(QBĐT) - Qua hơn 2 năm thực hiện Chương trình hành động số 05-Ctr/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về giảm nghèo bền vững và giải quyết việc làm (Chương trình 05), giai đoạn 2016-2020, các mục tiêu, chỉ tiêu về giảm nghèo, giải quyết việc làm hàng năm đều đạt và vượt kế hoạch đề ra. Đời sống của người nghèo và hạ tầng vùng nghèo được cải thiện rõ rệt, việc làm cho người lao động cơ bản ổn định, bộ mặt nông thôn thay đổi đáng kể.

Tháng 7-2016, Chương trình 05 được Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành trong bối cảnh tỉnh đang gặp muôn vàn khó khăn. Sự cố môi trường biển với những thiệt hại nghiêm trọng không chỉ ảnh hưởng đến nền kinh tế mà còn tác động tiêu cực đến tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.

Hơn hai năm, với sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, sự nỗ lực của các cấp, các ngành, các tầng lớp nhân dân, công tác giảm nghèo và giải quyết việc làm (GQVL) của tỉnh ta đã đạt được những kết quả tích cực.

Các mục tiêu, chỉ tiêu về giảm nghèo, GQVL hàng năm đều đạt và vượt kế hoạch đề ra; tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giảm bình quân mỗi năm 2,42%; GQVL bình quân hàng năm cho gần 35.000 người; xuất khẩu lao động bình quân hàng năm cho gần 2.900 người; tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề mỗi năm tăng từ 2,5-3%, đến cuối năm 2017 đạt 41,3%...

Những kết quả đó cho thấy việc ban hành Chương trình 05 là đúng đắn, hợp lòng dân, đáp ứng được yêu cầu thực tiễn, được cán bộ, đảng viên và nhân dân trong tỉnh đánh giá cao.

Để đạt được những thành tựu khả quan nêu trên trong bối cảnh có nhiều khó khăn, thách thức, hai năm qua, cùng với việc đẩy mạnh tuyên truyền về công tác giảm nghèo, GQVL, các ban, ngành chức năng đã triển khai thực hiện đồng bộ các chính sách, dự án giảm nghèo để giúp người dân cải thiện đời sống và tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản của người nghèo.

Tính đến 30-6-2018, Ngân hàng Chính sách xã hội đang thực hiện 20 chương trình tín dụng ưu đãi với tổng dư nợ đạt trên 2.957 tỷ đồng, trong đó dự nợ chương trình hộ nghèo, hộ cận nghèo và mới thoát nghèo đạt gần 1.790 tỷ đồng, chiếm 60,5% tổng dư nợ các chương trình tín dụng.

Doanh số cho vay các chương trình tín dụng từ năm 2016 đến 6 tháng đầu năm 2018 đạt 2.392 tỷ đồng với 76.755 lượt hộ được vay vốn. Doanh số cho vay bình quân hiện nay là 33,3 triệu đồng/hộ (tăng 4 triệu đồng/hộ so với năm 2016).

Hiện nguồn vốn tín dụng ưu đãi đạt bình quân 18,6 tỷ đồng/xã, phường (tăng 2,3 tỷ đồng so với năm 2016). Sự “tiếp sức” quan trọng từ nguồn vốn này đã và đang giúp hàng vạn hộ gia đình có điều kiện phát triển kinh tế, xoá đói giảm nghèo, ổn định đời sống và đóng góp xây dựng nông thôn mới.

Không chỉ được “tiếp sức” trên lĩnh vực phát triển kinh tế, Chương trình 05 đã giúp 781.670 lượt người nghèo, cận nghèo, người sinh sống ở vùng đặc biệt khó khăn, người dân tộc thiểu số được cấp thẻ bảo hiểm y tế với số kinh phí được hỗ trợ là 443,463 tỷ đồng.

Từ dịch vụ này, đã có 283.530  lượt người nghèo, cận nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số được khám chữa bệnh với tổng kinh phí 232,058 tỷ đồng. Là một trong những chính sách quan trọng của Chương trình hành động số 05, chính sách hỗ trợ về nhà ở đã góp phần giúp 2818 hộ nghèo được vay vốn ưu đãi sửa chữa, xây mới nhà ở để “an cư lạc nghiệp”.

Bên cạnh đó, từ nhiều nguồn kinh phí, sau hai năm triển khai chương trình, Uỷ ban MTTQVN tỉnh đã hỗ trợ xây dựng 161 nhà ở cho các hộ nghèo, hộ đồng bào dân tộc thiểu số, hộ bị thiệt hại do thiên tai với kinh phí 8,08 tỷ đồng, hiện đang thực hiện xây dựng 37 nhà ở cho đồng bào dân tộc với kinh phí 2,96 tỷ đồng. Các hộ nghèo bị ảnh hưởng bởi thiên tai còn được hỗ trợ 1.050 con bò lai trị giá 15,75 tỷ đồng.

Trong khuôn khổ Chương trình 05, chương trình 30a ở huyện Minh Hoá và các xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và chương trình 135 đã và đang để lại những dấu ấn tích cực. Các hộ dân tham gia chương trình được nâng cao năng lực giảm nghèo, hàng trăm mô hình hiệu quả trong sản xuất được nhân rộng, người dân ý thức hơn trong việc nỗ lực vươn lên thoát nghèo.

Đặc biệt, có 3 xã thuộc diện đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển đã về đích nông thôn mới, gồm Quảng Trung (Quảng Trạch), Duy Ninh, Hiền Ninh (Quảng Ninh). Dự kiến trong năm 2018 sẽ có thêm 2 xã hoàn thành lộ trình nông thôn mới là Hồng Thuỷ (Lệ Thuỷ) và Hoá Hợp (Minh Hoá).

Sự đồng hành thiết thực của các chính sách trong Chương trình 05 đã và đang giúp hộ nghèo ổn định đời sống, phát triển sản xuất. Việc học tập của con em hộ nghèo cũng thuận lợi hơn khi có 103.522 lượt học sinh được miễn, giảm học phí và hỗ trợ chi phí học tập với tổng số tiền 6,182 tỷ đồng; 52.290 trẻ mẫu giáo được hỗ trợ tiền ăn trưa với tổng kinh phí 40,259 tỷ đồng; 19.008 học sinh và trường phổ thông ở những thôn bản đặc biệt khó khăn được hỗ trợ gần 5,555 tỷ đồng.

Nhiều “giấc mơ” của học trò nghèo đã thành hiện thực khi các cháu được học bán trú, cha mẹ không còn lo chạy ăn từng bữa để cho con ăn học. Sự đồng hành quan trọng này đang tạo đà, tạo thế để nâng cao chất lượng giáo dục-đào tạo vùng sâu vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn để các em có một tương lai vững vàng, quê hương có thêm nguồn nhân lực đạt chất lượng, đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới.

Công tác đào tạo nghề và GQVL là một trong những nội dung quan trọng của Chương trình 05. Từ năm 2016 đến tháng 6-2018, toàn tỉnh đã có 87.490 lao động được GQVL (bình quân mỗi năm có 34.996 người, đạt 109,36%). Có gần 7.200 lao động được tuyển dụng đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài (bình quân mỗi năm là 2.872 người, đạt 130,5%).

Từ nguồn thu xuất khẩu lao động ở các thị trường có thu nhập cao và ổn định, như: Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan, đời sống kinh tế của người dân đã nhanh chóng được cải thiện, diện mạo các miền quê nghèo cũng nhanh chóng đổi thay. Các trung tâm giới thiệu việc làm cũng đã tư vấn, giới thiệu việc làm cho khoảng 15.000 đến 17.000 lượt lao động/năm.

Từ các chương trình, dự án phát triển kinh tế-xã hội, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, UBND tỉnh đã tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo triển khai nhiều giải pháp đồng bộ để khắc phục hậu quả của sự cố môi trường biển. Người lao động nghề biển được hỗ trợ vay vốn mua sắm ngư lưới cụ, cải hoán, đóng mới tàu công suất lớn, đa dạng hoá việc nuôi thuỷ sản, nuôi cá nước ngọt, thực hiện các mô hình kết hợp lúa-cá…, nhờ đó, đã GQVL cho trên 1.500 lao động trực tiếp.

Bên cạnh đó, với gần 500 doanh nghiệp đăng ký kinh doanh mới hàng năm, số lao động được GQVL đạt khoảng 5.000-6.000 lao động/năm. Một số dự án trọng điểm, như: Trung tâm thương mại Vincom Đồng Hới, dự án nhà máy may S&D giai doạn 2, dự án may Lệ Thuỷ, chăn nuôi bò của Tập đoàn Hoà Phát, các dự án sân golf, nghỉ dưỡng của Tập đoàn FLC, đã GQVL cho hàng nghìn lao động, đồng thời, góp phần phục hồi hoạt động du lịch với những con số tăng trưởng khả quan.

Mặc dù vẫn còn một số tồn tại, hạn chế cần khắc phục, nhưng sau hai năm triển khai thực hiện Chương trình 05, đời sống của người nghèo và hạ tầng vùng nghèo được cải thiện rõ rệt, việc làm cho người lao động cơ bản ổn định, bộ mặt nông thôn thay đổi đáng kể.

Đây là cái được lớn nhất, cơ bản nhất, làm tiền đề để thời gian tới, Đảng bộ và nhân dân toàn tỉnh tiếp tục phát huy hiệu quả đạt được, khắc phục những tồn tại, hạn chế, chung tay thực hiện các mục tiêu giảm nghèo và GQVL của Chương trình, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI.

Ngọc Mai