(QBĐT) - Trước những trường hợp phản ứng sau tiêm vắc xin 5 trong 1 (ComBe Five) tại một số tỉnh, thành phố trong cả nước làm cho nhiều người dân lo lắng, bác sĩ chuyên khoa II Đỗ Quốc Tiệp, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh cho biết:Vắc xin ComBE Five (DPT-VGB-Hib) có thành phần tương tự vắc xin Quinvaxem mà Việt Nam sử dụng trong chương trình tiêm chủng mở rộng (TCMR) trước đó và hiệu quả phòng bệnh của loại vắc xin này rất cao.

Cũng như nhiều loại vắc xin khác, sau khi tiêm ComBE Five, trẻ có thể sẽ có những phản ứng như: sốt, sưng đau tại chỗ tiêm; một số trẻ có thể biếng ăn, kém bú… Tuy nhiên, đó chỉ là những phản ứng thông thường và sẽ mất đi sau khoảng 24 - 48 giờ. Song hiệu quả phòng bệnh của vắc xin ComBe Five lại rất cao và nếu trẻ không được tiêm chủng đầy đủ sẽ có nguy cơ mắc bệnh nguy hiểm.

Combe Five (DPT-VGB-Hib) hay Quinvaxem đều là những vắc xin phòng các bệnh: bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, viêm phổi do vi khuẩn Hib. Hiện tại, Hàn Quốc đã ngừng sản xuất vắc xin 5 trong 1 (Quinvaxem) nên Bộ Y tế quyết định sử dụng vắc xin ComBE Five của Ấn Độ để thay thế. Vắc xin này được lưu hành tại Ấn Độ từ năm 2010 và được sử dụng ở 43 quốc gia trên thế giới với hơn 400 triệu liều.

Tại Ấn Độ và các quốc gia sử dụng vắc xin ComBE Five cũng đã ghi nhận các ca tử vong sau tiêm chủng nhưng sau điều tra, hầu hết các trường hợp này không liên quan tới vắc xin.

Theo các chuyên gia y tế, vắc xin ComBE Five do công ty Biological E (Ấn Độ) sản xuất đạt cả tiêu chuẩn quốc tế và quốc gia, đã được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) kiểm định rất nghiêm ngặt và đạt tiêu chuẩn thẩm định.

Tại Việt Nam, trước khi triển khai trên phạm vi toàn quốc, vắc xin ComBE Five đã được triển khai quy mô nhỏ tại 7 tỉnh: Hà Nam, Bắc Giang, Yên Bái, Bình Định, Kon Tum, Đồng Tháp, Bà Rịa-Vũng Tàu trong tháng 10 và 11 năm 2018.

Trước những băn khoăn, lo lắng của các bậc phụ huynh khi trên toàn quốc ngày càng có nhiều trường hợp trẻ phải nhập viện do các phản ứng sau tiêm, nhất là sau khi có thông tin 3 trẻ tử vong sau tiêm chủng (dù chưa rõ nguyên nhân), bác sĩ Đỗ Quốc Tiệp cho hay: Không có vắc xin nào an toàn tuyệt đối vì vắc xin cũng như thuốc, sinh phẩm khác khi sử dụng có thể gây phản ứng dị ứng trên những cơ địa nhất định. Tuy nhiên, tiêm vắc xin là phương pháp phòng bệnh hữu hiệu nhất.

Qua báo cáo của các địa phương, ngoài phản ứng thông thường (sốt nhẹ, sưng đau nhẹ tại chỗ tiêm...), ghi nhận một số trường hợp sốt cao, quấy khóc kéo dài ở Thái Bình, Nam Định, Hà Nam, Bình Định, Quảng Ngãi, Kon Tum với tỷ lệ khoảng 0,05% - 5,5%, các trường hợp này đều đã ổn định sau khi được cán bộ y tế theo dõi, điều trị.

Để bảo đảm an toàn cho công tác tiêm chủng, thời gian qua, Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh đã triển khai các hoạt động tập huấn nhằm trang bị cho đội ngũ cán bộ y tế những kiến thức, kỹ năng cần thiết để nhận biết, xử lý các biến chứng có thể xảy ra sau tiêm. Hoạt động này được đẩy mạnh tại 159/159 xã, phường, thị trấn ở  8/8 huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh.

Qua đó, đội ngũ cán bộ làm công tác tiêm chủng được phổ biến đầy đủ các thông tư hướng dẫn mới nhất về khám sàng lọc, theo dõi sau tiêm, ghi chép sổ sách, công tác hậu cần, xử lý phản ứng chống sốc phản vệ…

Tất cả cán bộ y tế tham gia tiêm chủng đều được tập huấn, cấp chứng chỉ. Ngoài ra, ngành Y tế tỉnh ta cũng tập trung đẩy mạnh nhiều hoạt động khác, như tăng cường giám sát hỗ trợ trước, trong và sau tiêm, chú trọng việc tư vấn sức khỏe cho các bà mẹ có trẻ nhỏ, thực hiệm nghiêm túc việc khám, sàng lọc trước tiêm nhằm bảo đảm tốt nhất cho công tác tiêm chủng trên địa bàn tỉnh.

Bác sĩ Đỗ Quốc Tiệp cho biết thêm, ngày 14 tháng 1 vừa qua, Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh đã chỉ đạo triển khai tiêm vắc xin ComBE Five tại các xã: Đại Trach, Đồng Trạch, Sơn Lộc của huyện Bố Trạch.

Theo báo cáo ở các địa phương đã có 3 trẻ có sốt cao, quấy khóc… sau tiêm và đang được theo dõi tại các cơ sở y tế. Hiện tại, tình trạng sức khỏe của trẻ đã chuyển biến tốt, không xảy ra các biến chứng nguy hiểm. Cùng với việc tăng cường giám sát các hoạt động tiêm chủng, Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh còn chú trọng công tác tuyên truyền, phổ biến cho người dân các kiến thức cơ bản về TCMR.

Qua các phương tiện thông tin đại chúng và các điểm tiêm, cán bộ y tế còn lồng ghép việc khuyến cáo người dân thực hiện nghiêm túc những quy định về an toàn tiêm chủng, như: phụ huynh cần cung cấp đầy đủ tình trạng sức khỏe của trẻ cho cán bộ y tế trước khi tiêm chủng; nên để trẻ nghỉ ngơi tại cơ sở y tế ít nhất là 30 phút để được cán bộ y tế theo dõi sức khỏe sau tiêm.

Và nếu trẻ có những dấu hiệt bất thường, như sốt cao từ 39 độ C trở lên, co giật, quấy khóc, tím tái, khó thở, li bì, mệt lả, bú kém, bỏ bú, nôn, trớ, tại vết tiêm xuất hiện quầng đỏ lan rộng… các bậc phụ huynh cần thông báo ngay với cán bộ y tế và nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để có các biện pháp xử lý kịp thời nhằm bảo đảm sức khỏe cho trẻ.

Nhật Văn