Chỉ thị nhấn mạnh: “Xử lý kịp thời, nghiêm minh người đứng đầu để xảy ra tham nhũng trong cơ quan, tổ chức, đơn vị do mình trực tiếp lãnh đạo, quản lý nhưng không chủ động phát hiện, xử lý, nhất là đối với trường hợp bao che, ngăn cản việc phát hiện, xử lý tham nhũng”.

 

 

Người đứng đầu thực hiện vai trò lãnh đạo, quản lý là người có quyền cao nhất đối với hoạt động của cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền và chịu trách nhiệm về hoạt động của cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền do mình phụ trách.

 

Người đứng đầu chỉ đạo, tổ chức, thực hiện nhiệm vụ được giao và chịu trách nhiệm về kết quả hoạt động của cơ quan, tổ chức, đơn vị; kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn việc thi hành công vụ của CBCC; tổ chức thực hiện các biện pháp PCTN, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và chịu trách nhiệm nếu để xảy ra tình trạng tham nhũng, lãng phí trong cơ quan, tổ chức, đơn vị mình phụ trách.

 

Trong công tác đấu tranh PCTN, người đứng đầu trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo, chịu trách nhiệm hoàn toàn về kết quả chống tham nhũng, lãng phí tại địa phương, đơn vị do mình quản lý, tập trung vào 4 nội dung chính: tuyên truyền, phổ biến, quán triệt, triển khai thực hiện các quy định của Đảng và Nhà nước về PCTN; triển khai thực hiện các biện pháp phòng ngừa tham nhũng; công tác phát hiện, xử lý tham nhũng, lãng phí thông qua thanh, kiểm tra tại cơ quan, tổ chức, đơn vị, hoạt động giám sát của người dân, MTTQVN và báo chí, công tác tiếp nhận, xử lý đơn, thư khiếu nại, tố cáo về tham nhũng, công tác điều tra, truy tố, xét xử các vụ án tham nhũng...; qua kiểm tra, giám sát về nội dung PCTN nhằm phát hiện những hạn chế, khó khăn, vướng mắc và nguyên nhân trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện công tác PCTN, từ đó, kiến nghị, chỉ đạo, tổ chức thực hiện các biện pháp khắc phục, nâng cao hiệu quả công tác PCTN.

 

 

Trong bức tranh tổng thể thực hiện Nghị quyết Trung ương 3 (khóa X) về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác PCTN” và từ khi thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN từ năm 2013 đến nay, tại tỉnh Quảng Bình, công tác kiểm tra, tự kiểm tra, tự phát hiện và xử lý tham nhũng ở các cơ quan, tổ chức, đơn vị vẫn là khâu yếu, chưa phản ánh đúng thực trạng tham nhũng, lãng phí.

 

Cấp ủy các cấp đã tiến hành kiểm tra 3.939 tổ chức đảng và 5.416 đảng viên; giám sát 2.558 tổ chức đảng và 5.001 đảng viên. Các tổ chức đảng kiểm tra 163 tổ chức đảng và 102 đảng viên; giám sát 91 tổ chức đảng và 426 đảng viên. UBKT các cấp kiểm tra 5.446 tổ chức đảng và 16.739 đảng viên; giám sát 2.369 tổ chức đảng và 6.793 đảng viên. Các chi bộ kiểm tra 5.445 đảng viên; giám sát 5.122 đảng viên. 

Tuy nhiên, qua kiểm tra, giám sát chỉ phát hiện 1 vụ việc có dấu hiệu tham nhũng chuyển sang cơ quan điều tra (liên quan đến những sai phạm nghiêm trọng xảy ra tại dự án môi trường và biến đổi khí hậu TP. Đồng Hới).

 

Mặt khác, trong số 44 bị can của 25 vụ việc tham nhũng được các cơ quan chức năng phát hiện, thụ lý và xử lý, kể cả khi bản án đã có hiệu lực pháp luật từ năm 2013 đến nay, chưa hề có một cá nhân là người đứng đầu hay cấp phó của người đứng đầu cơ quan, đơn vị xảy ra tham nhũng bị xử lý kỷ luật theo quy định (trừ 3 trường hợp người đứng đầu phạm tội bị xử lý hình sự).

 

Trong số 25 vụ tham nhũng kể trên, hoạt động kiểm tra, tự kiểm tra chỉ phát hiện 3 vụ việc, cụ thể:

 

Vụ án “Tham ô tài sản” xảy ra tại Trường mầm non xã Ngân Thủy (huyện Lệ Thủy): Phan Thị Giang, hiệu trưởng và Nguyễn Thị Xiêm, kế toán nhà trường trong quá sử dụng ngân sách nhà nước có hành vi vi phạm các quy định về quản lý kinh tế và thực hiện giải quyết chế độ cho giáo viên nhà trường, gây thiệt hại 163 triệu đồng.

 

Vụ án “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn khi thi hành công vụ” xảy ra tại Trạm Khuyến nông TX. Ba Đồn: Thanh tra TX. Ba Đồn tiến hành thanh tra đột xuất tại Trạm Khuyến nông địa phương này về công tác quản lý thu, chi tài chính, phát hiện nhiều sai phạm trong công tác quản lý thu, chi tài chính năm 2017.

 

Vụ án xảy ra tại Quỹ Bảo trợ trẻ em thuộc Sở Lao động-Thương binh và Xã hội, phát hiện nhiều hành vi vi phạm có tính chất nghiêm trọng, có dấu hiệu tham nhũng với số tiền gần 1,2 tỷ đồng. Viện KSND tỉnh truy tố ra trước TAND tỉnh xét xử 2 bị cáo là kế toán và thủ quỹ về tội “Tham ô tài sản” và 1 bị cáo nguyên giám đốc về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.   

 

Có thể khẳng định rằng, hiệu quả công tác kiểm tra, tự kiểm tra phát hiện tham nhũng còn rất hạn chế, mới chỉ là ghi nhận bước đầu, vẫn rất “khiêm tốn”.

 

Nguyên nhân cơ bản của hạn chế này là do nhiều cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị chưa nhận thức sâu sắc về vai trò công tác kiểm tra, tự kiểm tra tại địa phương, lĩnh vực, cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền mình quản lý; chưa quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, tự kiểm tra nhằm chủ động phát hiện tham nhũng.

 

Mặt khác, thể chế, chính sách pháp luật trên một số lĩnh vực còn bất cập, tính khả thi không cao; chưa có cơ chế đủ mạnh để kiểm soát chặt chẽ quyền lực; công tác kiểm tra, giám sát trách nhiệm thủ trưởng ở các cơ quan, địa phương thiếu thường xuyên, hoặc nếu có thì thiếu thực chất, chưa chỉ rõ những khuyết điểm, hạn chế trong thực hiện trách nhiệm của thủ trưởng đối với việc lãnh đạo, chỉ đạo công tác kiểm tra, giám sát, tự kiểm tra để phát hiện tiêu cực, tham nhũng, lãng phí; chế độ trách nhiệm, chế độ công vụ chưa rõ ràng, cụ thể.

 

Bên cạnh đó, với quy định: “Người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị phải chịu trách nhiệm trực tiếp khi để xảy ra tham nhũng của người do mình trực tiếp quản lý, giao nhiệm vụ” dẫn đến tâm lý lo ngại, sợ chịu trách nhiệm, sợ ảnh hưởng thành tích chung nếu để xảy ra tham nhũng tại cơ quan, tổ chức, đơn vị do mình đứng đầu. 

Để khắc phục những hạn chế nêu trên, trong thời gian tới cần đẩy mạnh đồng bộ các giải pháp:

 

Tăng cường công tác tuyên truyền, qua đó, khẳng định quyết tâm của Đảng, Nhà nước về công tác đấu tranh PCTN, lãng phí. Nội dung tuyên truyền chú trọng đến nâng cao nhận thức của người đứng đầu cơ quan, đơn vị, tổ chức trong công tác kiểm tra, tự kiểm tra tại địa phương, lĩnh vực, ngành, cơ quan, đơn vị, tổ chức đảng, chính quyền mình quản lý.

 

Phát huy và đề cao vai trò người đứng đầu đối với công tác kiểm tra, tự kiểm tra của cơ quan, tổ chức, đơn vị. Người đứng đầu cần tuân thủ công tác này theo quy định của Luật PCTN với tinh thần kiên quyết, kiên trì, hiệu quả.

 

Hoàn thiện và thực hiện nghiêm túc quy định về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu, đúng với phương châm "Cán bộ phải gương mẫu hơn nhân viên, cấp ủy viên phải gương mẫu hơn đảng viên, chức vụ càng cao càng phải gương mẫu". Người đứng đầu cần nêu cao trách nhiệm, gương mẫu, quyết liệt, trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo công tác PCTN; chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa, phát hiện và xử lý kịp thời, nghiêm minh các vụ việc tham nhũng và các hành vi bao che, dung túng, cản trở việc chống tham nhũng theo quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

 

Đối với người đứng đầu, cần thực hiện nghiêm túc Quy định số 11-QĐi/TW, trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo công tác tiếp dân, xử lý, giải quyết phản ánh, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của dân; thực hiện nghiêm việc tiếp dân, đối thoại và xử lý, giải quyết những phản ánh, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của dân theo quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước.

 

Tập trung chỉ đạo xây dựng, hoàn thiện các quy định của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về PCTN theo Nghị quyết Trung ương 4, Trung ương 6 và Trung ương 7 (khóa XII), nhất là hoàn thiện các quy định về kiểm soát quyền lực, trách nhiệm người đứng đầu khi thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm giải trình, bảo đảm dân chủ, công khai, minh bạch; quy định về việc ngăn chặn những người có chức, quyền lợi dụng cương vị công tác để trục lợi; cơ chế khuyến khích và bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám đột phá, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung…

 

Tăng cường kiểm tra, giám sát, kỷ luật Đảng; xây dựng đội ngũ cán bộ đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ trong tình hình mới. Tiếp tục làm tốt công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa"; đấu tranh mạnh mẽ chống chủ nghĩa cá nhân, thói ích kỷ vụ lợi, "lợi ích nhóm". Siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong Đảng và bộ máy Nhà nước. Người đứng đầu các cơ quan, đơn vị, tổ chức đảng, chính quyền cần tăng cường quản lý, giám sát cán bộ, đảng viên, nhất là tăng cường công tác kiểm tra, tự kiểm tra để kịp thời phát hiện, giải quyết từ sớm, ngăn chặn từ đầu sai phạm; tiến hành mạnh mẽ hơn, quyết liệt hơn công tác kiểm tra, tự kiểm tra, thanh tra, giám sát để kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý hành vi tham nhũng.