"Cây sáng kiến" của ngành hải quan

  • 14:34 | Thứ Bảy, 12/09/2020
  • icon gmail
  • icon facebook
  • icon youtube
(QBĐT) - 3 sáng kiến về cải cách thủ tục hành chính ra đời liên tiếp trong 3 năm, từ năm 2017 đến 2019, trong đó có 1 sáng kiến được áp dụng trong toàn ngành, chị Phạm Thị Lan Hương (SN 1977), Phó Chánh văn phòng Cục Hải quan tỉnh Quảng Bình được mệnh danh là “cây sáng kiến” của đơn vị.
 
Ngành hải quan được ví như “người gác cửa” của nền kinh tế, có nhiệm vụ thực hiện kiểm tra, giám sát hàng hóa, phương tiện vận tải; phòng, chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới; tổ chức thực hiện pháp luật về thuế đối với hàng hóa xuất, nhập khẩu; thống kê hàng hóa xuất, nhập khẩu.
 
Nói đầy đủ thì là vậy, nhưng diễn đạt ngắn gọn theo quan điểm “hiện đại” hơn của những cán bộ hải quan thì đơn vị là cơ quan cung cấp dịch vụ công, mà đối tác của họ chính là các doanh nghiệp.
 
Vì vậy, cải cách hành chính là vấn đề sống còn của ngành và là trách nhiệm của toàn thể cán bộ. Điều đó có nghĩa là trong quá trình thực thi công vụ, nếu phát hiện thấy sự bất cập hoặc quy trình thủ tục có thể gây ra sự phiền hà, rắc rối cho doanh nghiệp, họ có thể đề xuất để thay đổi.
Chị Phạm Thị Lan Hương được mệnh danh là “Cây sáng kiến” của Cục Hải quan tỉnh Quảng Bình.
Chị Phạm Thị Lan Hương được mệnh danh là “Cây sáng kiến” của Cục Hải quan tỉnh Quảng Bình.
18 năm làm việc trong ngành hải quan, trong đó có 3 năm làm ở phòng nghiệp vụ, chị Phạm Thị Lan Hương đã trực tiếp giải quyết nhiều thủ tục gia hạn quá cảnh hàng hóa nước ngoài qua lãnh thổ Việt Nam.
 
Chị Hương cho biết, theo quy định, thủ tục gia hạn quá cảnh hàng hóa từ Lào qua lãnh thổ Việt Nam được phép lưu lại trên lãnh thổ Việt Nam tối đa 30 ngày. Trong trường hợp hết 30 ngày mà hàng hóa chưa xuất ra khỏi lãnh thổ Việt Nam thì doanh nghiệp phải thực hiện thủ tục xin gia hạn thời gian quá cảnh tại cơ quan hải quan.
 
Điều đó có nghĩa là doanh nghiệp phải gửi văn bản (trực tiếp hoặc bằng đương công văn) đến xin Cục Hải quan tỉnh Quảng Bình gia hạn thời gian quá cảnh đối với các tờ khai hàng hóa đã hết hạn thời gian lưu lại trên lãnh thổ Việt Nam. Căn cứ hồ sơ xin gia hạn của doanh nghiệp, Cục Hải quan sẽ gửi văn bản đề nghị Chi cục Hải quan cửa khẩu, nơi lưu giữ hàng hóa phối hợp xác minh tính nguyên trạng của lô hàng.
 
Chính vì quy định này, đã có không ít doanh nghiệp vì nhiều lý do khách quan khác nhau, như: do điều kiện thời tiết xấu, bên nhận hàng chưa bố trí được phương tiện nhận hàng, hoặc phương tiện bị hư hỏng... buộc phải làm thủ tục gia hạn rất nhiều lần. Mỗi lần làm thủ tục gia hạn thủ công theo quy định cũ phải mất thời gian từ 5 đến 7 ngày, rất phiền hà cho doanh nghiệp. Nhận thấy những bất cập nói trên, sau nhiều lần trăn trở, chị Hương đã đưa ra sáng kiến đưa thủ tục gia hạn quá cảnh hàng hóa lên hệ thống dịch vụ công trực tuyến, nhằm rút ngắn thời gian, đơn giản hóa thủ tục và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp.  
 
Nghĩ là làm, chị Hương đã nhanh chóng bắt tay vào thu thập dữ liệu, nghiên cứu, xây dựng bài toán nghiệp vụ. Từ những tình huống thực tế và yêu cầu của thực tiễn trong giải quyết thủ tục gia hạn, chị đã chỉ ra những tồn tại, hạn chế, đưa ra giải pháp khắc phục. Sau một thời gian, quy trình giải quyết thủ tục gia hạn quá cảnh hàng hóa trên hệ thống dịch vụ công trực tuyến đã được chị và các cộng sự hoàn thành.
 
Điều đáng nói, sáng kiến này nhanh chóng thuyết phục được không chỉ lãnh đạo Cục Hải quan tỉnh Quảng Bình mà còn lãnh đạo của Tổng cục. Theo đó, nếu muốn làm thủ tục gia hạn, doanh nghiệp chỉ cần gửi hồ sơ lên hệ thống dịch vụ công trực tuyến. Hệ thống sẽ tiếp nhận, chuyển đến lãnh đạo và công chức được phân công xử lý hồ sơ; gửi, nhận yêu cầu xác minh tính nguyên trạng hàng hóa từ Chi cục Hải quan cửa khẩu, nơi lưu trữ hàng hóa. Trên cơ sở phản hồi qua hệ thống, lãnh đạo cơ quan hải quan xem xét gia hạn thời gian quá cảnh. Sau đó hệ thống sẽ chuyển trả kết quả cho doanh nghiệp.
 
Thời gian thực hiện thủ tục qua hệ thống này chỉ mất 2 đến 3 ngày, cắt giảm rất nhiều thời gian và chi phí đi lại giao dịch cho doanh nghiệp so với quy trình giải quyết thủ tục hành chính thủ công trước đó. Sau khi tiếp nhận quy trình, Tổng cục Hải quan đã nhanh chóng phê duyệt và cử đoàn công tác về làm việc, tiếp tục hoàn thiện để triển khai trong toàn ngành. Giữa tháng 8-2018, ngành hải quan đưa vào sử dụng thủ tục gia hạn thời gian quá cảnh hàng hóa trên Hệ thống dịch vụ công trực tuyến HQ36a để thay thế cho thủ tục hành chính thủ công trước đó.
 
Với những thành tích đã đạt được, trong 3 năm liên tiếp, từ năm 2017 đến năm 2019, chị Phạm Thị Lan Hương đều được công nhận là Chiến sỹ thi đua cơ sở. Năm 2019, chị được Bộ trưởng Bộ Tài chính tặng bằng khen vì những thành tích xuất sắc trong công tác.

Ông Nguyễn Văn Hệ, Phó Cục trưởng Cục Hải quan cho biết, để đưa ra một sáng kiến, giải pháp và được đưa vào áp dụng không chỉ ở cấp Cục, mà còn ở cấp Tổng cục, không phải là điều dễ dàng. 

Sáng kiến của chị Hương không chỉ góp phần quan trọng vào nhiệm vụ cải cách thủ tục hành chính, cải thiện chất lượng dịch vụ công trong ngành Hải quan, mà còn giúp cho doanh nghiệp tiết kiệm được thời gian, chi phí.

Bởi, đó là sản phẩm kết tinh từ quá trình trải nghiệm thực tiễn, cùng với sự học hỏi, sáng tạo không ngừng nghỉ và trên hết là đặt mình (người làm dịch vụ chứ không phải là cán bộ, công chức Nhà nước) vào vị trí của khách hàng, để biết được mong muốn, yêu cầu của khách hàng. Và khi doanh nghiệp được tạo điều kiện để thực hiện tốt các quy định của pháp luật, đồng nghĩa với việc họ đã góp phần quan trọng cho ngành Hải quan hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình.

“Chưa dừng lại ở đó, chị Phạm Thị Lan Hương cũng là tác giả của nhiều sáng kiến, cải tiến trong công việc và được Cục Hải quan áp dụng trong thực tiễn. Có thể kể đến, sáng kiến về “Cải cách thủ tục thiết lập quan hệ đối tác Hải quan-Doanh nghiệp” (năm 2017) của chị Hương đã giảm bớt từ 2-3 cuộc họp giữa cơ quan Hải quan với một đối tác khi thực hiện các thủ tục ký kết thỏa thuận hợp tác với các doanh nghiệp; giúp tiết kiệm thời gian cho cơ quan Hải quan, thời gian và chi phí đi lại của các doanh nghiệp. Hay sáng kiến “Giải pháp tiết kiệm thời gian, nguồn lực trong thực hiện các cuộc kiểm tra nội bộ, kiểm tra công tác Đảng” (năm 2019) đã giúp Cục Hải quan giảm bớt thời gian đi lại, nguồn nhân lực, kinh phí thực hiện trong các cuộc kiểm tra nội bộ, kiểm tra công tác Đảng”, Phó Cục trưởng Cục Hải quan cho biết thêm. 
Dương Công Hợp