(QBĐT) - Ai cũng biết giá trị của cây xanh trong cuộc sống, nhất là khi đô thị hóa đang lan rộng và với cường độ cao. Nhưng để có được hệ thống cây xanh tác động tích cực đến cuộc sống con người, nhất là tại vùng đô thị lại là chuyện khác.

Đã 25 năm tỉnh ta trở lại địa giới cũ, nhưng nhìn lại hệ thống cây xanh trong lòng thành phố hẳn còn khá khiêm tốn. Công bằng mà nói trong mấy năm trở lại đây, việc phát triển cây xanh đã được chú trọng hơn, cách làm bài bản hơn và có những tiến bộ đáng kể, đặc biệt là trong lĩnh vực cây xanh cảnh quan ở các đường phố chính của thành phố.

Nhưng xem ra, trong lĩnh vực cây xanh bóng mát trên các tuyến đường vẫn chưa thực sự ấn tượng. Nhìn lại các tuyến đường phố ở Đồng Hới, chưa có một tuyến đường nào thực sự rợp bóng cây xanh. Nhiều tuyến đường hình thành hàng thập kỷ nay vẫn trơ trụi... Từ thực tế này, chúng tôi xin được đề cập đến hai vấn đề trong phát triển cây xanh ở thành phố Đồng Hới. 

Thứ nhất là phải xác định rõ cây gì phù hợp với địa chất, khí hậu, thời tiết ở Đồng Hới? Vấn đề này cần phải bàn lại thật kỹ, thậm chí cần có những hội thảo khoa học để làm rõ hơn và cần có câu trả lời rốt ráo trước khi “bút phê” hàng loạt mẻ cây nhập khẩu vào địa bàn và trồng ồ ạt.

Trước đây chúng ta đã sa đà vào trồng cây hoa sữa, sau đó là “sửa sai” khá nhọc nhằn bằng việc tỉa thưa để khắc phục “vấn nạn” mùi hoa sữa. Nay là cây sao đen, nhiều tuyến đường đang trồng ào ạt một thứ cây này. Tất nhiên chưa ai chê loại cây này nhưng có người đặt ra câu hỏi sao không thay đổi loại cây trên từng tuyến đường để làm phong phú thêm đường phố Đồng Hới?

Một vấn đề khác đặt ra ở đây nữa là cùng với cây xanh phân tán, thiết nghĩ cũng nên có những rừng cây xanh ngay trong lòng thành phố. Ở nhiều thành phố lớn, những rừng cây cổ thụ thực sự làm mát mẻ, thanh tịnh, sang trọng và cả những tiện ích cho thành phố. Thế thì, tại sao chúng ta lại không dành một số quỹ đất ở trung tâm thành phố để đi theo hướng đó. Trước đây có một số khu vực đất trống khá lớn mà nếu mạnh dạn  đầu tư trồng cây cổ thụ thì quả là con cháu ta sẽ... bái phục, tiếc rằng đấy là chuyện đã qua. Nhưng có lẽ, chưa quá muộn khi diện tích rừng ngay trong lòng thành phố còn là khá lớn. Đó là diện tích rừng thông trên địa bàn phường Bắc Lý, dọc theo tuyến đường tránh thành phố.

Hiện tại diện tích rừng này là “vùng sâu, vùng xa” nhưng chả mấy chốc nó sẽ nằm gọn trong lòng thanh phố khi Đồng Hới đang phát triển rất nhanh về phía tây. Chỉ có điều, diện tích thông này lại do doanh nghiệp quản lý, là cây kinh tế, chặt bỏ lúc nào là quyền họ. Vì vậy vấn đề đặt ra là nên chuyển một số diện tích rừng sản xuất này sang hình thức quản lý khác để duy trì lá phổi xanh cho thành phố. Sau đó sẽ tiến hành đa dạng hóa nhiều loại cây để hạn chế mặt yếu của cây thông là dễ cháy trong mùa hè.

Còn với với những diện tích đã quy hoạch trồng cây tập trung (do Công ty Niken của Nhật Bản thực hiện quy hoạch cho tỉnh) cũng nên sớm triển khai trồng cây phù hợp, cây xanh phải đi trước trong phát triển và mở rộng thành phố. Bởi cây xanh không như một công trình xây dựng, thời gian để nó tỏa bóng lâu hơn rất nhiều.

V.H