(QBĐT) - Kiểm sát tin báo, tố giác tội phạm là một trong những tiền đề quan trọng không chỉ góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp, mà còn qua đó kịp thời phát hiện, chấn chỉnh các vi phạm trong điều tra, xét xử. Đây còn là điều kiện nhằm bảo đảm nhiệm vụ chống oan sai, chống bỏ lọt tội phạm trong công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm.

Thời gian qua, Viện Kiểm sát (VKS) hai cấp tỉnh ta đã có nhiều giải pháp để nâng cao chất lượng công tác kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo tội phạm và kiến nghị khởi tố xảy ra trên địa bàn. Nhờ sự chủ động phối hợp với cơ quan điều tra, nên công tác phân loại xử lý tin báo, tố giác tội phạm đạt tỷ lệ cao, tạo sự chuyển biến tích cực trong việc tiếp nhận và giải quyết tố giác tin báo về tội phạm tại các cơ quan điều tra.

Kiểm sát viên đã thường xuyên phối hợp với điều tra viên trao đổi, phân loại xử lý tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố tham mưu lãnh đạo 2 ngành đưa ra các quyết định phù hợp. Hàng tuần, hàng tháng, hàng quý, kiểm sát viên đều phải đối chiếu số liệu tin báo, rà soát để có kế hoạch giải quyết bảo đảm thời hạn theo luật định.

Tỷ lệ án trả hồ sơ điều tra bổ sung thấp.

Hiện nay, các đơn vị VKS đều đã có sổ thụ lý theo dõi, quản lý chặt chẽ tin báo, tố giác tội phạm, kiến nghị khởi tố và lập hồ sơ giải quyết đầy đủ. Việc chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng, vận dụng các biện pháp kiểm sát giải quyết tin báo, tố giác về tội phạm, đã hạn chế việc bỏ lọt tội phạm, từng bước đáp ứng yêu cầu của công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, góp phần vào việc ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa phương.

Nhờ đó, việc phê chuẩn bắt tạm giữ, tạm giam, khởi tố bị can bảo đảm đúng người, đúng tội, không có trường hợp bắt tạm giữ hình sự chuyển xử lý hành chính. Tỷ lệ án trả hồ sơ điều tra bổ sung thấp, đều dưới mức chỉ tiêu được giao, đặc biệt không có án tòa tuyên bị cáo không phạm tội.

Theo số liệu thống kê, năm 2017, VKS nhân dân 2 cấp trong tỉnh đã thụ lý kiểm sát 831 tin báo, tố giác tội phạm, trong đó đã giải quyết 810 tin báo (đạt 97,4%), tăng 6,1% so với năm 2016. Qua trực tiếp kiểm sát việc tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo tội phạm tại Cơ quan Cảnh sát Điều tra (CSĐT) Công an tỉnh, Cơ quan CSĐT Công an các huyện đã phát hiện các vi phạm và đã ban hành 19 kết luận, 4 kiến nghị, yêu cầu khởi tố 1 vụ (1 bị can).

Các vi phạm của cơ quan CSĐT được phát hiện như: phân công điều tra viên chậm; kéo dài không khởi tố vụ án; nhiều vụ tai nạn giao thông xảy ra giải quyết chậm; có tin báo đã ra quyết định phân công điều tra viên, nhưng chưa vào sổ theo dõi thụ lý của cơ quan CSĐT; có tin báo đã hết thời hạn gia hạn giải quyết nhưng cơ quan CSĐT chậm ra văn bản thông báo cho VKS; chuyển giao quyết định không khởi tố vụ án cho VKS chậm thời gian so với luật định...

Một số hạn chế cũng được các cơ quan chức năng chỉ rõ như: sự phối hợp giữa VKS với một số cơ quan chức năng trong phát hiện, xử lý một số vụ việc, vụ án tham nhũng, kinh tế có lúc còn thiếu chặt chẽ, nhất là trong việc xử lý tin báo, tố giác tội phạm, chuyển giao hồ sơ, tài liệu, đánh giá chứng cứ, xác định tội danh; thời gian giải quyết một số tin báo, tố giác tội phạm còn kéo dài.

Điều đó đã dẫn đến tiến độ điều tra, truy tố, xét xử một số vụ án còn chậm, chưa thực sự quyết liệt, nhiều vụ án phải gia hạn điều tra nhiều lần, nhất là án tham nhũng, kinh tế, vụ án được dư luận xã hội quan tâm; một số trường hợp, Hội đồng xét xử phải hủy bản án để điều tra, giải quyết lại.

Ông Nguyễn Xuân Sanh, Viện trưởng VKS nhân dân tỉnh cho biết, theo quy định mới, ngoài cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra, VKS các cấp, trách nhiệm tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm được mở rộng hơn trước rất nhiều như: Công an cấp xã, phường, thị trấn, đồn Công an, Tòa án các cấp, cơ quan báo chí và các cơ quan, tổ chức khác. Vì vậy, muốn giải quyết, xác minh, làm rõ các tố giác, tin báo tội phạm sẽ cần nhiều thời gian và khó khăn hơn trước nhiều.

Thời gian tới, VKS nhân dân tỉnh sẽ phối hợp cùng các cơ quan chức năng xây dựng và hoàn thiện quy chế tiếp nhận, giải quyết tin báo, tố giác, kiến nghị khởi tố theo các quy định mới và Bộ luật Hình sự 2015, Luật Tố tụng hình sự 2015 vừa mới có hiệu lực thi hành.

Đây sẽ là điều kiện nhằm kiểm sát tốt hơn việc thực hiện  quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp nhằm mục đích làm tốt nhiệm vụ chống oan sai, chống bỏ lọt tội phạm, kịp thời phát hiện, chấn chỉnh các vi phạm trong điều tra, xét xử; ngăn chặn, khắc phục sự lạm quyền, xâm phạm đến các quyền dân chủ của công dân.

D.C.H