(QBĐT) - Căn cứ Bộ luật Hình sự (sửa đổi) có hiệu lực từ ngày 1-1-2018, các doanh nghiệp (ND) cố tình nợ, trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp (gọi chung là BHXH) của người lao động (NLĐ) sẽ bị các cơ quan BHXH chuyển hồ sơ sang cơ quan công an để xử lý hình sự.

Theo quy định của pháp luật, trích nộp đầy đủ BHXH cho NLĐ là nghĩa vụ của chủ sử dụng lao động. Tuy nhiên, trong thực tế thì nhiều DN vẫn không chấp hành, để nợ đọng BHXH kéo dài, dẫn đến quyền lợi của NLĐ bị xâm phạm.

Chị Nguyễn Thị Cẩm Nhung, công nhân làm việc cho một DN ở KCN Tây Bắc Đồng Hới cho biết: “Việc trừ lương NLĐ hàng tháng để đóng BHXH, nhưng chủ DN không trích nộp hoặc chậm đóng là hành vi trốn tránh trách nhiệm.

Do vậy, tôi ủng hộ việc cơ quan BHXH chuyển hồ sơ DN nợ BHXH sang cơ quan công an để đề nghị khởi tố hình sự theo quy định của pháp luật, nhằm bảo vệ quyền lợi của NLĐ". Nhiều NLĐ cho rằng, cơ quan BHXH, các cấp công đoàn cần có giải pháp quản lý chặt chẽ vấn đề thu nợ BHXH. Chẳng hạn, nếu DN nợ BHXH từ 3 tháng trở lên thì khuyến cáo hoặc buộc DN phải khắc phục ngay, không để kéo dài.

Theo ông Phạm Văn Vẽ, Phó Giám đốc BHXH tỉnh, việc xử lý hình sự các doanh nghiệp, đối tượng cố tình chây ì, trốn đóng BHXH của NLĐ sẽ là biện pháp mạnh để xử lý dứt điểm tình trạng nợ đọng BHXH kéo dài làm ảnh hưởng đến quyền lợi của NLĐ.

Cụ thể, theo điều 214, điều 215, hành vi gian lận BHXH, BHYT, tùy vào số tiền chiếm đoạt, gây thiệt hại và trường hợp vi phạm sẽ bị xử phạt hành chính hoặc phạt tù; mức phạt tiền cao nhất là 500 triệu đồng, mức phạt tù cao nhất đến 10 năm. Theo điều 216, hành vi không đóng hoặc đóng BHXH, BHYT không đầy đủ theo quy định sẽ bị xử phạt hành chính hoặc phạt tù, cao nhất lên tới 7 năm. Mức phạt tiền đối với pháp nhân là DN có thể lên tới 3 tỷ đồng.

Mặc dù thời gian qua, liên cơ quan: BHXH, Liên đoàn Lao động tỉnh, Sở Lao động-Thương binh và Xã hội, Công an tỉnh… đã thường xuyên thành lập các đoàn thanh tra, kiểm tra đôn đốc công tác thu nộp BHXH tại các đơn vị, DN trên địa bàn tỉnh, nhưng nhiều đơn vị vẫn cố tình chây ì, không thực hiện nghĩa vụ nộp BHXH cho NLĐ. Cụ thể, tính đến hết tháng 12-2018, tổng số nợ BHXH của các đơn vị trên địa bàn tỉnh là 144.664 triệu đồng.

Theo BHXH Quảng Bình, số nợ trên tập trung chủ yếu ở một số DN có quy mô lớn, nhưng gặp khó khăn trong sản suất kinh doanh do chịu hậu quả nặng của các trận bão, lũ với tổng số tiền nợ lên đến 93.705 triệu đồng.

Điển hình như: Tổng công ty CP SXVL&XD Cosevco I và 3 đơn vị thành viên nợ 52.398 triệu đồng, Công ty CP COSEVCO 6 nợ 13.558 triệu đồng, Công ty CP Việt Trung nợ 22.632 triệu đồng, Công ty TNHH MTV TM và DL Vinashin Quảng Bình và Công ty TNHH MTV Công nghiệp Tàu thủy Quảng Bình nợ 5.117 triệu đồng.

Hiện nay, các đơn vị nêu trên đang tái cơ cấu, giảm hơn ½ lao động, chờ bán trụ sở để trả nợ. Bên cạnh đó, một số DN tuy chưa phải quá khó khăn nhưng cố tình trốn tránh trách nhiệm đóng BHXH cho NLĐ; thậm chí, một số DN đã thu tiền đóng BHXH rồi nhưng vẫn không nộp cho cơ quan BHXH, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của NLĐ khi có sự cố xảy ra.

Phan Phương