(QBĐT) - Hiện nay, nợ đọng bảo hiểm xã hội (BHXH) đang diễn ra ngày càng nhiều trong các doanh nghiệp, đơn vị. Tình trạng này đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền, lợi ích hợp pháp của người lao động.

Theo thống kê của BHXH tỉnh, tính đến ngày 31-7-2017, toàn tỉnh có 863 đơn vị, doanh nghiệp nợ đọng BHXH từ 3 tháng trở lên, với tổng số tiền trên 119 tỷ đồng. Trong đó, nhóm đơn vị mất tích, ngừng hoạt động là 118 đơn vị, với số tiền nợ 21,5 tỷ đồng; nhóm đơn vị Vinashin là 2 đơn vị với tổng số tiền nợ là 4,6 tỷ đồng; nhóm các đơn vị BHXH đã tiến hành khởi kiện trước năm 2016 gồm 73 đơn vị, với số tiền nợ 70 tỷ đồng; số đơn vị còn lại là 670 đơn vị, với số tiền nợ là 23 tỷ đồng.

Có những doanh nghiệp nợ BHXH đến thời điểm cơ quan BHXH tỉnh lập hồ sơ sang tổ chức công đoàn để khởi kiện nhiều tỷ đồng như: Công ty cổ phần hóa chất và cao su CSEVECO nợ 2,1 tỷ đồng, Công ty cổ phần Tập đoàn Trường Sơn 1,7 tỷ đồng, Công ty cổ phần Sản xuất vật liệu công trình 405 hơn 1 tỷ đồng, Công ty TNHH Đức Vinh nợ hơn 750 triệu đồng, Công ty TNHH Anh Trang hơn 781 triệu đồng...

Nguyên nhân của tình trạng nợ đọng BHXH là do các doanh nghiệp này không có khả năng đóng BHXH vì tình hình sản xuất, kinh doanh, tiêu thụ hàng hóa của doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn, khó thực hiện đúng quy định của Luật BHXH đối với người lao động. Một số doanh nghiệp không đủ điều kiện hoặc ngại làm hồ sơ vay ngân hàng nên chấp nhận chịu phạt để tận dụng nguồn vốn này sử dụng để phục vụ sản xuất, kinh doanh.

Việc các doanh nghiệp nợ đọng BHXH gây ảnh hưởng lớn đến quyền và lợi ích của người lao động. Ảnh: T.H

Đặc biệt, có những doanh nghiệp mặc dù đã trích thu của người lao động nhưng lại cố tình không đóng BHXH. Bên cạnh những doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh nợ BHXH với số tiền lớn thì một số cơ quan, đơn vị thuộc khối hành chính sự nghiệp như trường học, Hội đồng nhân dân, UBND xã cũng nợ BHXH từ hai tháng trở lên, với tổng số tiền lên đến trăm triệu đồng.

Trước tình hình này, thời gian qua, cơ quan BHXH tỉnh đã chỉ đạo quyết liệt BHXH cấp huyện thực hiện đôn đốc thu, giảm nợ đọng và báo cáo tình trạng nợ đọng với cấp ủy và chính quyền địa phương biết để có giải pháp chỉ đạo đóng nộp BHXH. Ngoài ra, cơ quan BHXH tỉnh cũng đã tích cực phối hợp với các cơ quan, ban ngành chức năng như Cục Thuế, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, LĐLĐ tỉnh trong việc kiểm tra, thanh tra, vận động và yêu cầu các đơn vị nợ BHXH thực hiện nghĩa vụ theo quy định của pháp luật. Thời gian qua, BHXH tỉnh đã chuyển cho LĐLĐ tỉnh 117 hồ sơ đề nghị khởi kiện ra tòa án các doanh nghiệp, đơn vị với tổng số tiền nợ lên đến 21.312 triệu đồng. 

Để bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của người lao động, LĐLĐ tỉnh đã tập trung chỉ đạo LĐLĐ các huyện, thành phố, thị xã đẩy mạnh công tác tuyên truyền quyền lợi, nghĩa vụ của cả người sử dụng lao động, người lao động về thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BHTN. Đặc biệt, LĐLĐ tỉnh đã tổ chức các buổi đối thoại với người sử dụng lao động, đồng thời phối hợp với cơ quan BHXH cùng cấp tiến hành các bước đôn đốc, thu nợ điện thoại, công văn lần 1, lần 2 và cử cán bộ đến làm việc trực tiếp với các đơn vị, doanh nghiệp nợ đọng BHXH, yêu cầu họ sử dụng lao động đúng theo nghĩa vụ và quy định.

Qua những biện pháp này, đã có hơn 72 đơn vị thực hiện trả nợ với số tiền trên 9,9 tỷ đồng, trong đó có 54 đơn vị trả hết số nợ, 18 đơn vị trả một phần, đạt tỷ lệ 46,6%. Còn 45 đơn vị với số tiền nợ trên 11 tỷ đồng vẫn chưa thực hiện theo đúng nghĩa vụ.

Có thể nói, quỹ BHXH là nguồn tài chính chủ yếu để chăm lo và ổn định đời sống cho người lao động cả khi lao động và khi hết tuổi lao động. Việc nợ đọng BHXH của các đơn vị, doanh nghiệp đã làm ảnh hưởng lớn đến quyền lợi được hưởng các chế độ BHXH của người lao động.

Để bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp chính đáng của người lao động khi ốm đau, thai sản, bệnh nghề nghiệp, tai nạn lao động, hưu trí và tử tuất...các ban ngành, cơ quan liên quan cần tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh trong việc chỉ đạo thực hiện tốt các giải pháp thu hồi nợ BHXH; tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách BHXH, BHYT, BHTN đồng thời tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm và công khai danh sách những đơn vị, doanh nghiệp cố tình chây ỳ, nợ đọng tiền BHXH tên các phương tiện thông tin; qua đó nhằm giảm tình trạng nợ đọng BHXH của các đơn vị, doanh nghiệp.

Quang Công-Đ.N