, nhiều đại biểu quan tâm, chất vấn nhiều lần, nhưng hỏi khi nào chấm dứt thì khó; vì cố gắng đến đâu thì cũng chỉ hạn chế và phải có thời gian, việc chấm dứt ngay còn phụ thuộc đến ý thức người dân, vai trò định hướng, quản lý của lãnh đạo các địa phương.

Về phía lãnh đạo Chính phủ và các bộ trưởng, trưởng ngành, khi nhận được các ý kiến chất vấn bằng văn bản thì phải tuân thủ trả lời để thể hiện sự tôn trọng đối với đại biểu; giúp đại biểu có cơ sở để trả lời với cử tri. Đại biểu phản ánh, thời gian qua có một số chất vấn của đại biểu không được trả lời...

Đại biểu Trần Minh Diệu phát biểu trong phiên thảo luận về dự án Luật Tín ngưỡng, tôn giáo.

Ngoài ra, đại biểu kiến nghị, đối với trụ sở tiếp dân Trung ương, khi nhận được đơn thư của công dân cần nghiên cứu kỹ hồ sơ vụ việc. Trường hợp nhận thấy các cấp liên quan ở địa phương đã giải quyết đúng luật, trong Quyết định nêu rõ đây là quyết định giải quyết cuối cùng thì giải thích để công dân chấm dứt đơn thư, hoặc hướng dẫn người dân kiện ra Tòa án...

Thảo luận ở hội trường về dự thảo dự án Luật Tín ngưỡng, tôn giáo, đại biểu Trần Minh Diệu đã có ý kiến phát biểu khẳng định, tín ngưỡng, tôn giáo sẽ luôn tồn tại và phát triển trong đời sống xã hội, vì vậy cần được điều chỉnh bằng pháp luật để vừa thuận lợi về mặt quản lý nhà nước, vừa là điều kiện thuận lợi cho mọi người được thực hiện quyền tự do tín ngưỡng và tôn giáo theo đường lối của Đảng và quy định của Hiến pháp.

Góp ý đối với từng nội dung cụ thể, đại biểu cho rằng, những quy định về tín ngưỡng thể hiện trong dự thảo luật còn đơn giản, thiếu cân đối, chưa bao quát đầy đủ và cũng chưa làm rõ các hình thức hoạt động tín ngưỡng đang diễn ra một cách đa dạng và phong phú như hiện nay và đề nghị cần bổ sung những quy định cụ thể hơn, nhằm bảo đảm hoạt động tín ngưỡng có một hành lang pháp lý chặt chẽ nhưng rộng mở, vừa đáp ứng nhu cầu tâm linh, tinh thần của một bộ phận lớn quần chúng nhân dân, vừa phù hợp với thuần phong mỹ tục, truyền thống tốt đẹp của dân tộc và hạn chế được các hoạt động tín ngưỡng lạc hậu, lạm dụng, thiếu tính nhân văn. Về công nhận tổ chức tôn giáo, đại biểu đề nghị cần làm rõ hơn, cụ thể hơn về vấn đề tổ chức và hoạt động của các cơ sở tôn giáo với tư cách là một chủ thể độc lập khi tham gia vào các quan hệ xã hội.

Đại biểu cũng tán thành với việc cần quy định pháp nhân của tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc và cơ sở tôn giáo - nếu đã hội tụ đủ các tiêu chí của một pháp nhân theo quy định của pháp luật.

Đối với quản lý nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo, đại biểu đề nghị giao chức năng quản lý nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo cho Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch là phù hợp nhất. Đại biểu cũng đồng tình với việc cần thiết phải quy định các hành vi bị cấm trong dự thảo luật, nhằm không chỉ làm căn cứ pháp lý cho cơ quan chức năng quản lý hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo, mà quan trọng hơn  là để cho người dân và các tổ chức có liên quan biết mình không được làm gì và sẽ được làm những gì mà pháp luật không cấm.

Tuy nhiên, Điều 6 của dự thảo chưa làm rõ hành vi nào là bị nghiêm cấm đối với cá nhân, hành vi nào là bị nghiêm cấm đối với tổ chức nên sẽ dễ dẫn đến việc áp dụng tuỳ tiện, vừa khó cho đối tượng thực hiện, vừa khó cho việc xác định chế tài xử lý; vì vậy, đề nghị cần chỉnh sửa lại theo hướng quy định các hành vi bị nghiêm cấm cho từng đối tượng một cách cụ thể, dễ hiểu, dễ áp dụng, bảo đảm tính khả thi.

Thảo luận ở Hội trường về dự án Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em (sửa đổi), đại biểu Trần Minh Diệu đã phân tích thực trạng 10 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về trẻ em và cho rằng việc có 1/3 chỉ tiêu không đạt được như báo cáo của Chính phủ nêu là do nhiều nguyên nhân, trong đó nguyên nhân quan trọng ảnh hưởng trực tiếp là việc tổ chức bộ máy và lực lượng làm công tác trẻ em từ Trung ương đến cơ sở còn bất cập, chưa bảo đảm.

Phân tích những bất cập về tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về dân số, gia đình và trẻ em kể từ khi Ủy ban dân số, Gia đình và Trẻ em có quyết định giải thể vào năm 2007, đại biểu khẳng định, xét về mặt khoa học cũng như thực tiễn, mô hình của Ủy ban Dân số, Gia đình và Trẻ em vẫn là mô hình thuận lợi nhất trong sự liên kết giữa gia đình, dân số và trẻ em.

Đại biểu đề nghị Quốc hội cần bàn bạc, xem xét tái lập mô hình Ủy ban Dân số, Gia đình và Trẻ em nhằm vừa bảo đảm tính khoa học trong mối liên hệ hết sức chặt chẽ giữa dân số gia đình và trẻ em, vừa bảo đảm sự kết hợp lực lượng làm công tác dân số gia đình, trẻ em. Nếu không thể tái lập được mô hình này thì cần giao chức năng quản lý nhà nước về gia đình và trẻ em cho một bộ thống nhất quản lý, có thể là Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội...

Về quyền trẻ em trong hoạt động Đoàn Thanh niên, đại biểu thể hiện quan điểm không đồng tình với quy định tại Khoản 1, Điều 77: "Trung ương Đoàn đại diện cho tiếng nói, nguyện vọng của trẻ em Việt Nam". Theo đại biểu, quy định như vậy là chưa ổn vì Đoàn Thanh niên không thể đại diện cho trẻ em từ 0-5 tuổi, nhất là trẻ em còn trong bụng mẹ. Đại biểu đề nghị nên điều chỉnh khoản này thành: "Đoàn Thanh niên và Đội Thiếu niên tiền phong đại diện cho tiếng nói của thanh niên, đội viên và nhi đồng”.

Thảo luận tại hội trường về Luật Báo chí (sửa đổi), đại biểu Nguyễn Ngọc Phương cơ bản đồng tình với việc sửa đổi luật nhằm tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước đối với báo chí; hiện thực hóa Hiến pháp 2013 nhằm bảo đảm quyền tự do, bảo hộ mạnh mẽ hơn cho báo chí trong tiếp cận thông tin, chuyển tải thông tin; mở rộng liên kết, bảo vệ nguồn tin tác nghiệp, phát huy tối đa những mặt tích cực, khắc phục tốt những thiếu sót, khuyết điểm trong hoạt động báo chí; hạn chế việc lạm dụng quyền tự do báo chí, quyền tự do ngôn luận trên báo chí để xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.

Tuy nhiên, để tiếp tục hoàn thiện và thông qua luật này, đại biểu đề nghị về tên gọi nên gọi là “Luật Báo chí”, bởi lý do luật lần này có 30/59 điều mới, có 29 điều sửa đổi, thực tế là gần như thay đổi hoàn toàn. Về ngôn ngữ diễn đạt cần rà soát, chính sửa lại một số từ đa nghĩa, không mang tính phổ biến gây khó hiểu. Về nội dung, luật cần hướng tới việc sắp xếp lại cơ quan báo chí và nâng cao chất lượng đội ngũ; không để chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ; không để lãng phí nguồn lực, cơ sở vật chất, tài chính ngân sách..., làm tăng gánh nặng cho ngân sách nhà nước.

Sau khi đưa ra số liệu thống kê khá ấn tượng chứng minh cho việc gia tăng số lượng cơ quan báo chí, ấn phẩm và nguồn nhân lực hoạt động trên lĩnh vực báo chí trong những năm gần đây, đại biểu đề nghị dự thảo luật lần này cần có phân loại mô hình hoạt động của cơ quan báo chí phù hợp với thực tiễn; quy định rõ số lượng tờ báo, tạp chí, bản tin cho mỗi bộ, ngành để hạn chế tối đa lãng phí xã hội, lãng phí ngân sách nhà nước...

Đại biểu cũng bày tỏ quan điểm đồng tình với việc cấp giấy phép trong hoạt động báo chí để nhằm tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước về báo chí; đồng thời, đề nghị quy định cụ thể về thời hạn hiệu lực của giấy phép là 10 năm; tương tự như vậy, cần có quy định cụ thể về thời hạn hiệu lực của Thẻ nhà báo.

Về văn phòng đại diện, phóng viên thường trú của cơ quan báo chí, đại biểu đồng tình với quy định tại Khoản 7 Điều 25 “Văn phòng đại diện, phóng viên thường trú chỉ được hoạt động tại địa phương khi được chấp thuận bằng văn bản...” vì đây là thủ tục hành chính bắt buộc theo Khoản 3 Điều 8: “UBND tỉnh thành phố trực thuộc Trung ương thực hiện quản lý nhà nước về  báo chí”.

Đại biểu đề nghị xem xét lại quy định tại Điều 35 và 36 về điều kiện, tiêu chuẩn được cấp Thẻ nhà báo đối với người có thời gian công tác liên tục tại cơ quan báo chí 3 năm trở lên, vì thực tế có người có thời gian công tác 5 đến 10 năm nhưng hạn chế về năng lực, nhưng có những người hợp đồng một năm lại có nhiều bài viết xuất sắc, đạt giải báo chí nhưng vẫn phải chờ 3 năm mới cấp thẻ là bất hợp lý, không khuyến khích thu hút được người giỏi, người tài, có nhiệt tình, đam mê với với nghề báo. Đề nghị bổ sung vào Khoản 2 Điều 10 quy định về việc cấm lạm dụng quyền báo chí để yêu cầu các cơ quan, tổ chức và cá nhân đăng bài, thu tiền,  gây phiền hà cho nhiều tổ chức, cá nhân như trong thời gian qua.

Ngoài việc tham gia phát biểu ở hội trường, các đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Bình tiếp tục đóng góp nhiều ý kiến trong các phiên thảo luận tại tổ, tại đoàn; tham gia nhiều ý kiến quan trọng trong thảo luận về dự kiến nhân sự Chủ tịch, các Phó Chủ tịch và Ủy viên Hội đồng bầu cử Quốc gia, Tổng Thư ký Quốc hội và dự thảo Nghị quyết về Ngày bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016-2021, thành lập Hội đồng bầu cử quốc gia; biểu quyết thông qua một số dự án luật, nghị quyết theo chương trình kế hoạch đề ra và tham gia nhiều hoạt động quan trọng khác.

Cuối kỳ họp, lãnh đạo đoàn tổ chức họp đoàn lấy ý kiến đánh giá về cách thức tổ chức kỳ họp, chất lượng kỳ họp theo yêu cầu của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; đánh giá về hoạt động của đoàn và của từng đại biểu cũng như bộ phận thư ký, phục vụ để rút kinh nghiệm. Buổi chiều ngày 27-11-2015, kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIII chính thức bế mạc. Kỳ họp đã thành công tốt đẹp, hoàn thành được chương trình, kế hoạch đề ra. Trong thành công chung đó có sự đóng góp đáng ghi nhận của mỗi một đại biểu và của cả tập thể Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Bình.

Phong Hồng-Ất Mão

>> Hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIII: Cần có biện pháp hữu hiệu để hạn chế tối đa thất thu