Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh là đơn vị đầu mối triển khai các hoạt động phòng, chống lao trên toàn địa bàn tỉnh. Hiện nay, hoạt động này đã được triển khai tại 100% xã, phường, thị trấn. Công tác phát hiện người mắc mới, bệnh nhân điều trị giai đoạn tấn công nội trú tại các bệnh viện, bệnh nhân điều trị duy trì tại cộng đồng, bệnh nhân kháng đa thuốc, bệnh nhân HIV mắc lao đều được cán bộ chuyên trách lao của trung tâm quản lý và giám sát dùng thuốc nghiêm ngặt theo quy định. 

Đặc biệt, đơn vị luôn chú trọng đến công tác truyền thông nâng cao nhận thức của người dân về phòng, chống bệnh lao, nên đa số bệnh nhân đều tuân thủ phác đồ điều trị, vì vậy, tỷ lệ điều trị thành công luôn đạt cao trên 95%. Tuy nhiên, Quảng Bình vẫn là địa phương nằm trong khu vực có dịch tễ lao cao, có từ 800 đến gần 1.000 bệnh nhân lao các thể được phát hiện mới mỗi năm.

 

Bác sỹ CKI Trần Thế Anh, cán bộ phụ trách Phòng khám lao, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết: Từ đầu năm đến nay, Phòng khám đa khoa Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh tiếp nhận hơn 330 trường hợp nghi lao đến khám, trong đó phát hiện hơn 100 bệnh nhân mắc lao các thể.

 

Đa số bệnh nhân đến đây đều tuân thủ quy trình khám và điều trị. Hiện nay, công nghệ 2X-chụp X.quang phổi kỹ thuật số di động và xét nghiệm đờm bằng công nghệ sinh học phân tử đã được ứng dụng trong khám phát hiện bệnh lao. Đây là hoạt động hoàn toàn miễn phí, giúp phát hiện nhanh các trường hợp mắc bệnh lao.

 

Một trong những điều kiện quan trọng để công tác phòng, chống bệnh lao đạt hiệu quả là điều tra phát hiện và xác định rõ nguồn lây tiềm ẩn, từ đó thu dung và điều trị bệnh nhân kịp thời, tránh nguy cơ lây lan ra cộng đồng.

 

Thời gian qua, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã phối hợp với Trung tâm Y tế các huyện khám, phát hiện chủ động bệnh nhân lao tại các địa phương, cũng như triển khai khám sàng lọc, điều tra lưu động tại cộng đồng, qua đó đã phát hiện và đưa vào quản lý điều trị 386 bệnh nhân lao. Điều đáng mừng là tất cả các bệnh nhân lao khi tham gia điều trị đều được miễn phí hoàn toàn từ nguồn kinh phí của Chương trình phòng, chống lao quốc gia.

Anh Nguyễn Văn Chiến (Hoàn Lão, huyện Bố Trạch) chia sẻ: "Tôi bị bệnh lao nhưng không biết. Lúc đầu, tôi chỉ thấy người mệt, hơi khó thở, ho nhiều, cứ nghĩ là cảm cúm thông thường, may mắn được cán bộ y tế về tận nơi xét nghiệm, chụp X.quang mới biết mình bị bệnh lao.

 

Sau khi tôi được điều trị tại Trung tâm Y tế huyện Bố Trạch thì bệnh tình của tôi đã đỡ hẳn. Cán bộ y tế ở đây rất nhiệt tình, luôn động viên tôi cố gắng kiên trì và theo đúng phác đồ điều trị, hơn nữa mọi chi phí khám, chữa bệnh đều được miễn phí."

 

Công tác xây dựng, củng cố mạng lưới phòng, chống lao từ tuyến tỉnh, tuyến huyện đến xã, phường cũng được Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh phối hợp chặt chẽ với Trung tâm Y tế các huyện, thành phố. Cán bộ chuyên trách công tác chống lao tại các tuyến được phân công trách nhiệm, phụ trách từng địa bàn cụ thể để nắm bắt kịp thời tình hình bệnh tật, đồng thời có báo cáo từng tháng.

 

Thực tế vẫn còn tình trạng người dân giấu bệnh không đi khám, khi đến cơ sở y tế bệnh đã nặng và nguy cơ lây nhiễm trong cộng đồng là rất lớn. Vì thế, cán bộ phòng, chống lao tại các trạm y tế xã đã chủ động đến tận những gia đình có người dân nghi mắc lao để vận động, thuyết phục thực hiện xét nghiệm đồng thời đưa vào sổ quản lý và điều trị.

 

Hơn nữa, bệnh nhân lao chủ yếu là những người có hoàn cảnh khó khăn, do vậy, các cán bộ chuyên trách phòng, chống lao tại cơ sở, nhất là ở các trạm y tế có vai trò, trách nhiệm không nhỏ. Họ không những là người trực tiếp quản lý, theo dõi quá trình điều trị cho bệnh nhân tại trạm, mà còn là những tuyên truyền viên, cán bộ tư vấn tích cực tại gia đình và cộng đồng.

 

Y sỹ Tạ Thanh Bình, cán bộ chuyên trách Chương trình phòng, chống lao Trạm y tế xã Quảng Văn, TX. Ba Đồn cho biết: “Sau khi phát hiện có bệnh nhân lao trên địa bàn, chúng tôi sẽ lập sổ quản lý để điều trị và bệnh nhân được cung ứng thuốc đầy đủ theo đúng phác đồ điều trị của chương trình.

 

Với phương châm “không để bệnh nhân phải đi xa trong quá trình điều trị”, ngoài những trường hợp phải điều trị tấn công giai đoạn đầu, các bệnh nhân lao được lập sổ quản lý điều trị ngay tại các trạm y tế địa phương. Điều trị căn bệnh này thường phải mất một thời gian dài, ít nhất là 6 tháng, vì vậy, các chuyên trách chống lao của trạm y tế sau khi nhận thuốc của chương trình thì cấp phát cho người bệnh hàng tháng tại trạm và thường xuyên đến nhà bệnh nhân để kiểm tra, giám sát cũng như động viên người bệnh kiên trì tuân thủ phác đồ điều trị, để tránh tình trạng điều trị không đến nơi đến chốn hoặc bỏ điều trị giữa chừng”.

 

Để công tác phòng, chống lao đạt hiệu quả tốt nhất, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã đẩy mạnh việc kết hợp công tác phòng, chống lao với công tác phòng chống tác hại thuốc lá, tổ chức nhiều đợt truyền thông trực tiếp tại các trường học và tổ dân phố về tác hại của thuốc lá với bệnh lao phổi.

 

Bên cạnh đó, tăng cường lồng ghép phòng, chống lao với hoạt động phòng, chống HIV/AIDS nhằm hạn chế tối đa tỷ lệ bệnh nhân đồng nhiễm lao và HIV/AIDS… Ngoài ra, việc tăng cường triển khai các hoạt động truyền thông giáo dục sức khỏe, nâng cao nhận thức của người dân về cách phòng, chống bệnh lao cũng được chú trọng...

 

Hưởng ứng Ngày thế giới phòng, chống lao năm nay, Bộ Y tế đã phát đi thông điệp “Việt Nam chiến thắng Covid-Chấm dứt bệnh lao!”, qua đó kêu gọi người dân hãy tích cực hơn nữa trong cuộc chiến phòng, chống bệnh lao, đoàn kết đẩy lùi dịch bệnh Covid-19 và hướng tới chấm dứt bệnh lao vào năm 2030.

 

Theo bác sỹ CKI, Nguyễn Ngọc Ánh, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, công tác phòng, chống bệnh lao trên địa bàn tỉnh còn gặp nhiều khó khăn, thách thức nhất là trong bối cảnh chịu ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19.

 

Tỉnh ta nằm trong khu vực có dịch tễ lao cao, hơn 800 bệnh nhân mới được phát hiện mỗi năm, lại chưa có bệnh viện chuyên lao, mạng lưới chuyên trách tuyến dưới thường xuyên thay đổi, nên khó khăn trong việc quản lý điều trị bệnh nhân giai đoạn tấn công. Hơn nữa, vẫn còn tình trạng kì thị đối với bệnh lao, nên không ít trường hợp bệnh nhân bỏ dở việc điều trị, dẫn đến tình trạng kháng thuốc ngày càng tăng.

 

"Thời gian tới, chúng tôi sẽ xây dựng kế hoạch đào tạo cho cán bộ chuyên trách chống lao các tuyến, đồng thời tăng cường triển khai hoạt động tuyên truyền đến người dân về phòng, chống bệnh lao. Bên cạnh đó, tăng cường công tác quản lý giám sát các tuyến bảo đảm bệnh nhân sau khi chẩn đoán được điều trị ngay; phát huy hiệu quả của công nghệ 2X trong phát hiện chủ động các ca mắc trong cộng đồng, từ đó đưa vào điều trị đúng phác đồ, triệt để tránh sự lây lan trong cộng đồng và làm bàn đạp để thực hiện thành công mục tiêu chấm dứt bệnh lao vào năm 2030...", bác sỹ Nguyễn Ngọc Ánh cho biết.